Zgodnie z projektem rozporządzenia Ministra Zdrowia 1 lipca 2023 r. ma być datą, z którą zniesiony zostanie stan zagrożenia epidemicznego obowiązujący w Polsce od 16 maja 2022 r. (przed 16 maja 2022 r. obowiązywał stan epidemii).

Zniesienie tego stanu spowoduje m.in., że terminy na raportowanie krajowych schematów podatkowych nie będą już zawieszone, a tym samym powstanie obowiązek dokonania zgłoszenia wszystkich takich schematów powstałych w trakcie trwania pandemii COVID. Przepisy specustawy COVID nie są jednak jednoznacznie interpretowane, co do tego, kiedy powinien przypadać termin na dokonanie zaległych zgłoszeń MDR-1 oraz MDR-3. Jednocześnie poprawne ustalenie tego terminu jest kluczowe dla określenia daty powstania obowiązków raportowych po stronie korzystających, promotorów oraz wspomagających.

Zobacz również: 1 lipca odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego - Prawo.pl >>

Wpływ zniesienia stanu zagrożenia epidemicznego na termin raportowania MDR schematów krajowych

Zgodnie z art. 31y specustawy COVID bieg terminów MDR dla schematów innych niż transgraniczne nie rozpoczyna się, a w przypadku rozpoczęcia biegu ulega on zawieszeniu od 31 marca 2020 r. do 30. dnia następującego po dniu odwołania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii wprowadzonego w związku z pandemią COVID-19.

Jednocześnie MZ opublikowało projekt rozporządzenia, na podstawie którego, zniesienie stanu zagrożenia epidemicznego w związku z pandemią COVID-19 planowane jest na 1 lipca 2023 r. W konsekwencji wejście przepisów rozporządzenia w życie wpłynie bezpośrednio na obowiązki w zakresie raportowania MDR schematów podatkowych innych niż transgraniczne (tzw. schematów krajowych), powstałych po dniu 31 marca 2020 r.

Czytaj także: Odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego wpłynie na rozliczenia podatkowe>>

Przepisy specustawy COVID nie są jednak jednoznacznie interpretowane co do tego, kiedy powinien przypadać termin na dokonanie „zaległych” zgłoszeń na formularzach MDR-1 – tj. czy termin na raportowanie przypadnie już na 30. dzień po 1 lipca czy może po 30 dniach termin ten dopiero rozpocznie swój bieg. Dodatkowo, specustawa COVID nie precyzuje, jak powinien być liczony termin na raportowanie uzgodnień na formularzach MDR-3 - Ordynacja podatkowa, wyznaczając moment, w którym należy złożyć to zgłoszenie, nie wskazuje konkretnej ilości dni od np. wdrożenia schematu, ale odwołuje się do terminu złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy.

Czytaj też: Raportowanie schematów podatkowych (MDR) - objaśnienia MF >>

Termin na raportowanie MDR-1

Zgodnie z treścią przepisów specustawy COVID, bieg terminów MDR dla schematów krajowych ulega zawieszeniu do 30. dnia następującego po dniu odwołania stanu zagrożenia epidemicznego.

To oznacza więc, że zgodnie z literalną treścią przepisów, do 30. dnia następującego po dniu odwołania stanu zagrożenia epidemicznego w związku z COVID terminy na raportowanie pozostają ciągle zawieszone. Innymi słowami, dopiero po upływie 30 dni od zniesienia stanu zagrożenia epidemicznego (tj. efektywnie od 1 sierpnia 2023 roku) terminy na raportowanie tych schematów podatkowych zostaną „odwieszone”.

W konsekwencji od dnia odwieszenia tych terminów korzystający, promotorzy oraz wspomagający, u których powstał obowiązek raportowy będą musieli dokonać raportowania w „standardowym” terminie wynikającym z przepisów Ordynacji podatkowej, tj. co do zasady w terminie 30 dni (efektywnie do 30 sierpnia 2023 r.).

Taki sposób kalkulacji tych terminów jest zgodny z generalnym rozumieniem instytucji zawieszenia biegu terminów – w trakcie zawieszenia terminy w ogóle nie biegną, a rozpoczynają swój bieg (ewentualnie biegną dalej jeśli ich bieg został już rozpoczęty) dopiero po upływie okresu, w którym zawieszenie obowiązywało. Skoro tak, to w stosunku do schematów, które powstały „w pandemii” termin ten co do zasady w ogóle się nie rozpoczął (wyjątkiem są zdarzenia gdzie termin na raportowanie rozpoczął swój bieg przed 31 marca 2020 r., ale nie upłynął przed zawieszeniem terminów). Rozpocznie on swój „standardowy” (zwykle 30-dniowy) bieg dopiero po 30 dniach od zniesienia stanu zagrożenia.

