Wnioskodawca jako czynny, zarejestrowany podatnik VAT prowadzi działalność gospodarczą polegającą na zarządzaniu parkingami ogólnodostępnymi wynajmowanymi od podmiotów trzecich, które w zależności od umowy płacą wnioskodawcy wynagrodzenie za zarządzanie parkingiem i sprawowanie pieczy na danym terenie (utrzymywanie czystości, usuwanie nieprawidłowo zaparkowanych pojazdów, pobieranie opłat parkingowych, czytelne oznakowanie parkingu) albo pobierają od wnioskodawcy czynsz dzierżawny z tytułu korzystania z parkingów i pobierania opłat parkingowych od kierowców poszczególnych pojazdów.
Przychód z tytułu pobierania opłat zawsze stanowi przychód wnioskodawcy, niezależnie od formuły współpracy, a same opłaty parkingowe są opodatkowane VAT. Jak wskazał wnioskodawca, w sytuacji wykrycia naruszenia określonych postanowień regulaminu danego parkingu zamieszczonego na jego terenie i zabezpieczającego interes prawny wnioskodawcy, właściciela terenu oraz pozostałych użytkowników, właściciel pojazdu zostaje przez wnioskodawcę obciążony karą umowną w postaci opłaty dodatkowej. Wskazana sankcja zostaje nałożona w sytuacji stwierdzenia parkowania pojazdu innego rodzaju niż dopuszczony na terenie danego parkingu, niezamieszczenia ważnego biletu parkingowego na podszybiu pojazdu, parkowania poza miejscami wyznaczonymi, palenia, używania otwartego ognia, czy zanieczyszczenia parkingu.
Wniesienie opłaty dodatkowej nie zwalnia użytkownika parkingu z obowiązku uiszczenia opłaty za najem miejsca parkingowego w kwocie wynikającej z cennika obowiązującego na danym parkingu. Jak stwierdził wnioskodawca, opłaty dodatkowe ściągane od właścicieli pojazdów stanowią nic innego jak rekompensatę ponoszonych kosztów wynagrodzeń i zatrudnienia personelu, do zadań którego należy m in. ustalenie tożsamości właścicieli pojazdów, usuwanie zanieczyszczeń, naprawa poniesionych przez użytkowników parkingu szkód. „Ukrytą” funkcją opłat dodatkowych jest motywowanie użytkowników parkingów do unikania zachowań zagrażających bezpieczeństwu i porządkowi oraz zapewnienie komfortowego korzystania z parkingów przez wszystkich kierowców.
Czytaj też: Odpowiedzialność właściciela płatnego parkingu za pozostawione na nim pojazdy - LINIA ORZECZNICZA >>>
Opłata dodatkowa jedynie za nieprzestrzeganie regulaminu
Wnioskodawca zwrócił się do organu podatkowego z zapytaniem, czy opłata dodatkowa stanowi wynagrodzenie z tytułu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT, wychodząc z założenia, że dodatkowa opłata to opłata karna, tzw. kara umowna, zryczałtowane odszkodowanie niestanowiące wynagrodzenia za czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Przyczyną nałożenia opłaty dodatkowej jest nieprzestrzeganie regulaminu parkingu, a nie zajęcia jego miejsca, zatem wykrycie i udokumentowanie konkretnych, naruszających regulamin zachowań skutkuje obowiązkiem zapłaty opłaty dodatkowej. Tym samym opłata dodatkowa stanowi wynik zachowań klientów niewywiązujących się z regulaminowych obowiązków, a jej zryczałtowany charakter wynika z niemożliwej do obliczenia rzeczywistej, poniesionej przez wnioskodawcę szkody. Sama umowna kara nie jest w żaden sposób związana z żadnym świadczeniem ze strony wnioskodawcy. W ślad za Naczelnym Sądem Administracyjnym wnioskodawca stwierdził, iż określone świadczenie będzie podlegało opodatkowaniu VAT jako usługa, jeżeli będzie istnieć związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wykonaną usługę, a otrzymana zapłata powinna być należną konsekwencją wykonania świadczenia (wyrok NSA z 14 maja 2021 r. sygn. akt I FSK 1047/18). Na potwierdzenie swojej tezy wnioskodawca powołał się również na interpretację indywidualną z 20 lipca 2022r. nr 0113-KDIPT1-3.4012.278.2022.1.MJ.
Zobacz również: Przeniesienie nieruchomości z działalności gospodarczej do majątku prywatnego czasami bez VAT >>
Przesłanki opodatkowania VAT
Stanowisko wnioskodawcy, zdaniem dyrektora KIS, jest prawidłowe (interpretacja indywidualna z 5 stycznia 2023r. nr 0113-KDIPT1-2.4012.812.2022.1.JSZ). W pierwszej kolejności dyrektor KIS zwrócił uwagę na fakt, że co do zasady każde świadczenie niebędące dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi odpłatne świadczenie usług opodatkowane VAT w rozumieniu ustawy o VAT, jeżeli druga strona stosunku zobowiązania w ramach świadczonej usługi jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia, a świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy w postaci wynagrodzenia. Ważne jest łączne spełnienie wyżej wymienionych warunków. Organ, podzielając stanowisko wnioskodawcy uznał, że czynność podlega opodatkowaniu, kiedy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta czynności. Zatem bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem jest możliwy w przypadku zidentyfikowania bezpośredniej i jasno zindywidualizowanej korzyści na rzecz usługodawcy, a świadczenie wzajemne pozostaje w bezpośrednim związku ze świadczeniem dokonanej czynności.
Czytaj też: Premie pieniężne w podatku od towarów i usług na przykładach >>>
Czytaj też: Rozliczanie podatku VAT w kosztach podatkowych na przykładach >>>
Odszkodowanie służy realnemu wykonaniu zobowiązań
Odnosząc się do samej definicji odszkodowania, na którą w kontekście opłaty dodatkowej powoływał się wnioskodawca i która nie jest zawarta w przepisach prawa podatkowego, organ interpretujący uznał odszkodowanie za doznaną szkodę majątkową lub niemajątkową i skutek związku przyczynowego pomiędzy zdarzeniem a zaistniałą szkodą. Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego, kary umowne mogą być wyłącznie sankcją za niewykonanie lub niewłaściwe wykonanie zobowiązań niepieniężnych, dodatkowym zastrzeżeniem umownym służącym realnemu wykonaniu zobowiązań. Kara umowna ma charakter czynności jednostronnej niezwiązanej ani z otrzymaniem jakiegokolwiek świadczenia ani z zobowiązaniem do wykonania określonych czynności lub powstrzymania się od ich wykonania. Jeżeli należność mająca status odszkodowania nie będzie mieć żadnego związku ze świadczeniem podmiotu zobowiązanego to kwota kary umownej nie będzie należeć do katalogu czynności opodatkowanych podatkiem VAT.
Czytaj też: Kary umowne a podatek od towarów i usług >>>
Czytaj też: Umowa użyczenia a podatek od towarów i usług >>>
Zatem organ interpretujący jednoznacznie stwierdził, że kara umowna w postaci opłaty dodatkowej nakładana na użytkowników parkingu niewywiązujących się z zasad i nieprzestrzegających obowiązującego regulaminu, nie stanowi wynagrodzenia za dostawę towaru bądź świadczenie usług, nie podlega również opodatkowaniu podatkiem VAT. Jest to rodzaj odszkodowania niezwiązany z opłatą za korzystanie z miejsca parkingowego, będący skutkiem niewywiązywania się klienta z przewidzianych w regulaminie obowiązków.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
