Polski Ład wprowadził pewną zmianę w kwestii wspólnego opodatkowania małżonków, jeśli jeden z nich opodatkowany jest ryczałtem. Zmiana jest drobna, ale może mieć istotne znaczenie. Prześledźmy ją na przykładzie pewnego podatnika, który prowadził działalność gospodarczą opodatkowaną w formie ryczałtu. W biurze rachunkowym dowiedział się, że zawieszenie działalności umożliwi mu od następnego roku wspólne rozliczanie się z małżonką. Zawiesił działalność i nie miał już żadnych z niej dochodów. Podjął zatrudnienie na umowę o pracę i za 2019 r. rozliczył się indywidualnie składając PIT-28 oraz PIT-37. Natomiast za 2020 r. rozliczył się już wspólnie z małżonką, mając dochody z umowy o pracę. Niestety dostał pismo z urzędu skarbowego o konieczności złożenia korekty wskutek braku możliwości rozliczenia się z żoną.

Podatnik zlikwidował działalność z datą wsteczną z dniem 31 stycznia 2019 r. Dokonał tego jednak w 2021 r.

Czytaj: Podatnicy wykonujący wolne zawody - opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych >

Urząd skarbowy miał wątpliwości

Urząd skarbowy nie był wstanie rozstrzygnąć, jak podatnik powinien się ostatecznie rozliczyć. Podczas licznych kontaktów telefonicznych dostawał informacje, że urzędnicy badają sprawę co w takiej sytuacji, gdy działalność zostaje zamknięta z datą wsteczną. Podatnik złożył więc korektę zeznania, a jednocześnie wystąpił o interpretację indywidualną, licząc, że otrzyma pozytywną i ponownie skoryguje zeznanie.

Czytaj: Wspólne opodatkowanie małżonków >

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 8 lutego 2022 r. (nr 0113-KDIPT2-1.4011.1031.2021.2.MAP) uznał jednak to stanowisko za nieprawidłowe. Przypomniał, że małżonkowie nie mają możliwości preferencyjnego opodatkowania swoich dochodów w sytuacji m.in., gdy chociażby do jednego z nich, mają zastosowanie przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Z wnioskiem o wspólne opodatkowanie dochodów mogą wystąpić małżonkowie, jeżeli spełnią łącznie następujące warunki: oboje podlegają nieograniczonemu obowiązku podatkowemu,  przez cały rok podatkowy pozostają w związku małżeńskim i istnieje między nimi wspólność majątkowa małżeńska, żaden z małżonków nie prowadzi działalności gospodarczej opodatkowanej zryczałtowanym podatkiem dochodowym lub podatkiem liniowym, a ponadto nie mogą mieć do nich zastosowania przepisy ustawy o podatku tonażowym oraz ustawy o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Zobacz również: Likwidacja konta IKZE podlega opodatkowaniu >>

Likwidacja, a nie zawieszenie

Dyrektor KIS stwierdził, że jeśli podatnik nie powiadomił urzędu o likwidacji działalności, obowiązek składania zeznań podatkowych nie ustał. Z obowiązku nie zwalnia fakt, że nie są uzyskiwane żadne przychody, a działalność została zawieszona.

Z art. 6 ust. 8 ustawy o PIT bezspornie wynika, że prawa do łącznego opodatkowania dochodów pozbawieni są małżonkowie w sytuacji, gdy w roku podatkowym chociażby do jednego z nich miały zastosowanie przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. Zatem już sam fakt dokonania wyboru takiego sposobu opodatkowania, stanowi przesłankę do utraty możliwości wspólnego rozliczenia. Bez znaczenia pozostaje fakt, czy został osiągnięty przychód z działalności opodatkowanej ryczałtem.

Czytaj: Wspólne opodatkowanie małżonków przy ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych >

Zatem, skoro w 2020 r. podatnik nie zgłosił likwidacji działalności, ani nie dokonał wyboru innej formy opodatkowania, to uważa się, że nadal prowadził działalność opodatkowaną ryczałtem.

