Jak wynika z ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, wszystkie gminy są obowiązane do osiągnięcia w 2020 roku 50% poziomu recyklingu. Samorządy nie mogą jeszcze oszacować, jaki poziom uzyskały w roku 2019, bo czekają na sprawozdania od podmiotów odbierających odpady komunalne z ich terenów.
Wymagany przepisami prawa poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku konieczny do osiągnięcia w danym roku obliczany jest na podstawie danych rocznych, które składane są do 31 stycznia za poprzedni rok kalendarzowy. Na ich podstawie do 31 marca sporządzane są roczne sprawozdania z gospodarowania odpadami komunalnymi, w którym wyliczany jest m.in. poziom recyklingu.
Nowy wzór wymusi większą segregację
Samorządy czekają też na ostateczny kształt rozporządzenia, które wprowadzi nowy sposób wyliczeń. Jak wyjaśnia Stanisław Jarząbek, naczelnik Wydziału Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Gospodarki Odpadami w Urzędzie Miasta Piekary Śląskie - znowelizowany wzór liczenia poziomu recyklingu wymagać będzie większej niż dotychczas ilości odpadów zebranych selektywnie.
- W grudniu 2019 r. nasz urząd wysłał wezwania do segregacji 650 właścicielom nieruchomości, którzy dotychczas nie segregowali odpadów. Zdecydowana większość wezwanych zmieniła już deklarację i zobowiązała się do selektywnej zbiórki odpadów – informuje.
Jak się dowiadujemy w katowickim Urzędzie Miejskim, w wydziale kształtowania środowiska, na przejście właścicieli nieruchomości, którzy nie segregowali odpadów na system selektywnej zbiórki, wpływ miało podwyższenie opłaty za brak segregacji. Nowe stawka wyniesie 21,30 zł (z 14 zł) za odpady segregowane, za brak selektywnej zbiórki, opłata zostanie podwyższona do 42,60 zł (z 20 zł). Nie bez znaczenia jest też fakt jakości prowadzenia selektywnej zbiórki przez mieszkańców.
Czytaj w LEX: Zamówienia publiczne z zakresu gospodarki odpadami po zmianach 2019 >
Groźba kar jest realna
Kary za nieosiągnięcie poziomów recyklingu mogą wynieść od kilkuset tysięcy do nawet milionów złotych. Jak podkreśla Kamil Dąbrowa, rzecznik prasowy Urzędu m.st. Warszawy, gminy niezależnie od ich wielkości i charakteru alarmują o dużym zagrożeniu w osiągnięciu wymaganych ustawowo poziomów, w związku z czym wszystkie gminy są narażone na ponoszenie wysokich kar, w przypadku ich nieosiągnięcia. Warszawa w ostatnich latach osiągało wymagane poziomy recyklingu.
W Piekarach Śląskich strachu nie ma. - Spełniliśmy wymagany wskaźnik, więc nie ma ryzyka, że będziemy płacić kary – mówi Paweł Słota, zastępca prezydenta. W roku 2018 gmina osiągnęła poziom recyklingu papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła w wysokości 40% przy wymaganym 30%.
Czytaj w LEX: Punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych - jak je prawidłowo prowadzić >
Nie obawiają się również Katowice, które w 2018 r. osiągnęły poziom recyklingu na poziomie 41% wobec wymaganego 30%. Z szacunkowych wyliczeń Wydziału Ochrony Środowiska i Leśnictwa Urzędu Miasta Świnoujście wynika, że wymagane poziomy za 2019 r. będą osiągnięte.
Czytaj też: Popiół z domu leży i kosztuje – brak przepisu, jak go zagospodarować>>
Co zamierzają robić samorządy dla osiągnięcia poziomów recyklingu?
Na zwiększenie ilości selektywnie zbieranych odpadów, co przełoży się na podwyższenie poziomów recyklingu, ma wpływ obligatoryjność selektywnej zbiórki odpadów - wszyscy będziemy musieli segregować odpady i nie będzie już możliwości zadeklarowania nieselektywnego ich gromadzenia.
Warszawa chce uwzględniać do wyliczeń poziomu recyklingu za 2019 r. m.in. odpady zebrane w ramach dodatkowych zbiórek organizowanych na terenie dzielnic. Do wyliczenia poziomu za rok 2020 miasto będzie również uwzględniać informacje o bioodpadach i odpadach zielonych, które mieszkańcy zadeklarują do kompostowania w przydomowych kompostownikach oraz o odpadach przekazanych do procesów odzysku w procesie kompostowania. - To pozwoli podwyższyć wysokość poziomu recyklingu – podkreśla Kamil Dąbrowa.
Sprawdź w LEX: W jaki sposób prawidłowo zrealizować zawiadomienie mieszkańców o nowej stawce dotyczącej odpadów komunalnych? >
Piekary Śląskie rozpoczęły zbiórkę odpadów bio, które również będą liczone do poziomu recyklingu, osobno zbierany jest również popiół. W zabudowie wielorodzinnej od lutego tego roku rozpoczną się wzmożone kontrole oraz nakładanie podwyższonych opłat za odbiór i zagospodarowanie odpadów.
Częstszy odbiór odpadów
Związek Międzygminny Aglomeracji Poznańskiej planuje m.in. zwiększenie częstotliwości odbioru odpadów gromadzonych w sposób selektywny. - Wpłynie to pozytywnie nie tylko na jakość odbieranych odpadów, ale także zachęci samych mieszkańców do prowadzenia segregacji i zminimalizuje niewłaściwe zachowania prowadzące do umieszczania frakcji selektywnych w pojemnikach do gromadzenia odpadów zmieszanych – uważa Katarzyna Stróżyk, zastępca dyrektora Biura Związku Międzygminnego „Gospodarka Odpadami Aglomeracji Poznańskiej”. Planowana jest też intensyfikacja działań kontrolnych i wizyjnych pracowników związku i weryfikacja selektywnego gromadzenia odpadów przez właścicieli nieruchomości.
- Duży wpływ na możliwość osiągnięcia poziomów będzie miała rozważana przez Ministerstwo Klimatu kwestia rozszerzonej odpowiedzialność producenta czy wprowadzenie określonych standardów dotyczących ekoprojektowania opakowań – mówi.
Samorządy stawiają na edukację mieszkańców
Wiceprezydent Paweł Słota stawia na promocję pozytywnych zachowań. – Jeżeli chodzi o 2020 rok, to czynimy starania, by zmieścić się we wskaźnikach. Wśród wielu działań planujemy także kampanię reklamową z wykorzystaniem billboardów, na których przedstawimy znanych piekarzan promujących segregowanie śmieci – zapowiada.
Warszawa, oprócz prowadzenia intensywnej kampanii informacyjnej w mediach społecznościowych, miejskich stronach internetowych i w przestrzeni miejskiej, wprowadziła również element informacyjny – specjalne naklejki, które operatorzy umieszczają na pojemnikach, workach czy odpadach w sytuacji stwierdzonej nieprawidłowej segregacji bądź odpadu który nie jest objęty systemem.
Czytaj w LEX: Przydomowe oczyszczalnie ścieków jako alternatywa w zakresie usuwania i oczyszczania ścieków bytowych >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
