Termin na pierwsze raportowanie za 2020 r. to właśnie koniec tego roku.  Można zastanawiać się, czy przypadkiem nie mamy tu do czynienia z działaniem prawa wstecz, które jest wbrew konstytucji (choć nie według Ministerstwa Finansów), to większy będzie problem bardziej przyziemny.

Co dokładnie należy upublicznić?

Zgodnie z przepisami CIT, w ramach strategii podatkowej należy ujawnić (opublikować na stronie internetowej spółki, ewentualnie na stronie internetowej podmiotu powiązanego), w szczególności informacje dotyczące:

  • procesów i procedur dotyczących zarządzania wykonywaniem obowiązków podatkowych,
  • raportowania schematów podatkowych (MDR),
  • określonych transakcji z podmiotami powiązanymi (w tym nierezydentami),
  • planowanych lub podejmowanych działań restrukturyzacyjnych mogących mieć wpływ na wysokość zobowiązań podatkowych podatnika lub podmiotów powiązanych,
  • złożonych wniosków o wydanie:
    • ogólnej interpretacji podatkowej,
    • indywidualnych interpretacji podatkowych,
    • wiążącej informacji stawkowej,
    • wiążącej informacji akcyzowej.
  • dokonywania rozliczeń podatkowych podatnika na terytoriach lub w krajach stosujących szkodliwą konkurencję podatkową (tzw. rajach podatkowych).

Czytaj w LEX: Obowiązek informowania o strategii podatkowej >

Jak widać, są to dane dość szczegółowe. Należy także pamiętać, iż powyższy katalog ma charakter otwarty, na co wskazuje zwrot „w szczególności”. Co istotne, zakres publikowanych informacji powinien także uwzględniać charakter, rodzaj oraz rozmiar działalności prowadzonej przez podatnika. Zatem, w przypadku niektórych podmiotów – z uwagi na powyższe czynniki - zakres ujawnianych informacji będzie szerszy i może obejmować także inne dane, które nie zostały wymienione wprost w powyższym katalogu.

Zobacz procedurę w LEX: Obowiązki podatników obowiązanych do sporządzenia i podania do publicznej wiadomości informacji o realizowanej strategii podatkowej  >

Zobacz również: Firmy pokażą publicznie strategie podatkowe >>

Czy klient będzie czytał strategie podatkowe firm, zanim kupi ich produkt?

Jak wskazano w uzasadnieniu do projektu ustawy, strategia podatkowa ma pełnić głównie funkcję informacyjną, dzięki czemu obywatele otrzymają dostęp do informacji o zasadach podatkowych, którymi kierują się największe podmioty. Co ciekawe, zdaniem ustawodawcy, takie informacje będą pomocne w czasie podejmowania przez obywateli decyzji o skorzystaniu z usług czy zakupu produktów od takich podmiotów.

Pomijając fakt, iż dodatkowy obowiązek podatkowy to dodatkowe obciążenia administracyjne (których i tak jest bez liku), pojawia się bardzo istotne pytanie: czy ujawnienie tych danych publicznie, czyli także podmiotom konkurencyjnym, kontrahentom czy inwestorom spółki nie narazi jej przypadkiem na niekorzystne konsekwencje, czy wręcz na potencjalne straty finansowe?

Ustawodawca wydawał się rozumieć ten problem i pozwolił, by dane objęte tajemnica handlową, przemysłową, zawodową lub procesu produkcyjnego nie podlegały ujawnieniu. Można się przy tym zastanawiać, czy nie lepszym rozwiązaniem byłoby po prostu nałożenie obowiązku na przesyłanie strategii podatkowej organom podatkowym, a nie publikowanie do publicznej wiadomości. Nie będzie przesadą stwierdzenie, że przeciętny obywatel raczej nie będzie zainteresowany strategią podatkową podmiotu, od którego np. kupuje buty. Natomiast na pewno będzie zainteresowana, nią konkurencja.

 

Tajemnica przedsiębiorstwa

Zastanówmy się, co tak naprawdę oznaczają wspomniane przez ustawodawcę tajemnice przedsiębiorstwa, handlowa i przemysłowa.

Zgodnie z ustawą z 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, przez tajemnicę przedsiębiorstwa należy rozumieć informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla nich, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności.

Natomiast, prawo nie definiuje tajemnicy handlowej. Wydaje się zatem, że tajemnica handlowa to po prostu potoczna nazwa tajemnicy przedsiębiorstwa. Podobna sytuacja wydaje się mieć miejsce w przypadku tajemnicy przemysłowej czy tajemnicy procesu produkcyjnego.

Czytaj w LEX: Tajemnica przedsiębiorstwa - pracownik objęty tajemnicą aż do śmierci >

Na gruncie prawnym, można zatem uznać, iż tajemnicę przedsiębiorstwa, ze względu na charakter informacji, można podzielić na tajemnicę handlową (obejmującą swoim zakresem dane dotyczące kwestii handlowych) i tajemnicę przemysłową, i procesu produkcyjnego (odnoszących się np. do informacji technologicznych czy procesu produkcji).

 


Zakres informacji chronionych w ramach tajemnicy przedsiębiorstwa jest szeroki i obejmuje w zasadzie wszelkie informacje, które mogą zostać uznane za poufne i których dany przedsiębiorca nie chce ujawnić.  

Tajemnica przedsiębiorstwa może obejmować  wszelkie dane mające wartość gospodarczą, w tym dane technologiczne, techniczne czy organizacyjne, które nie są powszechnie znane ani dostępne i co do których przedsiębiorca podjął należycie staranne działania, aby zachować je w poufności. 

W ten zakres mogą wchodzić, np.:

  • sposób wytwarzania towaru w tym wszelkie procesy technologiczne,
  • receptury produktów,
  • wyniki badań, informacje dotyczące stosowanych marż i warunków rozliczeń,
  • dane klientów i wiedza o ich zapotrzebowaniach,
  • koszty usług,
  • know-how,
  • prognozy sprzedaży,
  • metody działania przedsiębiorstwa.

Zobacz procedurę w LEX: Podatnicy obowiązani do sporządzania i podawania do publicznej wiadomości informacji o realizowanej strategii podatkowej   >

Należy jednak pamiętać, iż objęte tajemnicą przedsiębiorstwa są te dane, które są  poufne i w stosunku do których spółka podjęła staranne działania w celu utrzymania ich w poufności.

Jakie działania mogą świadczyć, iż dane są objęte taką tajemnicą? Przykładowo, może to być zawarcie w umowie z pracownikami klauzuli poufności, odpowiednie zabezpieczenie danych elektronicznych lub papierowych czy zabezpieczenie systemu komputerowego.

Dlatego w celu objęcia określonych danych tajemnicą przedsiębiorstwa należałoby spełnić szereg określonych warunków. Zatem, co w przypadku tych sytuacji, gdy formalne warunki do objęcia tajemnicą przedsiębiorstwa nie będą spełnione, ale mimo wszystko spółki wolałyby nie dzielić się tak łatwo tymi informacjami z konkurencją? Wydaje się, że nie ma tu prostej odpowiedzi, a każdy taki przypadek należałoby analizować odrębnie.

Magdalena Olszewska, doradca podatkowy, dyrektor pionu podatkowego w Mariański Group Kancelarii Prawno-Podatkowej

Sprawdź w LEX: Czy w związku z obowiązkiem informowania o strategii podatkowej, w przypadku raportowania roku 2020, do wyliczenia przychodu bierze się przychody z 2019 r. po kursie z 31.12.2019 r., czy z 31.12.2020? >