Jak podaje Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, w ten sposób od 1 stycznia 2020 r. do 25 maja 2022 r. przychody Funduszu Solidarnościowego z tego tytułu wyniosły łącznie ponad 5,1 mld zł, a według Ministerstwa Finansów wpływy z daniny solidarnościowej sięgnęły 6,9 mld zł. 

WZÓR DOKUMENTU: DSF-1 Deklaracja o wysokości daniny solidarnościowej >>>

Poseł Jarosław Krajewski wraz z grupą posłów zainteresował się daniną solidarnościową, która uregulowana jest w art. 30h ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ma zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2019 r. W interpelacji poselskiej (nr 33977) przypomniał, że idea daniny solidarnościowej sprowadza się do zagwarantowania realizacji zasady sprawiedliwości społecznej poprzez obowiązek zapłaty - przez osoby fizyczne zarabiające powyżej 1 miliona złotych – daniny w wysokości 4 proc. podstawy obliczenia tej daniny.

Czytaj również: 
Zysk przedsiębiorstwa w spadku bez daniny solidarnościowej>>
Czy rezerwa dotrwa do trudnych czasów systemu emerytalnego?>>
Trzynaste emerytury będą finansowane z Funduszu Solidarnościowego>>

 

Na Fundusz Solidarnościowy płacą wszyscy pracownicy, a nie tylko milionerzy 

- Zgodnie z zapisami ustawy nowy Fundusz Solidarnościowy jako państwowy fundusz celowy, którego dysponentem jest minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego, ma na celu wsparcie społeczne, zawodowe lub zdrowotne osób niepełnosprawnych. W pierwszym roku funkcjonowania Fundusz Solidarnościowy był zasilany z części składki odprowadzanej od wynagrodzeń na Fundusz Pracy. Składka odprowadzana przez pracodawców od wynagrodzeń wyniosła 2,45 proc. Po zmianie składka nadal pobierana jest w tej samej wysokości, z tym że 0,15 proc. trafia bezpośrednio na Fundusz Solidarnościowy. Dzięki temu pomoc osobom niepełnosprawnym miała zwiększyć się o ok. 650 mln zł rocznie - napisał w interpelacji. Chciał więc wiedzieć, jakie środki i przez ile osób zostały wpłacone z tytułu daniny solidarnościowej przez osoby fizyczne za 2021 rok, jakie programy i projekty z tych środków zostały zrealizowane oraz czy rząd rozważa wprowadzenie zmian w przepisach dotyczących daniny solidarnościowej, a jeżeli tak, to w jakim zakresie.

Czytaj też: Nowa forma wsparcia dla JOPS w zakresie organizacji opieki wytchnieniowej >>>

W Ocenie Skutków Regulacji, dołączonej do rządowego projektu ustawy o Solidarnościowym Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych (druk sejmowy nr 2848 Sejmu VIII kadencji) oszacowano roczne wpływy z daniny solidarnościowej i ze składek na poziomie 1,15 mld zł, bazując danych jednostkowych zawartych w zeznaniach podatkowych za 2016 r. (przez 10 lat miały wynieść 11,5 mld zł) - Za kryterium kwalifikujące podatników do grupy objętej daniną solidarnościową przyjęto łączne dochody podatnika pomniejszone o składki na ubezpieczenia społeczne wynikające ze złożonych przez niego zeznań podatkowych – czytamy w OSR.

Obsługa zaś realizacji zadań Funduszu oszacowana została na prawie 2,4 mld zł. - Zakłada się ponoszenie z budżetu państwa kosztów osobowych i utrzymania stanowisk w zakresie obsługi Funduszu w urzędzie ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego oraz w urzędach wojewodów. Oszacowano, że koszty obsługi w części 44 – Zabezpieczenie społeczne wyniosą 800 tys. zł rocznie (z wyłączeniem w roku ”0” kwoty 50 tys. zł na DWR), z tego wynagrodzenia osobowe – 603 tys. zł, dodatkowe wynagrodzenie roczne – 50 tys. zł, pochodne od wynagrodzeń – 122 tys. zł, odpis na ZFŚS – 9 tys. zł, koszty bieżące utrzymania i utrzymania stanowisk pracy – 16 tys. zł, przy założeniu stanu zatrudnienia na poziomie 8 etatów. Wzrost zatrudnienia dotyczyć będzie osób zajmujących się obsługą merytoryczną i prawną Funduszu, w tym weryfikacją umów, sprawozdań z realizacji zadań, obsługą komisji i ekspertów oceniających wnioski, przeprowadzaniem postępowań administracyjnych. W tym zakresie planowane jest zatrudnienie 6 osób umożliwiające stworzenie, zgodnie z regulaminem organizacyjnym ministerstwa, odrębnej komórki organizacyjnej. Ponadto w zakresie obsługi finansowej Funduszu, w tym przekazywania środków na realizację zadań, ich ewidencji księgowej i sprawozdawczości, planowane jest wzmocnienie kadrowe poprzez dodatkowe zatrudnienie 2 osób – wyliczył rząd.

Czytaj też: Praktyczne współstosowanie dyrektyw interpretacyjnych na przykładzie ustalenia podstawy opodatkowania daniną solidarnościową >>>

 


Ile wpłynęło do Funduszu Solidarnościowego i na co poszły te miliardy?

