W wniosku o wydanie interpretacji wynikało, że przedsiębiorca (pracodawca) zamierza od grudnia 2020 roku wypłacać swoim pracownikom nagrody jubileuszowe. Pod koniec tego roku firma planuje nagrodzić pracujących dłużej niż pięć lat i potem wypłacać premie po przepracowaniu kolejnych pięciu lat. Zasady wypłat mają być określone w regulaminie wynagradzania, która firma uchwali. Celem świadczeń ma być nagrodzenie długoletnich pracowników oraz – jak wynika z wniosku – zachęcie młodszych stażem do związania się zawodowo z firmą na dłużej. Z regulaminu będzie wynikać, że nagroda jubileuszowa będzie świadczeniem pieniężnym, które będzie przysługiwało pracownikom po osiągnięciu określonego stażu pracy. Wątpliwości pracodawcy dotyczyły kwestii obłożenia składkami na ubezpieczenia społeczne. ZUS miał zatem wyjaśnić, czy nagroda jubileuszowa wypłacana co pięć lat, podlega oskładkowaniu.

 

Nagroda jest przychodem i trzeba zapłacić PIT

ZUS w interpretacji nr WPI/200000/43/437/2020 wyjaśnił, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe) pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Definicja przychodu ze stosunku pracy zawarta jest w art. 12 ust. 1 ustawy o PIT. Wynika z niej, że za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Oznacza to, że przychodem – co do zasady – są wszystkie świadczenia wypłacane pracownikom – także nagrody jubileuszowe. Pracodawca będzie więc musiał obliczyć i pobrać od wypłacanych nagród odpowiednie zaliczki na podatek dochodowy, według tych samych zasad, jak inne dochody z pracy.

 


Nagroda co pięć lat bez składek ZUS

Inaczej będzie jednak z obowiązkiem naliczania składek ZUS. Przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia ministra pracy  i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wskazują, że wolne od składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne są nagrody jubileuszowe (gratyfikacje), które według zasad określających warunki ich przyznawania przysługują pracownikowi nie częściej, niż co pięć lat.

W przypadku spółki, która chce wypłacać nagrody co pięć lat, nie będzie więc obowiązku odprowadzania z tego tytułu składek ubezpieczeniowych.

Nagrody muszą być pod kontrolą

Warto przy okazji odnieść się do wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach sygn. akt III AUa 1615/14. Wynika z niego, że nie każdą nagrodę można traktować jako jubileuszową. Sąd zwrócił uwagę, że ustanowienie prawa do nagrody jubileuszowej dla danego pracownika nie może nastąpić ad hoc i bez uprzedniego ustalenia zasad obowiązujących wszystkich zatrudnionych przez pracodawcę. Przyjęcie odmiennego stanowiska uniemożliwiłoby jakąkolwiek kontrolę zasad przyznania (lub nieprzyznania) tego świadczenia zarówno przez pracowników, jak i przez organ rentowy.

Sąd podkreślił, że nagroda czy gratyfikacja jubileuszowa jest świadczeniem przyznawanym pracownikowi w związku z upływem określonego czasu pozostawania w zatrudnieniu, czyli uzyskaniem określonego stażu pracy. Nie jest to świadczenie powszechne, zatem w odniesieniu do większości pracodawców jego wprowadzenie jest dobrowolne. Nagroda stanowi jednak element systemu wynagradzania pracowników i dlatego zasady jej przyznawania nie mogą być dowolne i nie uwzględniać standardów prawa pracy. Co istotne, firmy mają całkowitą swobodę w odniesieniu do decyzji, czy wprowadzić do regulaminu postanowienia przyznające prawo do nagrody jubileuszowej. Wyrok WSA w Warszawie (sygn. akt II SA/Łd 697/17) potwierdza natomiast, że dochód, jaki wnioskodawca uzyskał w danym roku w wyniku jednorazowej wypłaty nagrody jubileuszowej po podzieleniu go przez 12 miesięcy, będzie wchodził w skład przeciętnych miesięcznych dochodów członka rodziny.

Zobacz również: Odsetki od zadośćuczynienia za błąd lekarski opodatkowane PIT >>