Podatnik ma prawo odliczyć wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych przez niego w roku podatkowym, jeśli sam jest osobą niepełnosprawną lub na jego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Sprawdź też: Ulga rehabilitacyjna na przykładach >>>

Mama dwóch córek: 7-letniej oraz 25-letniej posiadającej orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności miała wątpliwości w kwestii możliwości skorzystania z tej ulgi.  Starsza córka pobiera zasiłek pielęgnacyjny oraz rentę socjalną, która za 2021 r. wyniosła 15 010 zł. Córka zatrudniona jest w Zakładzie Aktywności Zawodowej i uzyskuje przychody zwolnione od podatku (za 2021 r. 18 592,89 zł). Córka znajduje się pod stałą opieką matki, która zaspokaja jej potrzeby życiowe i zdrowotne z własnych środków (dowozi córkę na wizyty lekarskie, zajęcia terapeutyczne, do pracy, opłaca wizyty lekarskie itp.). Otrzymywane przez córkę dochody odkładane są na jej koncie, aby w przyszłości miała zabezpieczenie niezbędne do sfinansowania opieki zewnętrznej.

Zobacz również: Dziecko może zarobić więcej, rodzic nie straci prawa do ulgi prorodzinnej >>

 

 

Niepełnosprawna córka zarabia

Podjęta przez córkę praca ma głównie zadanie terapeutyczne poprzez umożliwienie jej kontaktu z innymi osobami niepełnosprawnymi. Dochody córki z tytułu zatrudnienia są zwolnione z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt. 148 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Matka zapytała organy skarbowe, czy składając swoje rozliczenie roczne – wspólnie z małżonkiem w charakterze osoby współpracującej (PIT-36 z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej) – matka może zastosować odliczenie ulgi w związku z poniesionymi wydatkami na cele rehabilitacyjne w kwocie 2280 zł (dowożenie córki na zajęcia rehabilitacyjno-terapeutyczne należącym do matki samochodem)?

Czytaj też: Wydatki na szkła i soczewki można objąć ulgą rehabilitacyjną >>>

Zdaniem podatniczki, ponieważ przychody starszej córki nie są wykazywane w pozycji nr 111 formularza PIT-37 (dochód po odliczeniach), dlatego uznać należy, że jej dochód nie przekroczył limitu w wysokości 15 010 zł i mogła odliczyć w swoim zeznaniu ulgę na wydatki rehabilitacyjne.

W interpretacji z 11 lipca br. dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał stanowisko podatniczki za nieprawidłowe (nr 0115-KDIT2.4011.293.2022.2.MM).

Stwierdził, że z art. 26 ust. 7e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jednoznacznie wynika, że rodzice mają prawo odliczać wydatki rehabilitacyjne, które ponieśli w związku z niepełnosprawnością pełnoletnich dzieci pozostających na ich utrzymaniu, jeżeli w roku podatkowym dochody tych dzieci nie przekraczają dwunastokrotności kwoty renty socjalnej, w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego. Jednocześnie ustawodawca w przepisie tym wskazuje, że do dochodów, o których mowa w zdaniu pierwszym, nie zalicza się alimentów na rzecz dzieci, o których mowa w art. 27ea ust. 1, świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 100a, oraz przyznanych na podstawie odrębnych przepisów zasiłku pielęgnacyjnego oraz dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów.

Sprawdź też: Czy rodzic niepełnosprawnego dziecka, u którego zdiagnozowano zespół Aspergera, może korzystać z ulgi rehabilitacyjnej? >>>

Dyrektor KIS stwierdził, że wynagrodzenie, jakie otrzymuje 25-letnia niepełnosprawna córka z tytułu zatrudnienia w Zakładzie Aktywności Zawodowej, które zostało wykazane w poz. 36 zeznania PT-37 – jako zwolnione z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o PIT – nie mieści się w zamkniętym katalogu dochodów wymienionych w art. 26 ust. 7e tej ustawy.