W odpowiedzi na interpelacje poselską Artur Soboń, wiceminister finansów, poinformował, że wpływy z tytułu daniny solidarnościowej w 2021 r. wyniosły 2,6 mld zł, a w okresie od stycznia do maja 2022 r. - 2,5 mld zł. Wpłaty pochodziły zaś w 2021 r. od 41,5 tysiąca osób fizycznych, a w okresie od stycznia do maja 2022 r. – 38,5 tysiąca osób.

Jak podał resort finansów, łączna kwota wpływów z tytułu daniny solidarnościowej w okresie od stycznia 2020 r. do maja 2022 r. wyniosła 6,9 mld zł. W kwestii zaś szczegółowych informacji w zakresie planu finansowego Funduszu Solidarnościowego, w tym w zakresie uzyskanych przychodów z tytułu daniny solidarnościowej oraz realizowanych przez Fundusz zadań, wiceminister Soboń odesłał do ministra rodziny i polityki społecznej jako dysponenta Funduszu Solidarnościowego, zgodnie z art. 1 ust. 3 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o Funduszu Solidarnościowym (Dz.U. z 2020 r. poz. 1787). - Jednakże nadmienić należy, że ustawa o Funduszu Solidarnościowym nie stanowi o powiązaniu źródła finansowania konkretnego zadania Funduszu z osiąganym na ten cel przychodem z tytułu daniny solidarnościowej – zaznaczył.

Z kolei Paweł Wdówik, wiceminister rodziny i polityki społecznej przekazał, że przychody Funduszu Solidarnościowego z tytułu daniny solidarnościowej od 1 stycznia 2020 r. (tj. od momentu wejścia w życie przepisów dotyczących daniny) do 25 maja 2022 r. wyniosły 5.139.975 tys. zł.

Sprawdź też: Danina solidarnościowa - Procedura pozwala ustalić, czy osoba fizyczna obowiązana jest do zapłaty daniny solidarnościowej >>>

- Danina solidarnościowa jest niezależnym obciążeniem publicznoprawnym od podatku dochodowego uregulowanym w ustawie z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128, z późn. zm.) – podkreślił wiceminister Wdówik. I wskazał, że zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o Funduszu Solidarnościowym, danina solidarnościowa stanowi jedno ze źródeł przychodów Funduszu stanowiąc wsparcie realizacji zadań Funduszu.

Jednym z ustawowych zadań funduszu, jak twierdzi MRiPS, jest wsparcie społeczne, zawodowe, zdrowotne oraz finansowe osób niepełnosprawnych poprzez realizację programów rządowych i resortowych. I tak, od dnia utworzenia Solidarnościowego Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych (obecnie - Funduszu Solidarnościowego), zrealizowano programy MRiPS, których celem było wsparcie osób z niepełnosprawnościami lub ich opiekunów. A mianowicie:

  • „Opieka wytchnieniowa” – edycja 2019, 2020, 2021 i 2022,
  • „Usługi opiekuńcze dla osób niepełnosprawnych” – edycja 2019 i 2020, 
  • „Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej” – edycja 2019-2020, 2021 i 2022,
  • „Asystent osobisty osoby z niepełnosprawnościami” - edycja 2020-2021 i 2022,
  • „Opieka wytchnieniowa dla członków rodzin lub opiekunów osób z niepełnosprawnością” – edycja 2020-2021 i 2022.

Z Funduszu Solidarnościowego finansowany był też program „Centra opiekuńczo-mieszkalne”, ogłoszony w 2019 r. i w 2021 r. Ponadto, jak poinformował Paweł Wdówik, od dnia utworzenia funduszu realizowane były również programy rządowe pozostałych resortów, których celem było wsparcie osób z niepełnosprawnościami, czyli Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu: program pn. „Promocja Sportu Osób Niepełnosprawnych w 2021 r.”, którego celem było upowszechnienie i popularyzowanie sportu osób z niepełnosprawnościami oraz Ministerstwa Zdrowia - program pn. „Świadczenia medyczne Narodowego Funduszu Zdrowia dla osób niepełnosprawnych na lata 2020-2021.

 

Sprawdź również książkę: Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych >>


Rząd zmian w prawie nie planuje, a powinien

Oba ministerstwa nie planują zmian w przepisach dotyczących daniny solidarnościowej. Innego zdania są jednak prawnicy.

- Fundusz Solidarnościowy pierwotnie powstał, by wspierać osoby z niepełnosprawnościami, jednak władze szybko uznały tak znaczące środki, jak te z daniny solidarnościowej ze składek wszystkich osób pracujących (1,45 proc.  wynagrodzenia każdego pracownika) mogą być transferowane do innych grup społecznych. Stąd też możliwość sfinansowania np. 14-tej emerytury. Należy jednak zwrócić uwagę, że zadania Funduszu Solidarnościowego dublują się z zadaniami PFRON i z czasem należy zastanowić się nad ujednoliceniem tych instrumentów finansowych polityki społecznej – mówi dr Antoni Kolek, prezes spółki Instytut Emerytalny.

Radomir Szaraniec, doradca podatkowy, zwraca natomiast uwagę na fakt, iż szczytne cele i założenia często nie znajdują odzwierciedlenia w rzeczywistości, czyli pieniądze wydatkowane są nie tak, jak to pierwotnie zakładano. – Obawiam się, że tak jest w przypadku także Funduszu Solidarnościowego, a pieniądze są tylko na papierze – podkreśla.