W kwietniu 2020 r. rada miasta zmieniła uchwałę w sprawie opłaty prolongacyjnej (50 proc. stawki odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych). Do uchwały dodała zapis, że opłaty tej nie nalicza się w decyzjach wydawanych w sprawie ulg w związku z wnioskiem złożonym w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii oraz w okresie 30 dni następujących po ich odwołaniu, wprowadzonych z uwagi na zakażenie wirusem COVID-19 lub innym, jeżeli wniosek ten złożony jest w związku z trudnościami spowodowanymi przedmiotowymi stanami.

Uchwałę zakwestionowało Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie stwierdzając jej nieważność w całości. W ocenie organu nadzoru, rada gminy przekroczyła zakres upoważnienia ustawowego zawartego w art. 57 par 7 ordynacji podatkowej. Na jej podstawie organ może tylko wprowadzić opłatę prolongacyjną i określić jej wysokość. Nie może natomiast określać przypadków, w których opłata nie będzie naliczana.

Czytaj w LEX: Opłata prolongacyjna >

 

Miasto: to miało pomóc przedsiębiorcom

W skardze do sądu miasto dowodziło, że uchwała wpisuje się w podejmowane przez radę miasta działania zmierzające do wprowadzenia ulg dla przedsiębiorców dotkniętych skutkami wprowadzonego na terenie Polski stanu epidemii spowodowanego wirusem COVID-19. Pomimo wątpliwości, o których nadmienił organ nadzoru, uznano za konieczne udzielenie wsparcia podatnikom i poprawienie ich sytuacji finansowej.

Zdaniem miasta, że jeżeli przepisy pozwalają wprowadzić opłatę prolongacyjną, to możliwe jest również wprowadzenie zapisu o nienaliczeniu takiej opłaty w szczególnej sytuacji spowodowanej COVID-19.

Zobacz również: WSA: Odmowa umorzenia zaległości podatkowej wymaga dokładnych ustaleń >>

Rada miasta przekroczyła upoważnienie ustawowe

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie stwierdził, że miasto nie ma racji i oddalił skargę. Potwierdził, że upoważnienie wynikające z art. 57 par. 7 Ordynacji podatkowej uprawnia gminy jedynie do podjęcia decyzji, czy w sprawach podatków stanowiących dochód gminy udzielając ulg pobiera opłatę prolongacyjną i w jakiej wysokości. Powołany przepis nie pozwala na wprowadzenie żadnych innych warunków, zarówno, jako warunku pobrania opłaty, jak i zaniechania pobrania lub zwolnienia od wprowadzonego obowiązku.

Czytaj w LEX: Czy jeśli podatnik dostanie pozytywną decyzję o rozłożeniu zaległości na raty, opłata prolongacyjna zastępuje odsetki i wynosi 1/2 odsetek ? >

Gmina może, więc tylko zdecydować, czy opłaty nie pobierać, lub też zdecydować o jej pobieraniu i wówczas określić jej wysokość.  Innych uprawnień ustawodawca jej nie pozostawił.

 


Pozorna pomoc ze strony gminy

Sąd wytknął też, że rada miasta bez podstawy prawnej określiła nieczytelne dla stosowania w praktyce przesłanki, które stanowić miały zwolnienie podatników od obowiązku uiszczenia opłaty prolongacyjnej w sprawach podatków stanowiących dochód gminy. Według sądu uchwała tylko pozornie stanowiła wsparcie dla podatników, ponieważ wykładnia zaproponowanego brzmienia przepisu wskazuje, że opłata miała być pobierana w dalszym ciągu, od każdego podatnika, któremu udzielono by ulgi, chyba, że zgłosiłby on stosowny wniosek o zwolnienie z opłaty prolongacyjnej i wykazał, uprawdopodobnił albo tylko oświadczył (tego już nie wyjaśniono), że składa go "w związku z trudnościami spowodowanymi przedmiotowymi stanami".

Czytaj w LEX: Decyzja podatkowa - jej wykonanie oraz wstrzymanie wykonania w przykładach  >

WSA wskazał, że gdyby rzeczywiście gmina chciała udzielić podatnikom wsparcia mogła na pewien czas uchylić uchwałę w 2016 r., w której zdecydowała o pobieraniu opłaty prolongacyjnej i przyjąć ją z powrotem dopiero po odwołaniu stanu epidemii w kraju. Co więcej uchwały takiej nie musiano nawet podejmować, aby zrealizować słuszny skądinąd postulat gminy, ponieważ w art. 57 par. 5 Ordynacji podatkowej postanowiono, że nie ustala się opłaty prolongacyjnej, gdy przyczyną wydania decyzji, były klęska żywiołowa lub wypadek losowy. Przepis ten znajduje zaś zastosowanie także do opłat prolongacyjnych wprowadzonych przez gminę na podstawie art. 57 par. 7 ordynacji podatkowej, co jednoznacznie wynika z literalnej treści przepisu art. 57 par. 8 Ordynacji podatkowej.

Wyrok WSA w Rzeszowie z 9 września 2020 r., sygn. akt I SA/Rz 459/20