Nienależnie pobrane opłaty, przekraczanie przepisów przy anulowaniu kar, przetwarzanie danych osobowych bez stosownych upoważnień, nieprawidłowe oznaczanie stref parkowania to jedne z głównych uchybień jakie stwierdziła Najwyższa Izba Kontroli, która zajęła się strefami płatnego parkowania (SPP) w miastach. Niezgodność z przepisami podważała tym samym legalność uzyskiwanych z tego tytułu dochodów.
Według NIK na sprawnie i prawidłowo funkcjonującą strefę mają wpływ trzy elementy.
- Gmina w odpowiedniej uchwale musi określić warunki funkcjonowania strefy zgodnie z ustawą o drogach publicznych. Te najważniejsze to limit wysokości opłat oraz sposób ich pobierania.
- Strefy muszą być prawidłowo oznakowane.
- Obsługa stref musi być rzetelna i terminowa. Obsługa obejmuje głównie kontrolę uiszczania opłat za parkowanie, dochodzenie należności z opłat dodatkowych czyli nałożonych kar za brak opłaty, wydawanie abonamentów dla uprawnionych oraz rozliczenia z administratorem strefy.
Przepisy dotyczące tworzenia stref płatnego parkowania obowiązują od listopada 2003 r. w niemal niezmienionym kształcie. Mimo to uchwały gmin w sprawie SPP wciąż budzą liczne wątpliwości, wielokrotnie rozstrzygane przez sądy administracyjne. Głównie dotyczą one prawidłowości oznakowania miejsc postojowych, możliwości kwestionowania zasadności nałożenia kary, jak również traktowania numerów rejestracyjnych pojazdów jako danych osobowych.
Czytaj też: Miasto nie może zawyżać opłat za odholowanie samochodu>>
Zadania dla ministra
Według NIK minister infrastruktury powinien wprowadzić do ustawy o drogach publicznych upoważnienia organów stanowiących gmin do określenia sposobu kontroli prawidłowości uiszczenia opłaty za postój pojazdów w strefie (np. również w ramach tzw. postępowania reklamacyjnego).
Izba wskazuje na konieczność jednoznacznego wskazania w ustawie o drogach publicznych, czy opłaty za parkowanie stanowią wyłącznie dochód gminy, czy też dochód innych jednostek samorządu terytorialnego, w zależności od tego, jakiego rodzaju drogi obejmuje SPP.
Przeczytaj w LEX: Śródmiejska strefa płatnego parkowania >
Wojewodowie powinni według NIK wzmocnić nadzór nad uchwałami organów samorządu ustalających zasady funkcjonowania SPP, w szczególności dotyczącego zgodności tych zasad z ustawą o drogach publicznych.
Co powinni wójt i dyrektor zarządu dróg
NIK zwraca się do burmistrzów i prezydentów miast oraz dyrektorów zarządów dróg o dostosowanie uchwał o SPP do przepisów ustawy o drogach publicznych.
Zdaniem Izby powinni oni dostosować oznakowanie miejsc postojowych w SPP do wymogów rozporządzenia o znakach, aby można pobierać opłaty zgodnie z ustawą o drogach publicznych.
NIK rekomenduje zaprzestanie pobierania opłat za parkowanie poza drogami publicznymi oraz wzmocnienie nadzoru nad skutecznością windykacji opłat dodatkowych, w tym z zachowaniem terminów określonych w procedurach wewnętrznych.
Z kontroli wynika też, że powinni wystąpić do wojewódzkiego konserwatora zabytków o akceptację wprowadzenia oznakowania poziomego i umieszczenie parkomatów w SPP zlokalizowanej na obszarze objętym ochroną konserwatorską.
Kontrolą objęto 17 miast, 8 zarządów dróg w miastach na prawach powiatu, Wrocławskie Przedsiębiorstwo Hala Ludowa Spółka z o.o. i Zakład komunalny w Opolu Spółka z o.o.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
