W podatku od spadków i darowizn zobowiązanie podatkowe powstaje na mocy wydania i doręczenia podatnikowi stosownej decyzji.

W związku z tym należy odróżniać dwa rodzaje przedawnienia. Po pierwsze przedawnienie prawa do wydania decyzji, zaś po drugie – przedawnienie samego zobowiązania wynikającego z decyzji.

 

Przedawnienie zobowiązania podatkowego

W tej pierwszej kwestii, zgodnie z art. 68 par. 1 i 2 ustawy z 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa - dalej o.p., zobowiązanie podatkowe nie powstaje, jeżeli decyzja ustalająca to zobowiązanie została doręczona po upływie 3 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy. Jeśli jednak podatnik:

  • nie złożył deklaracji w terminie przewidzianym w przepisach prawa podatkowego,
  • w złożonej deklaracji nie ujawnił wszystkich danych niezbędnych do ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego,

zobowiązanie podatkowe nie powstaje, pod warunkiem że decyzja ustalająca wysokość tego zobowiązania została doręczona po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy.

 

Przedawnienie podatku od spadków i darowizn

Biorąc pod uwagę, że podatnicy podatku od spadków i darowizn są obowiązani do składania zeznań podatkowych (traktowanych na równi z deklaracjami – zob. art. 3 pkt 5 o.p.), w praktyce termin przedawnienia prawa do wydania decyzji wynosi 5 lat licząc od końca roku podatkowego, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Obowiązek podatkowy co zasady powstaje z chwilą nabycia rzeczy (tytułem spadkobrania, darowizny, etc.), zaś niekiedy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądowego w przedmiocie stwierdzenia nabycia majątku. Tak więc zasadniczo są trzy lata na wydanie decyzji, licząc od końca roku, w którym powstał obowiązek podatkowy (zwykle – roku, w którym miało miejsce nabycie); jeśli podatnik nie złożył zeznania w podatku od spadków i darowizn, wówczas organ ma pięć lat na wydanie stosownej decyzji licząc od końca roku, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Zobacz również: Prywatny majątek ma zostać w rodzinie - darowizna korzystna podatkowo >>

Należy ponadto zauważyć, że przepisy ustawy z 28.07.1983 r. o podatku od spadków i darowizn – dalej u.p.s.d., przewidują specyficzną konstrukcję odnowienia obowiązku podatkowego. Jak wynika z art. 6 ust. 4 zdanie 2 u.p.s.d. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym na fakt nabycia.

 

Ustawa o podatku od spadków i darowizn. Komentarz

Paweł Borszowski, Krzysztof Musiał

Sprawdź  

Jeśli więc przykładowo podatnik powołałby się w 2016 r. na otrzymanie darowizny, której nigdy wcześniej nie zgłosił do opodatkowania, to wówczas termin przedawnienia prawa do wydania decyzji wynosi 5 lat licząc od końca roku, w który miało miejsce powołanie się na darowiznę.

Termin jest pięcioletni ponieważ podatnik może  nie złożyć zeznania podatkowego (w podatku od spadków i darowizn). Przedawnienie prawa do wydania decyzji nastąpi zatem z upływem 31 grudnia 2021 r.

Natomiast samo zobowiązanie - wynikające już z decyzji (o ile zostanie doręczona przed upływem przedawnienia prawa do jej wydania) - przedawni się po upływie 5 lat licząc od końca roku, w którym upływać będzie termin płatności określony w decyzji wymiarowej.

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.