Adwokat wykonywał zawód od 2003 r. W 2017 r. orzeczono wobec niego karę dyscyplinarną wydalenia z adwokatury. Wniósł on skargę kasacyjną, ale Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego ją oddaliła jako oczywiście bezzasadną. Okręgowa rada adwokacka podjęła więc uchwałę o skreśleniu adwokata z listy. Postanowił on zakwestionować to rozstrzygnięcie. W odwołaniu zwrócił uwagę na wątpliwości związane ze statusem sędziów. Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej utrzymało jednak zaskarżoną uchwałę w mocy.

Czytaj: Skreślenie z listy adwokatów osoby zajmującej stanowisko asystenta sędziego >

Nie zakończyło to sporu, ponieważ adwokat wniósł skargę do sądu administracyjnego. Przywoływał w niej stanowisko Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych SN, stanowiące konsekwencję wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z 19 listopada 2019 r., stwierdzające, że Izba Dyscyplinarna przy SN nie jest sądem w rozumieniu prawa krajowego i prawa Unii Europejskiej.

 

Wyroków nie można uznać za niebyłe

WSA zawiesił postępowanie do czasu rozpoznania sprawy zawisłej przed TSUE, w której miało zostać zawarte stanowisko dotyczące pozycji ustrojowej Izby Dyscyplinarnej SN. 15 lipca 2021 r. wydano wyrok, sygn. akt C-791/19, więc sąd zajął się sprawą. Uznał, że konkluzje zawarte w rozstrzygnięciu Trybunału nie dają podstaw do uznania orzeczenia wydanego przez Izbę Dyscyplinarną na skutek rozpoznania kasacji za niebyłe. WSA ocenił, że stanowisko to potwierdza uchwała składu połączonych Izb: Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych SN z 23 stycznia 2020 r., sygn. akt BSA I-4110-1/20. Wskazuje ona bowiem, że w przypadku wadliwego obsadzenia składu zachodzą bezwzględne przyczyny odwoławcze, przewidziane w art. 439 par. 1 pkt 2 kpk albo art. 379 pkt 4 kpc. Oznacza to, że żaden z organów nie stanął na stanowisku o bezpośredniej bezskuteczności wyroków wydawanych przez Izbę Dyscyplinarną.

Czytaj także: Izba Dyscyplinarna karze adwokata choć nie ma wymogu zaświadczenia od lekarza sądowego >>>

 

 

Ważny głos NSA i TSUE   

Sąd wskazał, że w podobnym tonie wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny (wyrok z 4 listopada 2021 r., sygn. akt III FSK 3626/21). Stwierdził on bowiem, że sędzia sądu administracyjnego powołany do sprawowania urzędu przez Prezydenta RP, jest sędzią krajowym i sędzią europejskim w rozumieniu określonych przepisów Traktatu o Unii Europejskiej, Karty Praw Podstawowych i Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, także wówczas, gdy procedura poprzedzająca jego powołanie mogła być dotknięta wadami. To zaś oznacza, że sąd administracyjny nie ma możliwości uznania orzeczenia Izby Dyscyplinarnej za niebyłe. Warto też odnotować, że wyrok TSUE z 19 listopada 2019 r. (wydany w połączonych sprawach C-585/18, C-624/18 i C-625/18) nakazuje, aby sprawdzać, czy w danym przypadku stosowania prawa europejskiego sprawę rozpatrywał niezawisły i bezstronny organ sądowniczy. Oznacza to, że nie ma automatyzmu w uznawaniu orzeczeń za niebyłe.

Sprawdź: Wyrok NSA z 27 lutego 2014 r. II GSK 1856/12 - Przesłanki skreślenia z listy adwokatów >

 


Udział Izby Dyscyplinarnej nie dyskwalifikuje rozstrzygnięcia

WSA stanął na stanowisku, że wydanie orzeczenia przez Izbę Dyscyplinarną SN nie dyskwalifikuje rozstrzygnięcia samorządowych sądów dyscyplinarnych. Tym samym oparcie się na ich orzeczeniach i wydanie decyzji w przedmiocie skreślenia z listy adwokatów było prawidłowe. Jest to bowiem konsekwencja kary wydalenia z adwokatury, na co wskazuje art. 72 ust. 1a ustawy Prawo o adwokaturze. Natomiast poza sporem było to, że taka kara została prawomocnie orzeczona. Sąd podkreślił, że organ nie miał swobody działania z uwagi na związany charakter wydawanej decyzji. Mając powyższe na uwadze, skarga została oddalona.

Wyrok WSA w Warszawie z 19 listopada 2021 r., sygn. akt VI SA/Wa 178/20