Do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu wpłynęła skarga na uchwałę rady powiatu. Sporny przepis stanowił, że apteka pełniąca jednodniowy dyżur czynna jest w dni powszednie oraz w soboty, niedziele, święta i inne dni wolne od pracy od godziny 8:00 do godziny 22:00, a w porze nocnej - od godziny 22:00 do godziny 8:00 dnia następnego pełni dyżur pod wskazanym numerem telefonu.
Samorząd nie widział problemu
Skarżący zarzucił, że regulacja ta nie była dostosowana do potrzeb ludności i nie zapewniała dostępności świadczeń. Rada powiatu broniła się, że ustawa Prawo farmaceutyczne (uPf) nie określa sposobu dostosowania rozkładu godzin pracy aptek do potrzeb ludności i środków zapewnienia dostępności świadczeń. Władze samorządu podkreśliły, że apteki w porze nocnej nie są całkowicie otwarte na zewnątrz, ale najczęściej mają okna w drzwiach wejściowych z przeznaczeniem dla obsługi klientów w nocy. Natomiast cześć z nich posiada jeszcze dzwonki alarmowe, więc wymóg uprzedniego skontaktowania się przez telefon nie powinien być utożsamiany utrudnianiem lub uniemożliwianiem dostępu do usług apteki.
Trzeba brać pod uwagę nadzwyczajne okoliczności
WSA uznał, że zgodnie z art. 94 ust. 1 uPf, rozkład godzin pracy aptek ogólnodostępnych powinien być dostosowany do potrzeb ludności i zapewniać dostępność świadczeń również w porze nocnej, w niedzielę, święta i inne dni wolne od pracy. Oznacza to, że powinien on uwzględniać bieżące, codzienne potrzeby ludności na powszechne wykonywane przez apteki ogólnodostępne usługi. Istotne jest także, aby rozkład nie pomijał sytuacji nadzwyczajnych, których częstotliwości występowania nie można przewidzieć. Dlatego też powinien zważać na szczególne przypadki, które nie są bezpośrednio związane z zaspokajaniem zwykłych potrzeb w zakresie zaopatrzenia w leki. W tym celu, rozkład powinien zapewniać jak najlepszą dostępność świadczeń aptecznych w porze nocnej, gdy nie funkcjonują ogólnodostępne apteki.
Czytaj także: UE krytycznie o zbyt restrykcyjnym zakazie reklamy aptek >>>
Telefoniczny kontakt niezgodny z prawem
Sąd podkreślił, że przy ustalaniu rozkładu pracy aptek w porze nocnej nie jest możliwe uwzględnienie kryterium potrzeb ludności, ponieważ nie można przewidzieć prawdopodobieństwa pojawienia się zdarzeń zagrażających zdrowiu lub życiu człowieka. Chodzi więc o ustalenie takiego rozkładu, który będzie stwarzał możliwość jak najlepszego i najszybszego skorzystania z niezbędnej pomocy. Tymczasem wymóg uprzedniego telefonicznego skontaktowania się pod wskazanym numerem telefonu istotnie ogranicza dostępność usług aptecznych w porze nocnej. To zaś narusza art. 94 ust. 1 uPf.
WSA podkreślił, że nie ma znaczenia okoliczność wydawania w porze nocnej leków przez niewielkie okienka lub zasygnalizowanie przybycia do apteki dzwonkiem alarmowym. Rozwiązania te nie ograniczają bowiem dostępności do usług aptecznych w istotny sposób, czego nie można powiedzieć o uprzednim kontakcie telefonicznym. Sąd zwrócił uwagę, że w przypadku braku możliwości skorzystania z telefonu, usługa jest niedostępna. Mając powyższe na uwadze, stwierdzono nieważność w części dotyczącej zapisu „pełni dyżur pod wskazanym numerem telefonu".
Wyrok WSA w Poznaniu z 23 lipca 2020 r., sygn. akt III SA/Po 335/20
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
