Sprawa dotyczyła uchwały rady gminy w sprawie diet i zwrotu kosztów podróży służbowych dla radnych, którzy piastowali określone funkcje. Akt ten zwrócił uwagę wojewody, który stwierdził, że uchwała narusza przepisy ustawy o samorządzie gminnym (usg).
Czytaj także: Diety radnych coraz niższe, bo dawno waloryzowane >>
Rada ustaliła stałą miesięczną dietę
Organ wskazywał, że uchwała bez podstawy prawnej przyznaje dodatkową „dietę miesięczną zryczałtowaną” przewodniczącemu rady, wiceprzewodniczącym oraz przewodniczącemu komisji stałej uwzględniając jedynie pełnione funkcje, bez uzależnienia ich wysokości od faktycznie pełnionych obowiązków. Ponadto wskazał, że przepisy uchwały nie określają zasad przyznawania i potrącania diety z tytułu nieobecności lub innych przypadków, w których osoby te nie realizują ciążących na nich obowiązków.
Dieta nie jest świadczeniem pracowniczym
Sprawą zajął się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, który wskazał, że na podstawie art. 25 ust. 4 usg, rada gminy może ustanowić zasady, na jakich radnemu będzie przysługiwała dieta. Ustawodawca nie wprowadził jednak definicji legalnej tego pojęcia, więc rekonstruując jego znaczenie należy odwołać się do słownika języka polskiego, zgodnie z którym dieta oznacza wynagrodzenie dzienne dla osób pełniących funkcje społeczne, np. radnych. Dlatego sąd uznał, że na gruncie ustawy należy rozumieć ten wyraz jako zwrot kosztów związanych z pełnieniem funkcji, co jednoznacznie przemawia za jego kompensacyjnym charakterem. Potwierdził to też NSA uznając, że dieta stanowi rekompensatę za utracone przez radnego zarobki, a zatem nie jest świadczeniem pracowniczym (wyrok NSA z 26 czerwca 2014 r., sygn. akt II OSK 406/14).
Zwrot kosztów poniesionych w związku ze sprawowaniem funkcji
WSA zwrócił uwagę, że dieta sprowadza się do wyrównania wydatków i strat spowodowanych pełnieniem funkcji. Oznacza to, że osoba ją pełniąca zachowuje prawo do zwrotu kosztów i wydatków poniesionych w związku ze sprawowaniem funkcji, a nie z tytułu samego faktu jej zajmowania. Ponadto sąd podkreślił, że uchwała powinna też regulować kwestię związane z sytuacją, gdy przewodniczący rady, wiceprzewodniczący rady czy przewodniczący komisji stałej, przez dłuższy czas nie wykonują obowiązków wynikających z pełnionej funkcji, a tym samym nie ponoszą żadnych kosztów związanych z jej pełnieniem. W innym razie dieta ustalona w stałej kwocie ma charakter ryczałtu miesięcznego i traci przez to charakter rekompensacyjny. W świetle powyższego, Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził, że zaskarżona uchwała została wydana z naruszeniem prawa.
Wyrok WSA w Poznaniu z 30 maja 2019 r., sygn. akt IV SA/Po 292/19
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
