Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał właśnie ciekawą interpretację. Wystąpiła o nią podatniczka, która jest obywatelką Ukrainy, mieszka na stałe w Polsce od 2015 r., posiada zezwolenie na pobyt czasowy wydane przez wojewodę i pracuje w Polsce na podstawie umowy o pracę. Spodziewa się ona otrzymać darowiznę pieniężną od swojej matki i babki, które mieszkają na stałe na Ukrainie. Darowizna ma być zrealizowana bez formy aktu notarialnego, w formie przelewu bankowego oraz wpłaty gotówki przez matkę na rachunek bankowy córki w oddziale banku, w którym jest otwarty rachunek bankowy córki w Polsce.

Powstała wątpliwość, czy darowizna będzie opodatkowana w Polsce według polskiego prawa i czy podatniczka może skorzystać ze zwolnienia określonego w art. 4a polskiej ustawy o podatku od spadków i darowizn? Zdaniem podatniczki ma ona takie prawo.

W interpretacji z 3 stycznia 2023 r. dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie przyznał podatniczce racji (nr 0111-KDIB2-2.4015.141.2022.1.PB).

Czytaj w LEX: Darowizny na rzecz członków rodziny jako sposób unikania opodatkowania >>>

Czytaj w LEX: Akt poświadczenia dziedziczenia a podatek od spadków i darowizn >>>

Opodatkowanie darowizn w Polsce

Stwierdził, że zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, podatkowi podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium RP, tytułem: darowizny, polecenia darczyńcy. W myśl art. 2 ustawy nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Z kolei, stosownie do art. 3 pkt 1 ustawy, podatkowi nie podlega: nabycie własności rzeczy ruchomych znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych podlegających wykonaniu na terytorium RP, jeżeli w dniu nabycia ani nabywca, ani też spadkodawca lub darczyńca nie byli obywatelami polskimi i nie mieli miejsca stałego pobytu lub siedziby na terytorium RP.

Czytaj w LEX: Opodatkowanie podatkiem od spadków i darowizn nabycia przez osoby fizyczne własności rzeczy w drodze zapisu windykacyjnego >>>

Czytaj w LEX: Darowizna środków pieniężnych między małżonkami posiadającymi wspólne konto, a zwolnienie podatkowe >>>

 


Przedmiot darowizny poza Polską

Dyrektor KIS podkreślił, że przedmiot darowizny, który będą stanowiły środki pieniężne, w chwili zawarcia umowy nie będzie znajdował się na terytorium RP. Darowana suma pieniężna zostanie przekazana w formie przelewu bankowego z konta bankowego na Ukrainie na konto bankowe w Polsce lub wpłaty gotówki przez matkę (babkę) na rachunek bankowy – córki (wnuczki) w oddziale banku, w którym jest otwarty rachunek bankowy – córki (wnuczki) w Polsce. Matka i babka mieszkają na stałe na Ukrainie. W sprawie nie znajdzie zatem zastosowania art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Przepis ten bowiem dotyczy rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium RP.

Na mocy art. 2 ustawy, przedmiotem ustawy o podatku od spadków i darowizn objęte jest również nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą. Jednakże przepis ma zastosowanie tylko wówczas, gdy w chwili zawarcia umowy darowizny (lub otwarcia spadku) nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium RP.

Zobacz również: Darowizna przekazana w ramach pomocy humanitarnej nie podlega podatkowi od spadków i darowizn >>

Brak obowiązku podatkowego

Organ uznał, że nie można zgodzić się, że w chwili zawarcia umowy darowizny podatniczka będzie miała miejsce stałego pobytu na terytorium RP (posiada kartę czasowego pobytu). Przebywania na terytorium RP na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy nie można utożsamiać z miejscem stałego pobytu.

Dyrektor KIS wskazał, że nabycie przez podatniczkę środków pieniężnych od matki i babki na podstawie umowy darowizny nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, z uwagi na treść art. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn – o ile w chwili zawarcia umowy darowizny podatniczka nie będzie miała miejsca stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i nadal będzie Pani posiadała wyłącznie zezwolenie na pobyt czasowy. Tym samym, skoro nabycie środków pieniężnych nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, to nie będzie mogło korzystać ze zwolnienia.

Czytaj w LEX: Zwolnienie z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn nabycia w drodze darowizny pieniędzy lub innych rzeczy >>>

Czytaj w LEX: Opodatkowanie podatkiem od spadków i darowizn czynności według stawki 20% >>>

 

Eksperci: Interpretacja korzystna

- Obywatel Ukrainy, który nie ma zezwolenia na pobyt stały, a jedynie zezwolenie na pobyt czasowy, nie posiada zameldowania na pobyt stały. Tym samym nie ma na terytorium Polski pobytu stałego. To powoduje, że w sytuacji, w której darowizna pomiędzy obywatelami Ukrainy nie jest dokonywana na terytorium Polski, nie podlega ona opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn w Polsce – podkreśla Paulina Biskup-Nawrot, radca prawny w kancelarii JKP. Legal.

Ekspertka dodaje, że podobne stanowisko zostało wyrażone w interpretacji dyrektora KIS z 17 sierpnia 2021 r. (nr 0111-KDIB2-3.4015.100.2021.2.BB).

- O ile stanowisko organu jest zasadne w sytuacji realizacji darowizny w formie przelewu na konto obdarowanej i uznania, że prawo majątkowe byłoby wykonane poza granicami RP, o tyle w sytuacji wpłaty darowizny bezpośrednio w polskim oddziale banku (na terytorium RP), organ powinien rozważyć, czy to prawo majątkowe nie zostałoby wykonane na terenie RP. Konsekwentnie, czy nie ma jednak zastosowania art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. W tym przypadku zapewne miałoby z kolei zastosowanie zwolnienie na podstawie art. 4a ustawy (zwolnienie dla grupy 0) – zauważa Ludwik Żuławnik, ekspert Vialto Partners.

Dodaje on, że kolejny warunek wspomniany przez organ odnosi się do art. 2 ustawy, czyli miejsca stałego pobytu nabywcy na terytorium RP, ponieważ obywatelstwo możemy wykluczyć.

- Organ dokonał wykładni przepisu, odnosząc się do definicji pobytu stałego zawartej w ustawie o cudzoziemcach, wykluczając możliwość posiadania przez nabywcę miejsca stałego pobytu na terytorium RP ze względu na brak posiadania zezwolenia na pobyt stały.

Dotychczasowe rozumienie pobytu stałego w przypadku cudzoziemców opierało się o zezwolenie na pobyt stały. Warto jednak wspomnieć, że w przepisach pojawiła się definicja pobytu stałego w ustawie o ewidencji ludności. Od 2022 r. jest nim zamieszkanie w określonej miejscowości pod oznaczonym adresem z zamiarem stałego przebywania. Analogicznie w kodeksie cywilnym miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu – podkreśla Ludwik Żuławnik.