Marek A. (dane zmienione) zwrócił się o umorzenie zaległości w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2019 r. w wysokości 442 zł. Wniosek uzasadnił trudną sytuacją finansową, zdrowotną i bytową. Wskazał, że jest osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym i jego jedyne źródło utrzymania stanowi renta socjalna - 1025 zł. W 2020 r. otrzymał też zwrot podatku, ale przeznaczył te pieniądze na bieżące potrzeby. Wyjaśnił, że w skali miesiąca ponosi następujące opłaty: za media - 400 zł, lekarstwa – 200/300 zł, raty w banku - 160 zł, posiłki w stołówce – 300/350 zł. Jest też palaczem i ma problem z uzależnieniem od alkoholu. Marek A. podkreślił, że ostatnio jego koszty utrzymania wzrosły, ponieważ ma chory układ odpornościowy i z uwagi na pandemię musi kupować maseczki, płyny do odkażania i jednorazowe rękawiczki. Oświadczył też, że nie ma on możliwości mieszkania w domu rodzinnym i nie jest nigdzie zameldowany. Mieszka u kolegi, który coraz częściej porusza temat jego wyprowadzki i wynajęcia mieszkania.

 


Odmówiono umorzenia zaległości

Naczelnik urzędu skarbowego odmówił umorzenia zaległości. Marek A. wniósł odwołanie, w którym wskazał, że jego sytuacja się pogorszyła. Ocenił, że jest w złym stanie psychicznym, potrzebuje hospitalizacji, ma myśli samobójcze, stany depresyjne i brak motywacji do dalszego życia. Ponadto ostatnio odmówiono mu przyznania renty socjalnej. Dyrektor izby administracji skarbowej, który rozpoznawał sprawę jako organ drugiej instancji, stwierdził, że zachodził ważny interes podatnika, ale utrzymał w mocy sporną decyzję. Zwrócił uwagę, że wnioskodawca miał pieniądze, ponieważ ostatnio dostał 981 zł tytułem tzw. „trzynastki”. Ponadto ma on dopiero 26 lat i jest zdolny do pracy w warunkach pracy chronionej, więc cały czas istnieje możliwość uregulowania zaległego zobowiązania. Takie rozstrzygnięcie sprawy nie było satysfakcjonujące dla wnioskodawcy, który postanowił wnieść skargę. Zarzucił, że jego prawdomówność i szczerość została wykorzystana przeciwko niemu. Zaznaczył też, że postępowanie o przyznanie prawa do renty socjalnej nadal się toczy, a obecnie utrzymuje się z zasiłku stałego z pomocy społecznej w wysokości 645 zł.

Czytaj także: Ważny interes podatnika to czasem za mało, by umorzyć zaległość >>>

Ważny interes podatnika nie przesądza o uldze

Sprawą zajął się WSA, który wskazał, że zastosowanie ulgi jest instytucją o charakterze wyjątkowym, ponieważ zasadą jest terminowe płacenie podatków. Zgodnie z art. 67a par. 1 pkt 3 ustawy Ordynacja podatkowa, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, organ może umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną. Sąd podkreślił, że analizując przedstawioną sytuację osobistą i finansową skarżącego, jego zadłużenie, dochody i wydatki, należy stwierdzić, że może on mieć trudności z jednorazową spłatą zaległości podatkowej. Okoliczności te przemawiały za uznaniem, że wystąpił ważny interes podatnika. Niemniej organ podejmuje decyzję w ramach uznania administracyjnego, więc nawet jeśli stwierdzi zaistnienie tej przesłanki, to nie jest zobowiązany do udzielenia ulgi.

 

Istnieje szansa na spłatę zobowiązań

Sąd wskazał, że z uwagi na zwrot podatku i tzw. „trzynastkę” w posiadaniu skarżącego znajdowały się środki finansowe, z których możliwa była zapłata należnego zobowiązania podatkowego, co miało znaczenie dla oceny zasadności wniosku o umorzenie. Ponadto poza fakturami dokumentującymi zakup leków, nie przedstawił on żadnych dowodów dokumentujących ponoszenie innych wydatków. Nie wszystkie z nich należały też do koniecznych, w szczególności te związane z zakupem używek. WSA wziął też pod uwagę orzeczony względem podatnika umiarkowany stopień niepełnosprawności, który nie wykluczał podjęcia pracy w warunkach chronionych. Nie był on też osobą nieporadną, a schorzenia natury psychicznej nie ograniczały jego sprawności intelektualnej. Nie można więc było wykluczyć, że w przyszłości podejmie on jakąś aktywność zawodową.

Nie tylko zdrowi płacą podatki

WSA podkreślił, że ciężarami danin podatkowych nie są obarczone jedynie osoby całkowicie zdrowe. Natomiast większość podatników borykających się z podobnymi lub większymi problemami finansowymi i zdrowotnymi, stara się tak prowadzić swoje sprawy, aby ich zobowiązania były regulowane. Skarżący powinien więc podjąć działania zmierzające do poprawienia swojej sytuacji. Mając powyższe na uwadze uznano, że dopóki istnieją jakiekolwiek możliwości uregulowania zaległego zobowiązania, dopóty udzielenie ulgi byłoby przedwczesne i sprzeczne z interesem publicznym. Tym samym WSA oddalił skargę.  

Wyrok WSA w Opolu z 28 lipca 2021 r., sygn. akt I SA/Op 162/21