Wnioskodawczyni jest po rozwodzie, który został orzeczony z winy byłego męża. Ten ogranicza się do płacenia zasądzonych 400 złotych alimentów na dziecko. Nigdy nie ponosił i nie ponosi żadnych innych kosztów związanych z dziećmi. Ojciec dzieci względem młodszego dziecka wywiązywał się w terminie z obowiązku alimentacyjnego, a względem starszego miał w latach 2013-2016 zaległości, ale już je uregulował. Wnioskodawczyni do tej pory odliczała ulgę prorodzinną na dzieci. W tym roku były mąż poinformował ją, że zamierza skorzystać z ulgi, i że będzie domagał się od niej zwrotu połowy ulgi prorodzinnej za pięć lat wstecz. Wnioskodawczyni chciała wiedzieć, czy ma rację twierdząc, że przysługuje jej 100 proc. ulgi prorodzinnej na dwoje uczących się dzieci, które z nią mieszkają i są na jej utrzymaniu, w sytuacji gdy ojciec płaci alimenty i nie ponosi żadnych innych kosztów związanych z dziećmi. Chciała też wiedzieć, czy były mąż ma prawo domagać się od niej zwrotu połowy ulgi prorodzinnej za pięć lat wstecz.

 

Prawo do ulgi dla obojga rodziców

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał jej stanowisko za nieprawidłowe. Zaznaczył, że zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa o PIT), podatnik ma prawo odliczyć (od podatku) kwotę na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym: wykonywał władzę rodzicielską, pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało lub sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Zobacz również: Samo płacenie na dziecko nie daje prawa do ulgi w PIT >>
Jak podkreślił organ interpretacyjny, odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Obowiązek alimentacyjny a ulga

Jak podkreślił organ interpretacyjny, ulga prorodzinna, przy spełnieniu określonych wymogów, przysługuje m.in. podatnikowi utrzymującemu pełnoletnie dziecko/dzieci w związku z wykonywaniem ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego.

Dyrektor KIS wyjaśnił, że obowiązek alimentacyjny względem dzieci pełnoletnich wynika wprost z przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, i oznacza obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby - także środków wychowania. Rodzice zobowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zakres zaś obowiązku alimentacyjnego rodziców wobec dzieci zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

 


Dyrektor KIS, zwrócił uwagę, że w przypadku dziecka pełnoletniego, jednym z wymogów warunkujących dokonywanie odliczeń w ramach ulgi prorodzinnej jest utrzymywanie dziecka w związku z wykonywaniem, nawet przymusowo, obowiązku alimentacyjnego. Jeżeli oboje rodzice utrzymują pełnoletnie dziecko, tzn. wypełniają swoje obowiązki alimentacyjne, wówczas ulga przysługuje każdemu z nich w częściach równych, tj. po 50 proc. lub w dowolnie ustalonej przez nich proporcji. W celu ustalenia proporcji odliczenia przysługującego każdemu z rodziców, niezbędne jest w tym zakresie porozumienie pomiędzy rodzicami, gdyż to im ustawodawca pozostawił decyzję w tym względzie. Kwota odliczona przez obojga rodziców nie może jednak przekroczyć rocznego limitu ulgi określonego ustawą. Organ podatkowy podkreślił, że skoro jednym z wymogów warunkujących dokonywanie odliczeń wynikających z art. 27f ustawy o PIT w ramach ulgi jest utrzymywanie pełnoletnich dzieci w związku z wykonywaniem, nawet przymusowo, obowiązku alimentacyjnego, to w sytuacji, gdy były mąż uiszczał alimenty na pełnoletnie, studiujące, niepracujące dzieci wykonując wobec nich obowiązek alimentacyjny, wnioskodawczyni nie przysługuje wyłączne prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej na dzieci. W przypadku braku porozumienia rodziców co do wysokości dokonywanego odliczenia, każdy z rodziców ma możliwość odliczenia połowy przysługującej kwoty ulgi. Rozstrzyganie ewentualnych sporów między byłymi małżonkami nie należy jednak  do kompetencji organu wydającego interpretacje.

Interpretacja z 8 listopada 2019 r., nr 0115-KDIT2-2.4011.347.2019.2.MD