Sądy od 18 maja mogą rozpatrywać także sprawy spoza katalogu pilnych. Obowiązuje tarcza antykryzysowa 3, która wprowadziła możliwość wideorozpraw w sprawach cywilnych, a do Sejmu trafił projekt tarczy antykryzysowej 4 wprowadzającej taką możliwość w sprawach karnych i m.in. przy posiedzeniach aresztowych. W dobie koronawirusa - jak podkreślają prawnicy - e-rozprawy mogłyby by być szansą na odblokowania zalewanych sprawami sądów, problem w tym, że wątpliwości ma i część spośród nich i sami sędziowie. Nieoficjalnie mówi się też o brakach w sprzęcie i kadrowych m.in. w zakresie informatyków. 

Czytaj: E-rozprawy - także w sprawach karnych, propozycje zmian w "tarczy" 4>>

Na razie MS rekomenduje prezesom sądów - jak wynika z ostatnich wytycznych - by czynności procesowe w ramach wideokonferencji były przeprowadzane "w przypadku istnienia technicznych i prawnych możliwości". I część z sądów - m.in. Sąd Okręgowy we Wrocławiu i Sąd Okręgowy Warszawa-Praga do tego się przygotowało. 

Czytaj: E-rozprawy są na Ukrainie i w Chinach, a polskie sądy nadal ich unikają>>

Możliwości techniczne w sądach są

Ministerstwo Sprawiedliwości pytane przez Prawo.pl o możliwości przeprowadzanie e-rozpraw i ewentualne jednolite rekomendacje dla sądów wskazuje, że w sądach istnieją takie możliwości techniczne, albo poprzez integrację wideokonferencji z oprogramowaniem e-protokołu (system rejestracji rozpraw sądowych) albo poprzez nawiązanie wideokonferencji z pominięciem e-protokołu.

Zobacz linię orzeczniczą w LEX: Składanie pism procesowych drogą elektroniczną >

- To, czy rozprawa będzie prowadzona za pomocą wideokonferencji jest indywidualną decyzją każdego sądu. Na podjęcie tej decyzji wpłynie rodzaj rozpoznawanych spraw jak też rodzaj czynności. Należy zaznaczyć, że  wykorzystywanie telekonferencji zależy nie tylko od możliwości sądów, ale także od możliwości technicznych stron czy pełnomocników - dodaje. 

Zobacz procedurę w LEX: Rozpoczęcie lub kontynuowanie biegu terminów procesowych w postępowaniach cywilnych w związku z ogłoszonym stanem epidemii z powodu COVID-19  >

 


E-rozprawy nie zastąpią całkowicie "zwykłych" 

Resort wskazuje równocześnie, że "nie należy zakładać, iż rozprawy prowadzone przy obecności stron w budynku sądu zostaną w całości zastąpione rozprawami przy użyciu wideokonferencji". 

-  W razie braku  możliwości udziału wszystkich lub niektórych uczestników do rozważenia pozostaje wyznaczenie rozprawy z obecnością stron w sądzie lub z częściowym udziałem w trybie wideokonferencji, a częściowym z obecnością w sądzie przy zastosowaniu wprowadzonych środków ostrożności i ochrony osobistej i takie "hybrydowe" rozprawy również już miały miejsce - dodaje.  

Zobacz procedury:

Uchylenie wstrzymania bądź zawieszenia biegu terminów procesowych w postępowaniu sądowoadministracyjnym w trakcie stanu epidemii z powodu COVID-19  >

Uchylenie wstrzymania bądź zawieszenia biegu terminów w postępowaniu administracyjnym w trakcie stanu epidemii z powodu COVID-19  >

 

Wskazuje również, że zastosowanie wideokonferencji może odbywać się za zgodą obu stron. - Zainteresowanie możliwością odbycia rozprawy w trybie wideokonferencji wyrażało ostatnio od 25 do 50 proc. pytanych o to pełnomocników, trudno zatem oszacować jakie będzie ostateczne zainteresowanie taką formułą. Część pełnomocników lub stron wyrażała obawy, że nie są technicznie na tyle zorientowani, aby sobie z takim trybem poradzić, a cześć preferowała formę osobistego kontaktu z sądem na sali rozpraw,  uważając taki sposób za lepszy w przekazaniu swojego stanowiska i argumentacji - dodają. 

Czytaj: Będzie powtórka z e-doręczeniami - MS szykuje kolejny projekt>>

MS pracuje nad "zwiększeniem możliwości" e-rozpraw

Przypomnijmy tarcza antykryzysowa 3 wprowadza zmianę w Prawie o ustroju sądów powszechnych, zgodnie z którą "minister sprawiedliwości w drodze rozporządzenia ma określić sposób zaprojektowania, wdrożenia, eksploatacji, integracji i rozwoju systemu teleinformatycznego, który będzie obsługiwać postępowania sądowe". 

Czytaj w LEX: Tarcza 3.0 - rozwiązania prawne dla pełnomocników i sędziów >

Ministerstwo Sprawiedliwości poinformowało też Prawo.pl, że w resorcie prowadzone są prace zmierzające do zwiększenia potencjalnych możliwości przeprowadzania większej liczby "e-rozpraw" na wypadek sytuacji, kiedy takie zapotrzebowanie kierowane z sądów będzie rosło. 

Zobacz procedurę w LEX: Rozpoznawanie spraw w postępowaniach cywilnych w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego w związku z COVID-19  >