W podatkach dochodowych, od 29 czerwca ubiegłego roku jest ulga e-TOLL. Obowiązuje ona w związku z wprowadzeniem w Polsce systemu e-TOLL który od 1 października zastąpił system viaTOLL. W pierwszym etapie (w czerwcu 2021 r.) system e-TOLL został wprowadzony dla samochodów ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej 3,5 tony i autobusów. Od 1 października ubiegłego roku system ten całkowicie zastąpił viaTOLL. Ulga jest związana z wydatkami na wyposażenie pojazdów w urządzenia do poboru opłat w systemie e-TOLL.

Krywan Tomasz: Ulga e-TOLL - PROCEDURA >>

Na czym polega ulga?

Ulga polega na odliczeniu od dochodu (przychodu) z pozarolniczej działalności gospodarczej lub od dochodu z działów specjalnych produkcji rolnej ustalonego na podstawie prowadzonej podatkowej księgi przychodów i rozchodów lub ksiąg rachunkowych (PIT) albo od dochodu z innych źródeł niż zyski kapitałowe (CIT):

  • wydatków poniesionych na nabycie zewnętrznego systemu lokalizacyjnego lub urządzenia pokładowego,
  • opłat poniesionych z tytułu umowy na obsługę zewnętrznego systemu lokalizacyjnego albo urządzenia pokładowego,
  • opłat poniesionych z tytułu umowy leasingu, najmu lub dzierżawy zewnętrznego systemu lokalizacyjnego lub urządzenia pokładowego lub innej umowy o podobnym charakterze, na podstawie której taki system albo takie urządzenie zostały oddane do używania.

W uldze są uwzględniane wydatki i opłaty netto, tj. bez podatku od towarów i usług.

Poniesione wydatki i opłaty podlegają odliczeniu również w przypadku, gdy zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

W podatku dochodowym od osób fizycznych PIT odliczenie przysługuje od dochodu opodatkowanego na zasadach ogólnych według skali podatkowej albo od dochodu opodatkowanego według 19 proc. stawki podatku, a także od przychodu opodatkowanego ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

W podatku CIT odliczenie przysługuje od dochodu opodatkowanego według 9 proc. albo 19 proc. stawki podatku.

Odliczeniu podlegają wyłącznie wydatki poniesione w 2021 roku.

 

W jakiej wysokości przysługuje ulga?

Maksymalnie można odliczyć kwotę stanowiącą iloczyn 500 zł oraz liczby systemów lokalizacyjnych lub urządzeń pokładowych. Liczba tych systemów i urządzeń nie może być większa niż liczba pojazdów, które wykonały w 2021 roku co najmniej jeden przejazd, za który została zapłacona opłata elektroniczna z wykorzystaniem tego systemu lub urządzenia.

Oznacza to, że poniesiony wydatek, np. na jedno urządzenie do jednego pojazdu w kwocie 400 zł uprawnia do jego odliczenia w całości (mieści się w limicie 500 zł), a wydatek, np. na jedno urządzenie do jednego pojazdu w kwocie 700 zł uprawnia do odliczenia w kwocie 500 zł (do wysokości przysługującego limitu).

Zobacz również: Jeśli sprzedawca przyjmie za dużo gotówki, zapłaci podwójny podatek >>

Sprawdź: Czy w ramach ulgi na e-toll podatnik może rozliczyć wydatki na montaż urządzeń? >

W jaki sposób dokonać odliczenia?

W PIT poniesione wydatki można odliczyć od dochodu (przychodu) ustalonego za 2021 rok. Odliczenia dokonuje się w zeznaniu składanym za 2021 rok.

W CIT natomiast odliczenia dokonuje się w zeznaniu składanym za rok podatkowy, w którym zostały poniesione wydatki i opłaty, a w przypadku podatnika, którego rok podatkowy jest inny niż rok kalendarzowy, odliczenie może zostać dokonane w zeznaniu składanym za rok podatkowy obejmujący dzień 31 grudnia 2021 roku.

