Istotą sporu podatnika z organami skarbowymi, trwającego prawie 10 lat, stała się kwestia czy organy podatkowe zasadnie nie uznały dochodu podatnika ze sprzedaży nieruchomości jako dochodu zwolnionego z podatku. Podatnik sprzedał nieruchomość. Z aktu notarialnego wynikało, że cała kwota z tytułu ceny przelana zostanie przez kupującego na rachunek banku celem spłaty zadłużenia sprzedającego, wynikającego z umowy kredytowej.

Czytaj w LEX: Obowiązujące zwolnienia dotyczące przychodów z nieruchomości w podatku dochodowym od osób fizycznych >>>

Podatnik złożył zeznanie podatkowa PIT-39 w którym wykazał przychód, koszty uzyskania przychodów, dochód oraz podatek do zapłaty. Następnie, w 2018 r.  podatnik złożył korektę zeznania i wniosek o stwierdzenie nadpłaty za 2013 r. z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości. W zeznaniu korygującym zadeklarował cały dochód jako zwolniony na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz podatek należny w kwocie 0,00 zł. Wskazał, że przychód ze sprzedaży lokalu mieszkalnego został przeznaczony na własne cele mieszkaniowe, tj. nabycie kolejnej nieruchomości, nakłady na tę nieruchomość oraz na spłatę kredytu zaciągniętego na tę nieruchomość, a zatem dochód ze sprzedaży korzysta w całości ze zwolnienia. Zdaniem podatnika cała kwota wpłacona na poczet podatku stanowi nadpłatę.

Organy podatkowe stwierdziły natomiast, że całość uzyskanego przychodu ze sprzedaży nieruchomości została przeznaczona na spłatę kredytu zaciągniętego na zakup zbywanego lokalu, a zatem przychód ten nie mógł być już wydatkowany na cele wskazywane przez podatnika.

Zobacz również: Zysk ze sprzedaży nieruchomości przeznaczony na spłatę kredytu i zakup działki bez PIT >>

Czytaj w LEX: Wydatki na własny cel mieszkaniowy na przykładach - PORADNIK >>>

WSA: Spłata kredytu musi dotyczyć nieruchomości nabywanej na cele mieszkaniowe

WSA w Warszawie wyroku z 13 czerwca 2019 r. uznał, że skarga podatnika nie zasługiwała na uwzględnienie, gdyż zaskarżona decyzja wbrew wywiedzionym zarzutom odpowiada prawu (III SA/Wa 2476/18).

Zdaniem sądu, podatnik, który przeznaczy środki ze sprzedaży nieruchomości lub prawa majątkowego na spłatę kredytu lub pożyczki oraz odsetek od nich, zaciągniętych na jej nabycie nie ma prawa do skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131, w związku z ust. 25 pkt 2 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Prawo to przysługuje wyłącznie wówczas, gdy spłata ta dotyczy kredytu lub pożyczki zaciągniętej na nabycie innej nieruchomości lub prawa majątkowego, służących zaspokojeniu jego potrzeb mieszkaniowych.

 

NSA nie stanął po stronie podatnika mimo złagodzenia stanowiska fiskusa

Po rozpoznaniu skargi kasacyjnej podatnika na rozprawie w dniu 20 września br. NSA zdecydował się na odroczenie ogłoszenia orzeczenia. Zrobił to w dniu 27 września br. oddalając skargę podatnika. NSA stwierdził jednak, że choć w istocie zarzuty skargi kasacyjnej są prawidłowe w sensie logicznym, to nie mogły być uznane za zasadne.

- W odniesieniu do sytuacji faktycznej w niniejszej sprawie zarzuty skargi kasacyjnej nie mogą skutkować takim rozstrzygnięciem jakiego domagała się strona skarżąca – podkreśla Jolanta Strumiłło, sędzia sprawozdawca.

NSA podkreślił, że przypisy wprost wskazują, że przychód uzyskany ze zbycia nieruchomości lub prawa majątkowego musi zostać wydatkowany na własne cele mieszkaniowe, aby skorzystać ze zwolnienia z podatku.

- Należy zwrócić uwagę, że wszystko to musi być umieszczone na tzw. osi czasu. W przedmiotowej sprawie sprzedając nieruchomość skarżący już w akcie notarialnym dotyczącym sprzedaży nieruchomości wskazuje, że cena tej sprzedaży (środki) będzie bezpośrednio przekazana na konto banku celem spłaty kredytu hipotecznego. Te pieniądze absolutnie w żadnym momencie nie są w dyspozycji sprzedającego – stwierdza Jolanta Strumiłło.

 

Monika Brzostowska, Patrycja Kubiesa

Sprawdź  

NSA podkreślił, że pieniądze ze sprzedaży nieruchomości zostały przekazane na konto bankowe banku celem spłaty kredytu, a kupno nowej nieruchomości było już finansowane z innych pieniędzy.

- Ta argumentacja skarżącego być może byłaby skuteczna w sytuacji, gdy pieniądze ze sprzedaży nieruchomości nie wpłynęłyby na konto banku, ale na konto sprzedającego i mógłby on nimi dysponować. W sytuacji takiej, kiedy te pieniądze już w momencie sprzedaży są wydatkowane na inny cel argumenty skargi kasacyjnej NSA uznał za niezasadne – podkreśla Jolanta Strumiłło, sędzia sprawozdawca.

 

 

Korzystne zmiany dla transakcji bieżącego roku

- Od 1 stycznia 2022 r., w związku z dodaniem do ustawy o PIT art. 21 ust. 30a nie ulega wątpliwości, że wydatki na cele mieszkaniowe uprawniające do zwolnienia obejmują także wydatki na spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki), zaciągniętego w związku ze zbywaną nieruchomością, w tym także gdy wydatki te zostały uwzględnione w kosztach uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia – stwierdza Agnieszka Fijałkowska-Wocial, doradca podatkowy w Kancelarii LTCA Zarzycki Niebudek Kubicz.

Pojawia się więc pytanie, czy NSA mógł orzec na korzyść podatnika, skoro dopiero od tego roku pojawiła się zmiana przepisu.

- Moim zdaniem NSA niezasadnie odmówił podatnikowi prawa do zwolnienia. Zmiana przepisów choć istotna miała jedynie charakter doprecyzowujący. Przyznał to sam Minister Finansów , który wydał w tym zakresie interpretację ogólną z 1 kwietnia 2022 r. (nr DD2.8202.5.2020), w której potwierdził, że również na gruncie przepisów ustawy o PIT, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r., wydatek na spłatę kredytu (pożyczki), w tym kredytu konsolidacyjnego i refinansowego, oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki), zaciągniętego na sfinansowanie wydatków związanych z nieruchomością będącą przedmiotem odpłatnego zbycia, mieści się w pojęciu wydatków na własne cele mieszkaniowe – podkreśla Agnieszka Fijałkowska-Wocial.

Ekspertka zauważa, że w tej materii również przed wydaniem interpretacji ogólnej pojawiła się korzystna dla podatników linia orzecznicza WSA w Warszawie (wyroki z dnia 29 czerwca 2020 r., sygn. akt III SA/Wa 2009/19 oraz III SA/Wa 2010/19, 4 marca 2020 r., sygn. akt III SA/Wa 1162/19, 7 lutego 2020 r., sygn. akt III SA/Wa 469/19, 27 sierpnia 2019 r., sygn. akt III SA/Wa 3117/18 oraz III SA/Wa 3118/18).

- Niestety korzystne stanowisko zawarte w tych wyrokach nie znajduje aprobaty NSA – wskazuje Agnieszka Fijałkowska-Wocial.