Jedynie likwidacja działalności, bądź dokonanie wyboru innej formy opodatkowania, skutkuje tym, że przedsiębiorca przestaje być objęty przepisami ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Zawieszenia działalności nie można uznać za jej likwidację. Dyrektor KIS powołał się też na wyrok z 28 lutego 2018 r. sygn. akt II FSK 193/16, w którym  Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że gdy podatnik dokonał wyboru sposobu opodatkowania na zasadach określonych w art. 30c (liniowo) i wyboru tego nie zmienił (jak również nie zaprzestał prowadzenia tej działalności), to okoliczność, że w danym roku nie uzyskał z tego tytułu żadnych przychodów nie powoduje,  że w stosunku do niego nie znajdą zastosowania ograniczenia w zakresie możliwości wspólnego opodatkowania.

Dla celów podatkowych podatnik pozostaje przedsiębiorcą do dnia faktycznego zakończenia (likwidacji) działalności.

Dyrektor KIS stwierdził, że skoro podatnik wyrejestrował działalność gospodarczą 14 września 2021 r., to w odniesieniu do dochodów uzyskanych w 2020 r. nie może być w jego przypadku zastosowane łączne opodatkowanie dochodów małżonków.

 

Eksperci: Przepisy doprecyzowano

- Interpretacja jest zgodna z orzecznictwem sądowym wydawanym na podstawie art. 6 ust. 8 ustawy o PIT – ocenia Paulina Biskup, radca prawny w JKP. Legal Kancelaria Radca Prawny Paulina Biskup.

Ekspertka zauważa, że analizowana kwestia była również rozstrzygana przez NSA w wyroku z dnia 10 czerwca 2021 r., gdzie jasno wskazano, że już sam wybór przez podatnika formy opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym jako właściwej do dochodów uzyskiwanych z pozarolniczej działalności gospodarczej jak również fakt braku likwidacji tej działalności przesądzają o braku możliwości łącznego opodatkowania dochodów małżonków (sygn. akt II FSK 3816/18). - Zarówno organy skarbowe jak i sądy administracyjne stały na stanowisku, że samo zawieszenie prowadzenia działalności gospodarczej i nieosiąganie przychodów z tej działalności nie powoduje automatycznie, że podatnik może rozliczać się z małżonkiem, jeżeli wraz z jej zawieszeniem podatnik nie zrezygnował ze zryczałtowanej formy opodatkowania – podkreśla Paulina Biskup.

Czytaj też: PIT-36 - praktyczny poradnik >>

Zwraca ona uwagę, że art. 6 ust. 8 ustawy o PIT został znowelizowany przez Polski Ład.

- Zgodnie z aktualnym brzmieniem wskazanego przepisu, łączne opodatkowanie małżonków jest wyłączone, jeżeli chociażby jeden z małżonków stosuje przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń – stwierdza Paulina Biskup.

 

 

Ekspertka ocenia, że na gruncie obecnie obowiązującego stanu prawnego możliwe będzie rozliczenie się przez podatnika w opisanym w interpretacji stanie faktycznym wspólnie z małżonkiem, Polski Ład poszerzył bowiem prawo do wspólnego opodatkowania dochodów małżonków, którzy przez cały rok podatkowy nie osiągnęli przychodów, opodatkowanych ryczałtem.

Kolejny ekspert zwraca uwagę na fakt, że podatki należy planować i wcześniej zasięgnąć odpowiedniej wiedzy. - Wspólne opodatkowanie małżonków oraz opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych są preferencjami podatkowymi mającymi na celu wybranie najbardziej korzystnej dla podatnika formy opodatkowania. Jednocześnie wzajemnie się wykluczają – podkreśla Stefan Kowalski, radca prawny, partner w Kowalski & Wisła Attorneys.

Dodaje on, że wyjątki od ogólnych reguł opodatkowania należy interpretować ściśle, a podatnicy winni zachować należytą staranność wybierając sposób rozliczania się z fiskusem. - Ten sam wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji złożony w styczniu 2019 r. pozwoliłby podatnikowi uniknąć konieczności złożenia korekty i zapłaty podatku – podkreśla Stefan Kowalski. Jego zdaniem, podatki należy planować i gdyby podatnik złożył wniosek o interpretację wcześniej to zakończyłby działalność, zamiast ją tylko zawieszać i miałby prawo do wspólnego opodatkowania z małżonką.