Jak wynika z badania, średnia ocena polskiego systemu podatkowego spadła o blisko 0,2 pkt w porównaniu z ubiegłoroczną edycją badania i wynosi 2,06 pkt (w pięciostopniowej skali). Wynik ten jest średnią ocen poszczególnych elementów systemu, spośród których najniżej oceniono stabilność przepisów podatkowych (1,5 pkt) oraz wcześniejsze informowanie o planowanych zmianach w prawie podatkowym (1,8 pkt). W tym roku oceny poszczególnych elementów polskiego systemu podatkowego były gorsze niż rok wcześniej. Wyjątek stanowi nastawienie urzędników, które uczestnicy Kongresu KPMG ocenili identycznie jak w ubiegłym roku na 2,5 pkt.
Coraz niższa ocena systemu podatkowego
- Z każdym rokiem ocena polskiego systemu podatkowego jest coraz niższa. Obecny rok nie jest wyjątkiem. Nominalnie zmiana nie jest duża, jednakże podtrzymuje ona trwający od wielu lat negatywny trend. Obecna ocena jest najniższa w historii przeprowadzania ankiety, czyli od 2013 r. Moim zdaniem powodem niskiej oceny w tym roku jest najprawdopodobniej nagromadzenie znacznej liczby kontrowersyjnych zmian podatkowych, których stosowanie budzi wiele wątpliwości. Nie dość, że prawo podatkowe jest niestabilne i trudne w interpretacji, to jeszcze wdrażanie zmian podatkowych w przedsiębiorstwach wiąże się ze znacznym obciążeniem administracyjnym, które niejednokrotnie utrudnia prowadzenie biznesu. Zdaje się, że ustawodawca przy planowaniu kolejnych nowelizacji nie bierze w ogóle pod uwagę tego czynnika. Zatem tegoroczna ocena powinna być potraktowana jako żółta kartka dla instytucji odpowiedzialnych za tworzenie polskiego systemu podatkowego – mówi Rafał Ciołek, doradca podatkowy, partner i szef zespołu ds. podatku dochodowego od osób prawnych w KPMG w Polsce.
Zobacz również: Zmian w podatkach nie da się uniknąć >>
Ceny transferowe najbardziej problematyczne
Podobnie jak w poprzednich latach okazało się, że najbardziej uciążliwą kwestią podatkową z punktu widzenia prowadzenia przedsiębiorstwa są ceny transferowe. W opinii 80 proc. ankietowanych są one problematyczne lub bardzo problematyczne w prowadzeniu działalności. Dużym utrudnieniem jest także wymóg przygotowania dużej liczby deklaracji i informacji w ramach rozliczeń podatkowych. Ponad 70 proc. uczestników kongresu KPMG wskazało na istotne trudności, jakie sprawia pobór podatku u źródła od płatności za granicę. Problematyczne jest także zbyt późne udostępnianie nowych deklaracji i informacji podatkowych, zmiany podatków związane z wprowadzaniem nowych technologii (np. JPK) oraz koszty z tym związane. Z kolei za najmniej problematyczne firmy uznają kwestie związane z funkcjami płatnika z tytułu PIT i ZUS, które nie sprawiają problemów lub są umiarkowanie problematyczne dla 3/4 respondentów.
- Jak pokazują wyniki naszego badania dla wielu podatników ceny transferowe stanowią obszar bardzo, a często nawet najbardziej dla nich problematyczny. Dzieje się tak ponieważ ostatnie lata obfitowały w zmiany przepisów stopniowo podnoszące poziom obowiązków w tym zakresie po stronie podatnika - mówi Jacek Bajger, doradca podatkowy, partner i szef zespołu ds. cen transferowych w KPMG w Polsce. Jego zdaniem, wielu podatników już się w tych zmianach gubi i odbiera je jako coraz bardziej restrykcyjne. - Pomimo działalności informacyjnej władz skarbowych oraz prac zmierzających do doprecyzowywania i wyjaśniania zagadnień problematycznych w ramach powołanego przez Ministerstwo Finansów Forum Cen Transferowych, na pierwszy plan i tak przebijają się najbardziej informacje o wzmożonych kontrolach transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi i doszacowaniach podatku. Wycofywanie się Ministerstwa Finansów z zapowiedzi wprowadzania rozwiązań bardziej przyjaznych podatnikowi, takich jak zapowiadane wcześniej uproszczone porozumienia cenowe, nie służy tonowaniu nastrojów. Pojawiające się pod groźbą surowych sankcji nowe obowiązki sprawozdawcze (jak raportowanie elektroniczne szczegółów transakcji na formularzu TP-R), bez odpowiednio wcześniej przygotowanych narzędzi, które pozwoliłyby podatnikom łatwo przygotować się do spełnienia obowiązków, będą jeszcze wzmacniać te negatywne tendencje – mówi Jacek Bajger.
Biała lista podatników VAT sposobem na uszczelnienie systemu
Piotr Żurowski, doradca podatkowy, partner w zespole ds. VAT w KPMG w Polsce. Ostatnie miesiące zwraca uwagę, że głównym celem licznych nowelizacji przepisów było uszczelnienie systemu VAT, jako że podatek ten, choć fiskalnie najbardziej efektywny, jest również narażony na działania oszustów podatkowych. Ekspert podkreśla, że biała lista podatników VAT z pewnością stanowi ważny instrument służący osiągnięciu tego celu, ponieważ pozwala na sprawną weryfikację statusu kontrahenta. - Również wprowadzenie obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności, który zastąpił coraz mniej efektywny system odwrotnego obciążenia, może stanowić istotne narzędzie wspierające zwalczanie wyłudzeń VAT. Efektywność tych obciążających pracodawców dodatkowym ciężarem administracyjnym zmian będzie jednak możliwa do oceny dopiero w dłuższej perspektywie czasowej – mówi Piotr Żurowski.
Z badania KPMG w Polsce wynika, że obowiązkowy split payment oraz zmiany obowiązujące w cenach transferowych w 2019 roku znalazły się odpowiednio na drugim i trzecim miejscu jako przykłady działań mogących wpłynąć na uszczelnienie polskiego systemu podatkowego.
W badaniu wzięło udział 153 dyrektorów finansowych, głównych księgowych i szefów działów podatkowych. Ankieta była przeprowadzona podczas X Kongresu Podatków i Rachunkowości KPMG. Serwis Prawo.pl był patronem medialnym wydarzenia.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
