Przepisy o tzw. estońskim CIT w Polsce obowiązują od początku 2021 r. Istotą tej formy rozliczenia jest przesunięcie czasu poboru podatku na moment wypłaty zysków z przedsiębiorstwa. W pierwszych miesiącach obowiązywania korzystanie z estońskiego CIT było zbyt skomplikowane. Wszystko przez rygorystyczne warunki do spełnienia i nieprecyzyjne zasady korzystania z nowych rozwiązań. Ustawodawca wtedy dość szybko poprawił przepisy, jednak z upływem czasu na jaw wychodziły kolejne mankamenty zrewolucjonizowanego ryczałtu od dochodów spółek. Z tego m.in. powodu styczniowa nowelizacja przepisów o CIT wprowadziła zmiany również w tym zakresie.

Polski Ład 3.0 - estoński CIT po zmianach - zaproszenie na szkolenie >>>

Łatwiej skorzystać z estońskiego CIT

Jedna ze zmian obejmuje warunek korzystania z estońskiego CIT polegający na obowiązku zatrudnienia przez spółkę co najmniej trzech pracowników lub zleceniobiorców.

Jak tłumaczy dr Grzegorz Keler, adwokat w kancelarii SPCG, na gruncie dotychczas obowiązujących przepisów, w przypadku gdy spółka zatrudniała zleceniobiorców, w celu ich uwzględnienia przy ustalaniu, czy spełnione są warunki korzystania z estońskiego CIT, konieczne było, aby spółka była płatnikiem i podatku i składek od ich wynagrodzeń. W konsekwencji nie było możliwe uwzględnienie w tym zakresie zleceniobiorców będących studentami albo objętymi zwolnieniem z PIT. W wyniku nowelizacji osoby takie będą mogły zostać uwzględnione przy określaniu, czy spełniony został warunek zatrudnienia (w odniesieniu do zleceniobiorców). Piszemy o tym również w Legal Alert.

Czytaj w LEX: Polski Ład 3.0: Zmiany w estońskim CIT >>>

 

Złagodzenie warunku odstąpienia od korekty wstępnej

Kolejna zmiana dotyczy możliwości odstąpienia od tzw. korekty wstępnej, w przypadku, w którym za rok podatkowy poprzedzający pierwszy rok opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek podatnik ustala podatek należny od dochodu stanowiącego różnicę między nierozpoznanymi przychodami i kosztami. Do tej pory obowiązek korekty nie powstawał, jeżeli podatnik pozostawał opodatkowany estońskim CIT przez więcej niż cztery lata. W ramach nowelizacji okres ten zostały skrócony do czterech lat. Różnica jest zatem niewielka, ale dla niektórych podatników może być istotna.

Zobacz również: Estoński CIT dla niektórych firm okazał się kosztowną pułapką - zmiana prawa jest konieczna >>

Doprecyzowanie zakresu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą

Zgodnie z art. 28m ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT, opodatkowaniu estońskim CIT podlega dochód, na który składają się m.in. wydatki niezwiązane z działalnością gospodarczą.

- Wobec pewnych wątpliwości związanych z ustaleniem zakresu pojęcia „wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą”, ustawodawca postanowił wyraźnie wskazać, że do kategorii tej nie zalicza się wydatków i odpisów amortyzacyjnych oraz odpisów z tytułu trwałej utraty wartości, związanych z używaniem samochodów osobowych, środków transportu lotniczego, taboru pływającego oraz innych składników majątku. Jednak wyłączenie to w całości dotyczyć będzie tylko tych składników majątku, które są wykorzystywane wyłącznie na cele działalności gospodarczej. Co więcej, to podatnik będzie zobowiązany wykazać, że warunek ten jest spełniony – zaznacza dr Grzegorz Keler. W pozostałych przypadkach do dochodu opodatkowanego ryczałtem od przychodów spółek zaliczać się będzie 50 proc. wspomnianych wydatków i odpisów.

