Zbliżają się wakacje, jednak warto zwrócić uwagę na ciekawe rozstrzygnięcie organów skarbowych, które może wpłynąć korzystnie na decyzje o podjęciu czy kontynuowaniu studiów. Opublikowana właśnie interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej może mieć kluczowe znaczenie zarówno dla samych studentów, jak i uczelni.
W interpretacji z 10 czerwca br. (opublikowanej15 czerwca br., nr 0115-KDIT2.4011.300.2022.1.KC) Dyrektor KIS dał zielone światło studentom o ubieganie się o zwolnienie z opłat, zapewniając, że nie będzie ono miało skutków w postaci obciążeń podatkowych.
Warunki zwolnienia z opłat
Wniosek o interpretację złożyła państwowa uczelnia publiczna, działająca na podstawie ustawy z 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Na podstawie art. 79 ww. ustawy uczelnia może pobierać opłaty za usługi edukacyjne. Uczelnia ustala warunki i tryb zwalniania z tych opłat. Określone one zostały przez Senat Uczelni w uchwale, zmienionej inną chwałą w 2022 r.
Sprawdź PROCEDURĘ: Opodatkowanie działalności nieewidencjonowanej >>>
Student może ubiegać się o całkowite lub częściowe zwolnienie z opłat za kształcenie (czesne) i powtarzanie zajęć wskazując okoliczności uzasadniające wniosek o zwolnienie. Może również wnioskować o całkowite lub częściowe zwolnienie tylko z czesnego, w przypadku uczestnictwa w międzynarodowych programach stypendialnych (np. Erasmus+). Częściowe zwolnienie z każdej z opłat pobieranych przez uczelnię student może uzyskać pod warunkiem, że nie korzysta ze świadczeń z funduszu pomocy materialnej oraz nastąpiło istotne pogorszenie jego sytuacji materialnej lub osobistej spowodowanej wypadkami losowymi. Całkowite lub częściowe zwolnienie z każdej z opłat student może uzyskać także w przypadkach nadzwyczajnych, w szczególności związanych z konfliktami zbrojnymi toczącymi się na terenie państw, których obywatelami są studenci uczelni.
W przypadku gdy student uzyskał zwolnienie z opłat po ich uiszczeniu, uczelnia zwraca wniesione opłaty za okres, którego dotyczy zwolnienie.
We wniosku o interpretację uczelnia zapytała, czy jest zobowiązana do sporządzenia i przekazania podatnikowi (studentowi) oraz właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego informacji PIT-11 z tytułu uzyskania przez studenta przychodu z innych źródeł (nieodpłatnego świadczenia) w związku ze zwolnieniem studenta z opłat pobieranych przez uczelnię? Jej zdaniem nie ma takiego obowiązku.
Czytaj także: MEiN proponuje zmiany w stypendiach i funkcjonowaniu uczelni>>
Sprawdź też: II SA/Wa 1359/20, Uzasadnienie decyzji w przedmiocie zwolnienia studenta z opłaty lub częściowego jej obniżenia - Wyrok WSA w Warszawie >>>
Wyrok TK kluczowy
Dyrektor KIS zgodził się ze stanowiskiem uczelni, powołując się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego. Przypomniał, że kwestia rozumienia pojęcia „innych nieodpłatnych świadczeń” – w aspekcie świadczeń pracowniczych – była przedmiotem analizy Trybunału Konstytucyjnego w wyroku z 8 lipca 2014 r. sygn. akt K 7/13. W wyroku tym Trybunał stwierdził, że za przychód pracownika z tytułu „innych nieodpłatnych świadczeń”, o których mowa w art. 12 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, mogą być uznane takie świadczenia, które: po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie), po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść i po trzecie, korzyść ta jest wymierna (również w postaci zaoszczędzenia wydatku) i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).
Dyrektor KIS stwierdził, że w sytuacji, gdy w wewnętrznych aktach prawnych uczelni wskazano okoliczności, które powodują rezygnację z pobierania opłat za usługi edukacyjne, to należy uznać, że tego rodzaju świadczenie jest dostępne w sposób ogólny dla wszystkich, którzy spełnią określone warunki. Potencjalnie rozwiązanie to jest kierowane do nieokreślonego kręgu osób, nie ma więc charakteru indywidualnego.
Dlatego też należy uznać, że w opisanej sytuacji trzecia z przesłanek wskazanych w wyroku Trybunału Konstytucyjnego nie jest wypełniona. Zatem, zwolnienie studenta z opłat pobieranych przez uczelnię, które nastąpiło na podstawie uchwały, tj. wewnętrznego aktu prawnego uczelni – nie stanowi nieodpłatnego świadczenia i nie skutkuje powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu. W konsekwencji, na uczelni nie ciążą obowiązki, o których mowa w art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że uczelnia nie jest zobowiązana do sporządzenia i przekazania studentowi oraz właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego informacji PIT-11 z tytułu uzyskania przez studenta przychodu, w związku ze zwolnieniem studenta z opłat pobieranych przez uczelnię.
Eksperci: Interpretacja korzystna, studenci mają argumenty
- Interpretacja Dyrektora KIS jest racjonalna i logiczna, ale też zgodna z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego w zakresie nieodpłatnych świadczeń. Wydaje się, że takim nie powinno być zwolnienie studenta z opłat za studia z uwagi na trudną sytuację materialną i z tym zgodził się organ – stwierdza Emil Paduch, doradca podatkowy, właściciel kancelarii Assente Tax Advisory.
Ekspert dodaje, że interpretacja może się okazać ciekawa dla wielu studentów opłacających czesne za studia. -Z uwagi na sytuację ekonomiczną w kraju i na świecie, myślę, że aktualnie większość studentów jest w stanie uzasadnić pogorszenie się sytuacji materialnej. Warto więc przeanalizować, czy w takim wypadku nie przysługuje zwolnienie z opłat, oczywiście mając na uwadze regulacje wewnętrzne konkretnej uczelni – podkreśla Emil Paduch. Wskazuje on, że Dyrektor KIS zgodził się z tym, że to uczelnia ustala warunki zwolnienia z opłat, a więc nie powinny one wpływać na ocenę zwolnienia w kontekście opodatkowania.
Pozytywnie interpretację ocenia kolejny ekspert. - Analizowana interpretacja to kolejne korzystne rozstrzygnięcie dla studentów, którym pozwoli na oszczędności podatkowe, jak również dla uczelni, w przypadku których eliminuje część obowiązków formalnych związanych z opodatkowaniem – ocenia Piotr Prokocki, senior tax manager w Vistra Poland.
Ekspert zauważa, że zwolnienie studentów z opłat pozornie spełnia przesłanki przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia, tj. powstanie wymiernej korzyści majątkowej po stronie konkretnego podmiotu (student), kosztem innego podmiotu (uczelnia).
- Przysporzenie to nie ma jednak indywidualnego charakteru - jest dostępne dla ogółu studentów, którzy spełnią warunki określone w regulaminie. Właśnie ten aspekt - w ocenie organu wydającego interpretację - przesądził o tym, że zwolnienie z opłat nie powinno być kwalifikowane jako przychód tytułu nieodpłatnego świadczenia – stwierdza Piotr Prokocki. Jego zdaniem, należy odnieść się z aprobatą do takiej argumentacji, ponieważ znajduje ona potwierdzenie w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego w zakresie nieodpłatnych świadczeń realizowanych na rzecz pracowników.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.