Spór, jaki znalazł swój finał przed Naczelnym Sądem Administracyjnym dotyczył zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Na jego mocy, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 kodeksu pracy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a)-g) art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT.
W systemie LEX znajdziesz zagadnienie powiązane z tym artykułem:
Ulgi i zwolnienia podatkowe
Najczęściej czytane w temacie:
Czytaj więcej w systemie informacji prawnej LEX
To zagadnienie zawiera:
Najczęściej czytane w temacie:
Czytaj więcej w systemie informacji prawnej LEX
Istotny charakter odszkodowania
Zdaniem organów podatkowych, odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającym na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach chronionych przez prawo. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. Istoty zaś odprawy nie należy doszukiwać się w twierdzeniu, że tego typu świadczenie jest odszkodowaniem, czyli naprawieniem szkody lub straty, jaką pracownik poniósł w związku z pozbawieniem go zatrudnienia.
Zobacz również:
NSA: Podatnik był nielojalny wobec fiskusa, więc jego skarga była bezzasadna >>
RIO: Imię ojca i matki w formularzu podatkowym narusza RODO >>
NSA: Dochody z prostytucji trzeba udowodnić >>
Z tym twierdzeniem nie zgodziła się skarżąca, która otrzymała odprawę na podstawie układu zbiorowego pracy, w ramach programu dobrowolnych odejść. I odprawa ta nie była zwolniona z podatku dochodowego.
‒ Jak mam wytłumaczyć klientom różne wyroki w tej samej sprawie ‒ mówił na rozprawie pełnomocnik skarżących Hubert Cichoń, radca prawny, partner w spółce Enodo Advisors. Jak podkreślał, zna orzecznictwo sądów administracyjnych w tym zakresie. I dlatego uważa, że jest to modelowa sytuacja, w której przepis art. 2a ordynacji podatkowej powinien znaleźć zastosowanie, czyli niedające się usunąć wątpliwości co do treści przepisów prawa rozstrzygnąć na korzyść podatników. ‒ Mamy osoby siedzące w tym samym pokoju, przy dwóch biurkach, które mają dwa różne wyroki. Dwie osoby w tych samych sytuacjach prawnych i faktycznych są w różnych miejscach. Nie ma lepszej sytuacji do zastosowania art. 2a ordynacji, jak w tej sytuacji ‒ dodał Cichoń.
Cena promocyjna: 159.2 zł
|Cena regularna: 199 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: zł
‒ W naszej ocenie ta wypłacona odprawa nie ma charakteru odszkodowania. Ta osoba nie poniosła żadnej szkody ‒ argumentowała przed sądem pełnomocniczka organu podatkowego. Jak mówiła, konstytucyjną zasadą jest powszechność opodatkowania a ulgi i zwolnienia są odstępstwem od tej zasady. Za spóźnioną uznała natomiast argumentacje pełnomocnika skarżącej o zastosowaniu art. 2a ordynacji.
Zobacz również: Zwolnienia o charakterze odszkodowawczym w podatku dochodowym od osób fizycznych >>
Odszkodowanie nie tylko z kodeksu cywilnego
NSA w obu sprawach, które rozpoznawał łącznie, postanowił oddalić skargi kasacyjne. Przewodniczący składu orzekającego, sędzia NSA Bogusław Dauter powiedział, że orzecznictwo w tym zakresie jest jednolite, choć uzasadnienie tego stanowiska ulegało zmianom. Jak podkreślił przedstawiając ustne motywy wyroku, nie można pojęcia odszkodowania odnosić jedynie do reguł kodeksu cywilnego. ‒ Te odprawy wypłacane na podstawie prawa pracy należy rozumieć szerzej niż w przepisach kodeksu cywilnego ‒ wyjaśnił sędzia NSA Bogusław Dauter. Odnosząc się zaś do podniesionej przez pełnomocnika skarżących kwestii rozbieżności orzecznictwa w zakresie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, przewodniczący składu orzekającego, sędzia NSA Bogusław Dauter stwierdził, że są to okoliczności niepożądane, ale ‒ jak powiedział ‒ takie sytuacje będą się zdarzały. ‒ W doktrynie przyjmuje się, że ta rozbieżność jest dowodem niezawisłości sędziowskiej ‒ dodał.
Wyrok z 24 stycznia 2019 r, sygn. akt II FSK 94/17 i II FSK 95/17
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
