Podatniczka na podstawie umowy sprzedaży sporządzonej w formie aktu notarialnego nabyła spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Ze względu na wiek (jest ona osobą starszą), postanowiła zawrzeć umowę renty odpłatnej, przed upływem pięciu lat od daty nabycia tego lokalu. W ramach tej umowy podatniczka przeniesie na nabywcę prawo do lokalu, w zamian za co nabywca ten będzie wypłacał jej co miesiąc określoną kwotę pieniężną (dożywotnio), a także zapewni jej możliwość dożywotniego zamieszkiwania w tym mieszkaniu.

WZORY DOKUMENTÓW w LEX:

 

Podatniczka wystąpiła z wnioskiem o interpretację, czy przeniesienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego na podstawie umowy renty odpłatnej, w ramach której nabywca będzie wypłacał jej comiesięczne świadczenie oraz zagwarantuje możliwość dożywotniego korzystania ze zbywanego lokalu, przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lokalu, spowoduje obowiązek zapłaty podatku dochodowego w wysokości.

Jej zdaniem, nie wystąpi konieczność zapłaty podatku, ponieważ w przypadku umowy renty odpłatnej nie jest możliwe określenie wysokości przychodu, od którego byłby liczony podatek.

 

Renta za wynagrodzeniem lub bez

W interpretacji z 19 sierpnia br. dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że stanowisko podatniczki jest prawidłowe (nr 0115-KDIT3.4011.579.2022.1.AD). Przypomniał, że umowa renty została zdefiniowana w art. 903 ustawy - Kodeks cywilny, zgodnie z którym, przez umowę renty jedna ze stron zobowiązuje się względem drugiej do określonych świadczeń okresowych w pieniądzu lub w rzeczach oznaczonych tylko co do gatunku. Wskazał, że zgodnie z art. 906 kodeksu cywilnego, do renty ustanowionej za wynagrodzeniem stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży, a do renty ustanowionej bez wynagrodzenia stosuje się przepisy o darowiźnie.

Zdaniem dyrektora KIS, w opisanym zdarzeniu przyszłym, otrzymywana renta w zamian za przeniesienie prawa do spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego stanowi formę odpłatności za jego zbycie. Zatem skutki podatkowe otrzymywania dożywotniej renty w zamian za zbycie tego prawa do lokalu w drodze zawarcia umowy odpłatnej renty należy rozpatrywać na podstawie przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie należy podkreślić, że w przypadku umowy renty dożywotniej, ustawodawca w żadnym razie nie mówi, że uprawnienia osoby uprawnionej do otrzymywania renty, będące świadczeniami otrzymywanymi od zobowiązanego z tej umowy są ceną za przeniesienie własności nieruchomości. Ponadto czas trwania takiej umowy, a przez to i wysokość świadczeń, do których zobowiązany jest podmiot nabywający nieruchomość nie są możliwe do określenia w chwili jej zawierania. W takim przypadku nie jest możliwe więc ustalenie wysokości przychodu uzyskiwanego przez osobę zbywającą nieruchomość. Z uwagi natomiast na brak stosownej regulacji w tym zakresie, w takiej sytuacji nie mogą znaleźć zastosowania zasady ustalania przychodu, o których mowa w art. 19 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem, jakkolwiek zbycie nieruchomości lub praw majątkowych na podstawie umowy renty dożywotniej stanowi odpłatne zbycie, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to niemniej jednak nie jest możliwe ustalenie wysokości przychodu uzyskiwanego przez zbywcę. Podatniczka nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego.

Bez znaczenia pozostaje fakt, że odpłatne zbycie tego prawa do lokalu nastąpi przed upływem pięcioletniego okresu, bowiem nie będzie możliwe określenie podstawy opodatkowania na zasadach wynikających z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zobacz również: NSA: Zachowek i zapis testamentowy pomniejszają przychód ze sprzedaży nieruchomości >>

 

PIT. Komentarz

Monika Brzostowska, Patrycja Kubiesa

Sprawdź  

Eksperci: Korzystna linia interpretacyjna

- Interpretacja jest dobrym przykładem zastosowania przez organ podatkowy art. 217 Konstytucji RP i zasady nie ma podatku bez ustawy. Organ podatkowy prawidłowo ustalił, że skoro nie można ustalić wysokości świadczenia to nie można ustalić wysokości przychodu uzyskanego przez zbywcę. Bez ustalenia wysokości świadczenia i z powodu jego losowości nie jest możliwe ustalanie wysokości podstawy opodatkowania oraz wysokości podatku – ocenia Stefan Kowalski, radca prawny, partner w Kowalski & Wisła Attorneys.

Kolejny ekspert podkreśla, że jest to już korzystna linia interpretacyjna.

Czytaj też: Opodatkowanie zbycia nieruchomości na podstawie umowy o dożywocie - omówienie orzecznictwa >>>

- Przedstawiona interpretacja jest korzystna, ale nie jest zaskoczeniem - podobne rozstrzygnięcia zapadają już od kilku lat. Tak rozstrzygał m.in. dyrektor KIS w interpretacji z 19 marca 2019 r., nr 0115-KDIT2-1.4011.458.2018.1.MST, czy w interpretacji z 1 września 2020 r., nr 0115-KDIT2.4011.474.2020.1.KC i kilku innych – podkreśla Adrian Kęmpiński, prawnik w Kancelarii Ostrowski i Wspólnicy.

Jego zdaniem, w tym aspekcie cieszy stałość i racjonalność fiskusa.

- Zarówno w najnowszej, komentowanej interpretacji, jak i we wskazanych wcześniejszych dominuje jedna przesłanka “uwalniająca” umowy przeniesienia własności nieruchomości spod opodatkowania PIT, a mianowicie brak możliwości ustalenia podstawy opodatkowania. Tę puentę znajdziemy w każdej interpretacji i to ona stanowi o elemencie racjonalności fiskusa w wydawanych rozstrzygnięciach – podkreśla Adrian Kęmpiński.

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.