Rada gminy, działając na wniosek wójta, podjęła uchwałę w sprawie powołania pełniącego obowiązki skarbnika gminy. Tymczasowy główny księgowy budżetu jednostki samorządu terytorialnego został powołany na okres do maja do września 2021 r. Wojewoda zaskarżył tę uchwałę. Wskazał, że akt powołujący osobę pełniącą obowiązki skarbnika gminy nie znajduje umocowania w obowiązującym prawie.

Czytaj też: Zmiana treści umownego stosunku pracy w samorządzie terytorialnym (nabór wewnętrzny) - zagadnienia ogólne, awans wewnętrzny, zlecenie pracownikowi czasowego wykonywania innej pracy >

Wojewoda był przeciwny powołaniu tymczasowego skarbnika

Wojewoda podkreślił, że analiza przepisów dotyczących skarbnika gminy nie pozostawia wątpliwości, że w przypadku tego pracownika samorządowego nie można powierzyć pełnienia obowiązków. Taka możliwość musi bowiem wyraźnie wynikać z przepisu prawa. Organ przyznał, że co prawda art. 21 ustawy o pracownikach samorządowych przewiduje, że jeżeli wymagają tego potrzeby jednostki, pracownikowi samorządowemu można powierzyć, na okres do 3 miesięcy w roku kalendarzowym, wykonywanie innej pracy niż określona w umowie o pracę, zgodnej z jego kwalifikacjami. Mając jednak na uwadze zakres obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności skarbnika gminy, wojewoda oceni, że nie jest możliwe powierzenie tych obowiązków na podstawie przytoczonego przepisu.

 

Samorząd tłumaczył się nagłą potrzebą

W odpowiedzi na skargę, rada gminy tłumaczyła, że podjęcie spornej uchwały było konieczne dla prawidłowego funkcjonowania jednostki samorządu terytorialnego, ponieważ dotychczasowy skarbnik zmarł. Natomiast nieobsadzenie tego stanowiska znacznie utrudniłoby wójtowi wykonywanie swojej funkcji, ponieważ dla podjęcia prawnie wiążących decyzji finansowych potrzebuje on kontrasygnaty. Rada gminy zwróciła uwagę, że sporny akt utracił moc poprzez podjęcie w sierpniu 2021 r. uchwały w sprawie powołania skarbnika gminy. Organ podkreślił też, że podjęcie zaskarżonej uchwały z naruszeniem prawa było niezamierzonym działaniem, które zostało wymuszone sytuacją faktyczną. Z kolei stwierdzenie jej nieważności mogłoby wywołać trudne do oszacowania konsekwencje dla całej społeczności.

Czytaj także: WSA: Skarbnik gminy nie skontroluje organów sołectwa >>>

WZORY DOKUMENTÓW:

 

Nie można powołać pełniącego obowiązki

Sprawą zajął się WSA, który wskazał, że zgodnie z art. 18 ust. 2 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym, do wyłącznej właściwości rady gminy należy powoływanie i odwoływanie, na wniosek wójta, skarbnika gminy, który jest głównym księgowym budżetu. Kandydat, który ma objąć to stanowisko spełniać konkretnie wymogi, które zostały określone w art. 54 ust. 2 ustawy o finansach publicznych. Sąd podkreślił, że na gruncie obowiązujących przepisów, niedopuszczalne jest powołanie pełniącego obowiązki skarbnika gminy. Jedynie w niektórych ustawach prawodawca zadecydował o możliwości powierzenia pełnienia obowiązków organu administracji publicznej lub kierownika innej jednostki organizacyjnej wykonującej zadania publiczne. Tym samym skoro ustawodawca nie przyznał gminie upoważnienia do powierzenia pełnienia obowiązków skarbnika, to wydanie uchwały w tej sprawie było niedopuszczalne. Mając powyższe na uwadze, WSA stwierdził nieważność zaskarżonego aktu.

 


Uchylenie uchwały bez znaczenia dla stwierdzenia nieważności

Rada gminy poinformowała, że uchyliła już sporną uchwałę. Nie miało to jednak znaczenia dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie. WSA zwrócił uwagę, że istotą sądowej kontroli jest ocena legalności zaskarżonych aktów i czynności według stanu prawnego i faktycznego z daty ich podjęcia. Uchylenie albo zmiana uchwały wywołuje skutek na przyszłość. Natomiast stwierdzenie jej nieważności znosi skutki tego aktu od samego początku. Oznacza to, że zmiana lub uchylenie zaskarżonego aktu prawa miejscowego nie czyni zbędnym wydania wyroku, jeśli był lub może on zostać zastosowany do sytuacji z okresu poprzedzającego stwierdzenie nieważności. Dlatego też uchylenie spornej uchwały nie wpływa na celowość oceny jej legalności.

Wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z 3 lutego 2022 r., sygn. akt II SA/Go 816/21