Czytaj też: Raportowanie schematów podatkowych a obowiązki notariusza >>

Równocześnie, z praktyki widzimy, że sposób liczenia upływu tych terminów jest interpretowany niejednoznacznie (zwłaszcza przez organy) – również w mniej „korzystny” sposób. Wynikać może to z informacji opublikowanej na rządowej stronie (Nie musisz informować o schematach podatkowych MDR ...), zgodnie z którą w przypadku schematów podatkowych innych niż transgraniczne nie trzeba przekazywać informacji i zawiadomień oraz realizować innych obowiązków określonych w przepisach dotyczących schematów podatkowych innych niż transgraniczne w okresie od 31 marca 2020 r. do 30 dnia po dniu odwołania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonego w związku z COVID-19.

Czytaj też: MDR: rola wspomagającego w zakresie obowiązkowego raportowania schematu podatkowego >>

Z tego komunikatu zdaje się wynikać więc, że podmioty mają mniej czasu na dokonanie zaległego raportowania krajowych schematów - treść komunikatu zdaje się wskazywać, że raportowania należy dokonać do 30. dnia następującego po dniu odwołania stanu zagrożenia epidemicznego w związku z COVID-19, a więc efektywnie do 31 lipca 2023 r.

Taka interpretacja przepisów powoduje spore zamieszanie - zdaje się być ona bowiem niezgodna z literalnym brzmienia przepisów specustawy COVID mówiących o zawieszeniu terminów raportowych.

Czytaj także: Firmy nie muszą kontrolować swoich kontrahentów i wyręczać fiskusa>>

Termin na dokonanie raportowania MDR-3

Problem w zakresie prawidłowego określenia terminu odwieszenia obowiązków raportowych w zakresie schematów podatkowych krajowych dotyczy również formularzy MDR-3, do których składania zobowiązani są korzystający.

Zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej, korzystający, który dokonywał w danym okresie rozliczeniowym jakichkolwiek czynności będących elementem schematu podatkowego lub uzyskiwał wynikającą z niego korzyść podatkową dokonuje raportowania na formularzu MDR-3 w terminie złożenia deklaracji podatkowej dotyczącej tego okresu rozliczeniowego.

W konsekwencji termin raportowania na formularzu MDR-3 nie został oznaczony jako konkretna ilość dni, lecz został uzależniony od terminu na złożenie danej deklaracji podatkowej. Tymczasem, w stosunku do schematów powstałych „w pandemii” deklaracje podatkowe za poszczególne okresy rozliczeniowe zostały już zwykle złożone (termin na ich złożenie upłyną).

Czytaj też: Zakres pojęciowy i przesłanki zastosowania kryterium głównej korzyści w raportowaniu schematów podatkowych >>

Rodzi to więc pytanie, kiedy będzie obecnie przypadał ten termin.

Wydaje się, że można w takim wypadku przyjąć, że termin na złożenie MDR-3 powinien wynosić tyle dni od odwieszenia terminów raportowych ile czasu mieli podatnicy na złożenie poszczególnych deklaracji podatkowych po zakończeniu okresu rozliczeniowego (czyli np. w zakresie korzyści na gruncie CIT – co do zasady 3 miesiące od odwieszenia terminów).

Możliwe jest też uznanie, że termin do złożenia MDR-3 za cały okres pandemii będzie przypadał z najbliższym terminem do złożenia deklaracji za podatek, którego dotyczy zgłoszenie MDR-3 (więc np. do końca 03.2024 r. – z terminem CIT-8 za 2023 r.).

W praktyce, mając na uwadze podobieństwo treści MDR-1 i MDR-3, jeśli w zakresie danego uzgodnienia oba zgłoszenia będą musiały zostać złożone, z pewnością rekomendowanym podejściem byłoby skoordynowanie złożenia ich w tym samym czasie.

Czytaj też: Dopuszczalność wydania interpretacji indywidualnej w zakresie raportowania schematów podatkowych - linia orzecznicza >>

Wnioski na przyszłość

Choć treść przepisów dotyczących terminów na dokonanie zgłoszeń po „czasach COVID” z pozoru wydaje się jasna, to przy próbie ich zastosowania w praktyce powstają istotne wątpliwości. Tym bardziej, że jak się wydaje, treść oficjalnych komunikatów rządowych jest nieprecyzyjna.

Wydaje się, że – kiedy rozporządzenie Ministra Zdrowia wejdzie w życie – przydatnym dla podatników byłoby opublikowanie co najmniej nie budzącego wątpliwości komunikatu potwierdzającego, że:

  • po dniu odwołania stanu zagrożenia epidemicznego terminy na raportowanie pozostają zawieszone jeszcze przez 30 dni i dopiero wtedy „standardowe” terminy na raportowanie zaczynają biec, oraz wskazującego
  • jak konkretnie liczyć kiedy przypadnie termin do dokonania zgłoszeń na formularzu MDR-3 - rozsądne wydaje się być przy tym przyjęcie, że termin ten będzie przypadał wraz z najbliższym terminem do złożenia deklaracji za podatek, którego dotyczy zgłoszenie MDR-3.

Kwestie te są przecież podstawą aby podmioty zobowiązane prawidłowo (terminowo) wypełniły swoje obowiązki.

Autorzy:
Justyna Cichecka – tax consultant w ALTO

Dominik Niewadzi – tax manager i doradca podatkowy w ALTO.