Skoro zatem córka podatniczki uzyskała w 2021 r. rentę socjalną w kwocie 15 010 zł oraz dochód z tytułu zatrudnienia w kwocie 18 592,89 zł, to niewątpliwie jej dochody w 2021 r. przekroczyły dwunastokrotność kwoty renty socjalnej, która w grudniu 2021 r. wynosiła 1250,88 zł.

Tym samym podatniczce w 2021 r. nie przysługiwało prawo odliczenia wydatków na cele rehabilitacyjne – z tytułu używania samochodu osobowego stanowiącego jej własność – które poniosła na potrzeby dorosłej niepełnosprawnej córki.

Czytaj też: Alimenty mogą ograniczyć stosowanie ulgi rehabilitacyjnej >>>

Eksperci: Są dochody poza limitem

- Ta interpretacja, nawet jeśli wydaje się nam niesprawiedliwa, jest zgodna z prawem i wolą ustawodawcy. Wysokość dochodów niepełnosprawnej córki powoduje, że wnioskodawczyni nie może skorzystać z ulgi – ocenia Stefan Kowalski, radca prawny, partner w Kowalski & Wisła Attorneys. - Warto podkreślić, że kwestie te były przedmiotem rozważań Trybunału Konstytucyjnego, który w wyroku z 3 kwietnia 2019 r. orzekł, że art. 26 ust. 7e ustawy o PIT w zakresie, w jakim do dochodu, o którym mowa w tym przepisie, wlicza się alimenty otrzymywane przez niepełnosprawne dziecko od rodzica, jest niezgodny z Konstytucją (sygn. akt SK 13/16). Ustawodawca dostosował przepisy w tym zakresie i do omawianych dochodów nie wlicza się już otrzymanych alimentów – zauważa.

 

Monika Brzostowska, Patrycja Kubiesa

Sprawdź  

Kolejna ekspertka wskazuje, w jakim przypadku można skorzystać z ulgi.

- Podatnik może odliczyć wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, jeśli osobami niepełnosprawnymi, które pozostają na jego utrzymaniu są: jego współmałżonek, dziecko własne, dziecko przysposobione, dziecko obce przyjęte na wychowanie, pasierb, rodzic, rodzic współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięć lub synowa – podkreśla Karolina Harasiuk, konsultant w Vialto Partners.

Sprawdź też: Czy dowóz na zajęcia specjalne można rozliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej? >>>

Ekspertka dodaje, że odliczenia tego nie mogli dokonać podatnicy, jeśli dochody osoby niepełnosprawnej pozostającej na ich utrzymaniu przekroczyły w 2021 r. kwotę 15 010,56 zł.

- Do tego limitu nie zalicza się jedynie: zasiłku pielęgnacyjnego, alimentów na rzecz dzieci, dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów oraz świadczenia uzupełniającego, otrzymanego na podstawie przepisów o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Katalog wydatków, jakie mogą zostać odliczone przez podatnika ma charakter zamknięty, a część z nich jest dodatkowo limitowana, tzn., że podatnik może odliczyć kwotę, która uwzględnia „górny” lub „dolny” limit kwotowy – zauważa Karolina Harasiuk.

 

Ekspertka wyjaśnia, że przykładowo w przypadku odliczenia wydatków związanych z używaniem samochodu osobowego, który jest własnością (współwłasnością) osoby niepełnosprawnej lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną albo dziecko niepełnosprawne, które nie ukończyło 16. roku życia - maksymalna kwota odliczenia w roku podatkowym wynosi 2 280 zł.

 - Podatnicy, którzy mają prawo do zastosowania odliczenia w swoim zeznaniu podatkowym powinni również pamiętać, że wysokość wydatków powinni każdorazowo ustalić na podstawie dokumentów, które potwierdzają ich poniesienie, np. faktury, rachunki, dowody wpłaty na poczcie lub potwierdzenia przelewu bankowego, o ile wynika z nich kto, kiedy, komu, ile oraz za co zapłacił – podkreśla Karolina Harasiuk.