Podstawą prawną ulgi są następujące przepisy: art. 52ja ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, art. 38ea ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz art. 57aa ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

 


Brak odliczenia dla osób prywatnych

- Wprowadzenie do ulgi e-TOLL do ustawy o PIT i ustawy o CIT to gest ustawodawcy mający częściowo odciążyć podatników od kosztów finansowych dostosowania się do nowego systemu poboru opłat – podkreśla Piotr Prokocki, menadżer podatkowy w VISTRA Poland.

Bogucki Stanisław, Cudak Arkadiusz, Wrzesińska-Nowacka Aleksandra: "Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Komentarz" >

Dodaje on, że działanie ulgi oparte jest na tym samym mechanizmie co ulga B+R – ulga uprawnia do obniżenia podstawy opodatkowania o wysokość kwalifikowanych wydatków, które już raz zostały (mogły zostać) zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. W praktyce oznacza to podwójne odliczenie tego samego kosztu podatkowego.

- Na tym podobieństwa się kończą. W przypadku ulgi e-TOLL wydatki te mogą stanowić jedynie 500 zł netto (w przeliczeniu na jeden samochód). Wysokość tej ulgi jest zatem bardzo skromna. Z systemu e-Toll można jednak korzystać m.in. przy wykorzystaniu bezpłatnej aplikacji zainstalowanej na smartfonie – stwierdza Piotr Prokocki.

Ekspert zauważa, że takie rozwiązanie nie sprawdzi się jednak w przypadku firm posiadających dużą flotę samochodów. - Pytanie, czy skromne 500 zł netto na samochód odpowiadało wysokości poniesionych wydatków. W mojej ocenie ulga e-TOLL w niesprawiedliwy sposób różnicuje podatników – ocenia Piotr Prokocki.

Stwierdza on, że w przypadku podatników PIT odliczenia mogą dokonać jedynie osoby prowadzące działalność gospodarczą (osiągające dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej).

- Nie przewidziano odliczenia dla osób prywatnych, a przecież zakup urządzeń umożliwiających korzystanie z systemu e-TOLL może być konieczny również w przypadku tej grupy podatników. Chyba z góry przyjęto założenie, że ta grupa będzie korzystała jedynie z bezpłatnej aplikacji instalowanej na prywatnych smartfonach – zauważa Piotr Prokocki.

Drugie zróżnicowanie, na które zwraca uwagę ekspert to ograniczenie czasowe – ulga przysługuje wyłącznie w odniesieniu do wydatków poniesionych w 2021 roku. Ustawodawca nie pomyślał zatem m.in. o tych przedsiębiorcach, którzy po 31 grudnia 2021 roku rozpoczną prowadzenie działalności albo postanowią rozbudować swoją flotę.

 

 

Ulga ma charakter ścisły

- Z ulgi za 2021 rok mogą skorzystać zarówno podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku dochodowego od osób prawnych jak i „ryczałtowcy”. Pamiętać należy, że odliczenie stosujemy w zeznaniu składanym za 2021 r., więc czasu na skorzystanie z ulgi jest coraz mniej – stwierdza Wojciech Kliś, doradca podatkowy.

Ekspert podkreśla, że ulga ma charakter jednorazowy i obejmuje jedynie wydatki poniesione w 2021 r. - Podatnik, który zaliczył powyższe wydatki w koszty uzyskania przychodów odniesie podwójną korzyść – dany wydatek kwalifikuje jako koszt, a dodatkowo odlicza go od dochodu w zeznaniu – mówi Wojciech Kliś.

Wskazuje on, że ulga ma też charakter ścisły – nie wejdą do niej koszty związane np. z montażem urządzenia pokładowego lub inne koszty dodatkowe.

- Ograniczeniem ulgi jest liczba faktycznie wykorzystanych pojazdów – liczba zewnętrznych systemów lokalizacyjnych lub urządzeń pokładowych, do których stosuje się odliczenie nie może być wyższa niż liczba pojazdów, które wykonały w 2021 r. co najmniej jeden przejazd, za który podatnik, uiścił opłatę elektroniczną z wykorzystaniem tego zewnętrznego systemu lokalizacyjnego lub urządzenia pokładowego – zauważa Wojciech Kliś.