Poza krajem pracuje coraz więcej Polaków. Po przepracowaniu odpowiedniej liczby lat, nabywają oni prawo do emerytury, od której już za granicą pobierany jest podatek. Niektórzy zostają poza Polską dłużej, inni wracają do kraju. Tu jednak pojawia się problem podwójnego opodatkowania. W wielu bowiem przypadkach podatek od zagranicznej emerytury trzeba zapłacić również w Polsce.
- Aby prawidłowo ustalić obowiązek podatkowy w przypadku zagranicznych emerytur, każdorazowo należy sięgnąć do odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej z państwem, z którego dokonywana jest wypłata świadczenia. Właściwa umowa wskazuje, w którym państwie należy opodatkować emeryturę – czy w państwie wypłacającym, w państwie rezydencji podatnika, czy też w obu tych państwach – tłumaczy Urszula Sałacińska-Matwiejczyk, doradca podatkowy, ekspert Tax Alert. Przykładowe rozwiązania przewidziane w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania wskazuje Karolina Demska, doradca podatkowy w Zespole Podatków Osobistych i Doradztwa dla Pracodawców MDDP. Są to:
- opodatkowanie emerytury zagranicznej w państwie miejsca zamieszkania podatnika – np. umowa z Izraelem, Włochami;
- możliwość opodatkowania emerytury przez oba państwa – np. umowa ze Szwecją;
- opodatkowanie emerytury w państwie, z którego płatność jest przekazywana – np. umowa z Ukrainą.
W sytuacji, gdy świadczenie podlega opodatkowaniu w obu państwach, należy zastosować właściwą metodę unikania podwójnego opodatkowania. Dlatego niezbędna jest szczegółowa analiza postanowień umownych w zakresie tych metod.
Podatek obliczy i pobierze polski bank, ale nie zawsze
Czasem otrzymywanie emerytury na polski rachunek bankowy wiąże się zatem z obowiązkiem pobierania zaliczek przez bank – to on pełni w takiej sytuacji rolę płatnika. W przypadku zaś, gdy emerytura jest wypłacana na rachunek zagraniczny, to na podatniku ciąży obowiązek obliczenia i przekazania zaliczki. W trakcie roku nie ma jednak konieczności wypełniania żadnych deklaracji podatkowych. Jak tłumaczy Urszula Sałacińska-Matwiejczyk, rozliczenie emerytury otrzymanej z zagranicy następuje w zeznaniu PIT-36. W przypadku opodatkowania emerytury w obu państwach trzeba pamiętać o załączniku PIT/ZG, w którym wykażemy podatek zapłacony za granicą. Jeśli zaś emerytura zgodnie postanowieniami umowy o UPO podlega opodatkowaniu tylko w Polsce, wówczas podatnik nie wypełnia załącznika PIT/ZG.
Czytaj też: Odrębności związane z opodatkowaniem zagranicznej emerytury osoby pracującej w służbie publicznej >>
Problem rezydencji podatkowej
Podatek w Polsce muszą rozliczyć polscy rezydenci podatkowi. Jak wyjaśnia Jakub Kotarski, doradca podatkowy, starszy menedżer w PwC, za polskiego rezydenta podatkowego uznaje się osobę która:
- posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
- przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Może jednak się zdarzyć, że osoba będzie posiadała zarówno polską rezydencję podatkową, jak i rezydencję innego państwa na bazie lokalnych przepisów. W takiej sytuacji należy zastosować odpowiednią umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartą między Polską, a krajem drugiej rezydencji podatkowej, żeby ustalić ostatecznie właściwą rezydencję podatkową. Umowy międzynarodowe przewidują dwie metody unikania podwójnego opodatkowania. Są to metoda wyłączenia z progresją i proporcjonalnego odliczenia. Dzięki umowom, w niektórych przypadkach podatku można nawet uniknąć.
Zobacz również: Od niektórych spadków trzeba zapłacić podwójny podatek >>
- Niepłacenie podatku od emerytury zagranicznej będzie możliwe wówczas, gdy przepisy o unikaniu podwójnego opodatkowania z danym państwem wskażą, że podatek ma być zapłacony tylko w państwie, w którym zagraniczna emerytura została przyznana - warto zatem sprawdzić jak wygląda nasza sytuacja – podpowiada Jakub Kotarski.
Dodatkowo, jeżeli dana umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania przewiduje opodatkowanie zarówno w kraju przyznającym emeryturę jak i w Polsce - możemy zastosować odpowiednią metodę unikania podwójnego opodatkowania (np. umowa z Holandią przewiduje, że podatek zapłacony w Holandii może być odliczony od polskiego podatku).
Czytaj też: Obowiązki płatników podatku dochodowego od osób fizycznych wypłacających świadczenia osobom zagranicznym >>
Metoda wyłączenia z progresją
Karolina Demska tłumaczy, że w przypadku metody wyłączenia z progresją, podatnik nie jest zobowiązany do wpłacania miesięcznych zaliczek na podatek. Jeśli umowa z konkretnym krajem przewiduje zastosowanie właśnie tej metody i jeżeli podatnik poza przychodami z emerytury zagranicznej nie uzyskuje innych przychodów opodatkowanych według skali podatkowej, to nie jest zobowiązany do złożenia rocznego zeznania podatkowego w Polsce. Natomiast gdy podatnik uzyskuje inne przychody opodatkowane według skali podatkowej, to zobowiązany jest do złożenia rocznego zeznania podatkowego. Zagraniczny przychód służy do ustalenia stopy procentowej mającej zastosowanie do dochodów osiągniętych w Polsce.
Czytaj też: Stosowanie postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania >>
Metoda proporcjonalnego odliczenia
W przypadku metody proporcjonalnego odliczenia podatnik nie uniknie złożenia rocznego zeznania podatkowego ani opłacenia miesięcznych zaliczek na podatek. - Zgodnie z zasadami tej metody unikania podwójnego opodatkowania emerytura zagraniczna podlega opodatkowaniu w Polsce. Podatnik jest jednak uprawniony do odliczenia kwoty podatku zapłaconego za granicą – zaznacza Karolina Demska.
Czytaj też: Ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób mających ustalone prawo do emerytury lub renty >>
Składka zdrowotna od zagranicznej emerytury
Nasza rozmówczyni zwraca uwagę na jeszcze jedną ważną kwestię. Chodzi o składkę zdrowotną. Ekspertka zauważa, że zgodnie z przepisami ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają także osoby pobierające emeryturę z zagranicy.
Ustawa wskazuje, że za osobę pobierającą emeryturę składkę jako płatnik oblicza bank dokonujący wypłaty emerytury z zagranicy. Płatnik zobowiązany jest do zgłoszenia osoby pobierającej emeryturę do ubezpieczenia zdrowotnego. - Co ciekawe, przepisy regulują jedynie przypadek, gdy podatnik uzyskuje emeryturę za pośrednictwem płatnika na rachunek w polskim banku. Natomiast podatnik, któremu emerytura wypłacana jest na zagraniczne konto (bez pośrednictwa płatnika) nie jest zobowiązany do opłacania składki zdrowotnej. Podejście to, choć kontrowersyjne, potwierdza NFZ – podsumowuje Karolina Demska.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
