Wprowadzane zmiany można podzielić na dwie części. Pierwsza część obejmuje zmiany ułatwiające prowadzenie działalności gospodarczej w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii w związku z COVID-19. Drugą część można potraktować jako zmiany mające na celu uszczelnienie systemu podatkowego polegające głównie na skupieniu się na transakcjach realizowanych z podmiotami mającymi siedzibę w tzw. rajach podatkowych. Są one określone w projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw (nr projektu UD 126).
Zobacz również: Niekorzystne zmiany dla podatników już od stycznia >>
Zmiany w lokalnej dokumentacji cen transferowych
Proponowanym rozwiązaniem jest zwolnienie z obowiązku przygotowania lokalnej dokumentacji cen transferowych dla transakcji krajowych dla podmiotów, których przychody w roku podatkowym dotkniętym kryzysem związanym z COVID-19 spadły o co najmniej 50 proc. w odniesieniu do łącznych przychodów uzyskanych w analogicznym okresie bezpośrednio poprzedzającym ten rok. Kolejna zmiana zakłada zwolnienie z obowiązku posiadania przez podatnika oświadczenia o dokonaniu korekty cen transferowych. Kolejna zmiana ma umożliwić podpisanie oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych przez osobę uprawnioną do reprezentacji Spółki. Zgodnie z obowiązującymi przepisami oświadczenie o sporządzeniu lokalnej dokumentacji cen transferowych jest podpisywane przez kierownika jednostki w rozumieniu ustawy o rachunkowości.
Rozliczenia z rajami podatkowymi
Zmiany w zakresie cen transferowych obejmują transakcje realizowane z podmiotami z tzw. rajów podatkowych. Zmiany polegają w szczególności na rozszerzeniu zakresu transakcji podlegających weryfikacji pod kątem zgodności z zasadą ceny rynkowej w szczególności w sytuacji, w której rzeczywisty właściciel (tzw. beneficial owner) ma siedzibę w tzw. raju podatkowym, jak również rozszerzenie zakresu obowiązków dokumentacyjnych związanych z tego rodzaju transakcjami m.in. o uzasadnienie gospodarcze, w tym tzw. test korzyści (opis spodziewanych korzyści ekonomicznych).
Projekt przewiduje rozszerzenie zakresu transakcji wymagających udokumentowania, w szczególności na niekontrolowane transakcje sprzedażowe, w wyniku których otrzymywana jest zapłata należności od podmiotu mającego siedzibę w tzw. raju podatkowym.
Poza tym w projekcie określono grupy podmiotów zobowiązanych do sporządzenia i podania do publicznej wiadomości sprawozdania z realizacji strategii podatkowej za rok podatkowy. Projektowany przepis zawiera otwarty katalog elementów, które powinny zostać objęte sprawozdaniem z realizacji strategii podatkowej. Podatnik może go dodatkowo uzupełnić o informacje, które uzna za istotne z uwagi np. na charakter, rodzaj i rozmiar prowadzonej działalności.
Korekty w zakresie cen transferowych po nowemu
Planowane zmiany jak brak obowiązku pozyskania oświadczenia dotyczącego korekt w zakresie cen transferowych, czy też zwolnienie z obowiązku dokumentacyjnego w transakcjach krajowych podatników notujących stratę, jeżeli doszło do spadku przychodów o co najmniej 50 proc., należy ocenić jako propozycje zmian idących w dobrym kierunku. Omawiane zmiany niewątpliwie wesprą podatnikom w prawidłowym wypełnieniu obowiązków podatkowych w okresie wyjścia z kryzysu powstałego w następstwie pandemii COVID-19.
Należałoby zastanowić się, czy rozsądnym rozwiązaniem nie byłoby odstąpienie od konieczności posiadania oświadczenia o dokonaniu korekty przez podatników, którzy złożyli CIT-8 w stanie zagrożenia epidemicznego, a nie ujęli korekty w zeznaniu rocznym z uwagi na nieposiadanie oświadczenia o dokonaniu korekty, a którzy również zostali dotknięci skutkami gospodarczymi pandemii COVID-19.
Wątpliwości również może przysporzyć sytuacja, w której odwołanie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii w związku z pandemią COVID-19 będzie miało miejsce w trakcie roku podatkowego. Czy w takiej sytuacji podatnicy będą mogli skorzystać z opisanego zwolnienia? Powyższa wątpliwość niewątpliwie wymaga doprecyzowania w przepisach.
Strategie podatkowe podmiotów powiązanych
Jedną z „nowości” będzie obowiązek sporządzenia i podania do publicznej wiadomości przez wybranych podatników sprawozdania z realizacji strategii podatkowej za rok podatkowy w którym będzie trzeba poinformować m.in. o realizowanych i planowanych restrukturyzacjach, jeżeli mają one wpływ na podatek płacony przez podatnika lub podmiot powiązany w rozumieniu przepisów o cenach transferowych.
Należy zauważyć, iż raportowanie działań restrukturyzacyjnych stanowi powielenie informacji raportowanych do innych celów, przykładowo poprzez zaraportowanie schematu podatkowego MDR bądź przekazanie odpowiednich informacji w sprawozdaniach finansowych.
W miejsce mnożenia obowiązków sprawozdawczych korzystniejszym rozwiązaniem byłoby skupienie się na efektywnym przetwarzaniu już dostępnych informacji będących w posiadaniu ustawodawcy oraz organów podatkowych.
Planowane zmiany należy ocenić niejednoznacznie. Niewątpliwie część zmian ułatwi prawidłowe wypełnienie obowiązków sprawozdawczych z zakresu cen transferowych. Z drugiej strony w okresie po ustaniu pandemii COVID-19 firmy powinny skupić się na biznesie i działaniach umożliwiających wyjście z sytuacji kryzysowej w miejsce konieczności dopełnienia nowych obowiązków sprawozdawczych, których niewypełnienie będzie wiązało się z karą pieniężną w wysokości do 1 mln zł.
Beata Rawa, Transfer Pricing Manager, Instytut Cen Transferowych
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