 

Estoński CIT w praktyce

Maciej Guzek, Stefaniak Mariusz

Sprawdź  

Pojęcie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia

Kolejna zmiana dotycząca estońskiego CIT również ma charakter doprecyzowujący. Chodzi o wyjaśnienie pojęcia „przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia”, którym przepisy o estońskim CIT posługują się przy określaniu warunków korzystania z tej formy opodatkowania (warunek związany z wydatkami na zatrudnienie osób innych niż pracownicy) oraz w kontekście wyłączeń z zakresu tzw. ukrytych zysków (wyłączenie wynagrodzeń do określonej kwoty). Aby uniknąć wątpliwości co do tego, w jaki sposób należy rozumieć pojęcie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, ustawodawca wyraźnie wskazał, że oznacza to przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku, w trzecim kwartale roku kalendarzowego poprzedzającego pierwszy dzień roku podatkowego, ogłaszane przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej ,,Monitor Polski''.

Zobacz procedury w LEX:

 

Najważniejsze zmiany w estońskim CIT

- Zmiany w estońskim CIT, które weszły w życie z początkiem 2023 roku, trzeba ocenić zdecydowanie pozytywnie. Jednak w porównaniu ze zmianami, obowiązują od 1 stycznia 2022 roku, zakres i charakter nowych zmian jest raczej kosmetyczny – ocenia Piotr Prokocki, doradca podatkowy, radca prawny w Vistra Poland. Jego zdaniem, główne mankamenty tej formy opodatkowania zostały już wyeliminowane w 2022 roku. Do tych przeszkód należał przede wszystkim wymóg ponoszenia wysokich nakładów na środki trwałe, jak również stosunkowo wysokie nominalne stawki podatku (tj. 15 i 25 proc. odpowiednio po stronie małych i dużych podatników). Dzięki usunięciu tych przeszkód estoński CIT stał się bardzo korzystną formą opodatkowania, której popularność nieustannie rośnie.

Jedną z ważniejszych zmian jest przesunięcie terminu zapłaty podatku w przypadku wypłaty dywidendy. Wcześniej obowiązująca regulacja powodowała, że w przypadku podjęcia uchwały o podziale zysku po upływie 20 dnia siódmego miesiąca roku podatkowego, w spółce automatycznie powstawała zaległość podatkowa, którą trzeba było uregulować wraz z odsetkami. Przesunięcie terminu zapłaty podatku do końca trzeciego miesiąca kolejnego roku podatkowego (tj. roku następującego po roku, w którym podjęto uchwałę o podziale zysku) eliminuje ten problem i znacząco wydłuża czas na zapłatę podatku. Istotną zmianą jest także wydłużenie terminu na złożenie zawiadomienia o wyborze estońskiego CIT w trakcie roku podatkowego.

- Według niektórych jest to jedynie doprecyzowanie już obowiązującej reguły. Niezależnie jednak od przyjętego stanowiska, ta zmiana zdecydowanie ułatwi życie podatnikom, w których interesie leżało dokonanie wyboru estońskiego CIT w konkretnym czasie w trakcie roku podatkowego. Od 2023 roku takiego wyboru będzie można dokonać w trakcie roku również do końca pierwszego miesiąca opodatkowania ryczałtem – zwraca uwagę Piotr Prokocki.

Nasz rozmówca zauważa jednak, że mimo wprowadzenia korzystnych zmian w przepisach, zasady regulujące opodatkowanie estońskim CIT w dalszym ciągu budzą pewne wątpliwości interpretacyjne, które przekładają się na realne trudności w stosowaniu tej formy opodatkowania.

- Przydałaby się też zmiana polegająca na doprecyzowaniu pojęcia ukrytych zysków. Aktualna regulacja ustawowa w tym zakresie jest bardzo nieostra i budzi istotne wątpliwości interpretacyjne. Ich odzwierciedleniem są wydane w ostatnim czasie niekorzystne interpretacje indywidualne dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, dotyczące m.in. wynajmu nieruchomości i urządzeń przez spółki korzystające z estońskiego CIT. 

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.