S.R. zwrócił się do Naczelnika Urzędu Skarbowego o wydanie zaświadczenia o braku zaległości podatkowych. Organ odmówił uwzględnienia wniosku. Wskazano, że skarżący posiada zaległość podatkową w szczególności wynikającą z zeznania PIT-36 za 2014 r. Skarżący złożył następnie zażalenie na wydane postanowienie. Podniósł, że nie posiada żadnych zaległości podatkowych. Podkreślił, że część z zaległości wygasła, zaś część przedawniła się. Dyrektor Izby Administracji Skarbowej utrzymał w mocy wydane postanowienie. Organ wskazał, że wniosek skazanego o wydanie zaświadczenia nie mógł zostać uwzględniony, gdyż skarżący nie wykazał interesu prawnego, a okoliczność ta warunkowała przedstawienie takiego dokumentu.
Zaświadczenie organu podatkowego na żądanie strony
Jak wynika z art. 306a par. 1 Ordynacji podatkowej organ podatkowy wydaje zaświadczenia na żądanie osoby ubiegającej się o zaświadczenie. Jednocześnie w myśl art. 306a par. 2 O.p. zaświadczenie wydaje się: jeżeli urzędowego potwierdzenia określonych faktów lub stanu prawnego wymaga przepis prawa; osoba ubiega się o zaświadczenie ze względu na swój interes prawny w urzędowym potwierdzeniu określonych faktów lub stanu prawnego. Organ odwoławczy uznał, że po stronie skarżącego nie ma takiego interesu. Zaświadczenie nie może przy tym rozstrzygać kwestii spornych, ma ono stanowić jedynie odzwierciedlenie dostępnych danych. W postępowaniu nie można przy tym badać, czy postępowania egzekucyjne dotyczące podatnika są prowadzone prawidłowo, czy doszło do przedawnienia zaległości podatkowych.
Zobacz również:
NSA tłumaczy zasady kierowania spraw na posiedzenia niejawne >>
Resort finansów szykuje e-Urząd Skarbowy >>
Wydawanie zaświadczeń
Skarżący złożył następnie skargę na wydane postanowienie. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu oddalił wniesioną skargę. Sąd uznał, że nie było podstaw do wydania żądanego zaświadczenia. Postępowanie o wydanie zaświadczenia ma charakter uproszczony. Wydany dokument powinien stanowić odzwierciedlenie stanu faktycznego lub prawnego istniejącego na moment wydania. W takim postępowaniu organ powinien brać pod uwagę dane wynikające z rejestrów i ewidencji, do których ma dostęp. Na powyższe zwrócił w szczególności uwagę Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach z dnia 9 października 2009 r. w sprawie II FSK 781/08 (LEX nr 573484) oraz z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie I FSK 1739/14 (LEX nr 2081018).
Zaświadczenie nie może rozstrzygać sprawy, gdyż organ oświadcza w nim to, co jest mu wiadome. W orzecznictwie wskazuje się, że organ ma ustalić, jaki jest przedmiot sprawy w świetle zgromadzonych danych. Wydawane zaświadczenie nie może zmierzać do uzyskania określonych uprawnień. Organ, przy jego wydawaniu, nie może zdjąć lub nałożyć na stronę obowiązków. Nie można więc na jego podstawie tworzyć nowej sytuacji prawnej.
Interes prawny w uzyskaniu zaświadczenia
Jednocześnie ze sformułowania „zaświadczenie wydaje się” zawartego w przepisach Ordynacji podatkowej nie wynika, że organ ma obowiązek jego wydania w każdym przypadku. Wydanie zaświadczenia jest możliwe, o ile ubiega się o nie strona, która posiada interes prawny w tym zakresie.
WSA w Poznaniu zwrócił uwagę, że skarżący we wniosku nie wykazał interesu prawnego. Kategoria interesu prawnego ma charakter materialnoprawny. To zaś oznacza, że musi istnieć przepis prawa materialnego, który zobowiązuje organ do wydania dokumentu lub uprawniający wnioskującego do jego otrzymania. Z ustaleń nie wynika jednak, by skarżący miał taki interes. Nie można uznać, że do uzyskania zaświadczenia wystarczy wykazanie interesu faktycznego.
Biorąc pod uwagę to, że postępowanie o wydanie zaświadczenia nie ma charakteru kontrolnego, wydane rozstrzygnięcia organów odpowiadają prawu – podkreślił sąd.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 14 października 2020 r., I SA/Po 434/20
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
