Starsza, schorowana kobieta, martwiąc się o swoją przyszłość, zdecydowała się przepisać swoje mieszkanie znajomej, w zamian za opiekę. W grudniu 2010 r. napisała testament. Miał on formę wyłącznie pisemną, był napisany własnoręcznie i miał krótką treść, że jako właścicielka mieszkania przekazuje je T.T. za opiekę. W tym okresie kobieta była jeszcze sprawna zarówno umysłowo, jak i fizycznie. Opiekunka zabrała ją do swojego domu. Od 2013 r. stan jej zdrowia mocno się pogorszył, zwłaszcza psychicznego. Choroba pogłębiała się na tyle, że próbowała ona nawet podpalić dom swojej opiekunki. Zaistniała potrzeba szukania fachowej pomocy. Ponieważ pobytu w zakładzie państwowym nie można było szybko załatwić, opiekunka umieściła ją w prywatnej placówce opiekuńczej. W tym Domu Seniora starsza pani przebywała od czerwca 2014 r. do lipca 2016 r. Dwa ostatnie miesiące życia spędziła w szpitalu.
W październiku 2017 r. wskutek postanowienia sądu rejonowego na podstawie testamentu opiekunka została prawnym właścicielem mieszkania.
Konieczne złożenie zeznania
Opiekunka nie złożyła zeznania na druku SD-3. Po zakończeniu postępowania sądowego miała kłopoty rodzinne. W urzędzie skarbowym poradzono jej, aby wystąpiła o indywidualną interpretację, opisując swoje problemy. Składając wniosek do Krajowej Informacji Skarbowej, zapytała ona, czy przysługuje jej jakaś ulga w podatku od spadków i darowizn z tytułu ponoszonych kosztów w trakcie opieki nad spadkodawczynią. Jej zdaniem, wysokość poniesionych kosztów związanych z wieloletnią opieką powinna zostać uwzględniona przy wymiarze podatku lub też powinna być zwolniona z podatku. Argumentowała, że wysoki podatek od spadków i darowizn uniemożliwiłby pokrywanie bieżących potrzeb jej rodziny.
Zobacz również:
Nie można udawać, że nie zauważyło się przelewu, by uniknąć podatku >>
Po pięciu latach przedawnia się podatek od darowizn >>
Dyrektor KIS stwierdził, że zgodnie z art. 7 ustawy o podatku od spadków i darowizn, podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów, ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Dyrektor KIS podkreślił, że do długów i ciężarów zalicza się również koszty leczenia i opieki w czasie ostatniej choroby spadkodawcy jeżeli nie zostały pokryte za jego życia i z jego majątku, koszty pogrzebu spadkodawcy łącznie z nagrobkiem, w takim zakresie, w jakim koszty te odpowiadają zwyczajom przyjętym w danym środowisku, jeżeli nie zostały pokryte z majątku spadkodawcy z zasiłku pogrzebowego lub nie zostały zwrócone w innej formie, oraz koszty postępowania spadkowego, wynagrodzenie wykonawcy testamentu, obowiązki wykonania zapisów i poleceń zamieszczonych w testamencie, wypłaty z tytułu zachowku oraz inne obowiązki wynikające z przepisów kodeksu cywilnego dotyczących spadków.
W przypadku nabycia własności budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie (…) przez osoby zaliczone do III grupy podatkowej, które sprawowały opiekę nad wymagającym opieki spadkodawcą, na podstawie pisemnej umowy z podpisem notarialnie poświadczonym, przez co najmniej dwa lata od dnia poświadczenia podpisów przez notariusza – nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich czystej wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m2 powierzchni użytkowej budynku lub lokalu. W przypadku nabycia części (udziału) budynku mieszkalnego lub lokalu albo udziału w spółdzielczym prawie do budynku mieszkalnego lub lokalu ulga przysługuje stosownie do wielkości udziału.
Podatnicy są obowiązani złożyć w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru i dołączyć do zeznania dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania.
Tylko umowa poświadczona notarialnie
W interpretacji podkreślono, że jak wynika z art. 16 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zastosowanie zwolnienia do nabycia lokalu mieszkalnego przez osobę należącą do III grupy podatkowej zostało przez ustawodawcę zawężone do osób, które sprawowały opiekę nad spadkodawcą, na podstawie pisemnej umowy z podpisem notarialnie poświadczonym, przez co najmniej dwa lata od dnia poświadczenia przez notariusza. Wnioskodawczyni natomiast nie dysponowała innym zobowiązaniem do opieki niż wskazany w niepoświadczonym notarialnie testamencie – zapis. Nie przysługuje jej więc prawo do skorzystania z ulgi mieszkaniowej w związku z nabyciem spadku, bowiem pomimo faktycznego sprawowania opieki nad zmarłą, nie posiadała stosownego dokumentu w postaci umowy poświadczonej notarialnie. Przepis ten nie daje możliwości zastosowania ulgi, jeśli nie są spełnione warunki w nim określone.
Dyrektor KIS uznał, że wnioskodawczyni wskazuje na wydatki ponoszone w związku z opieką nad zmarłą – wydatki na pobyt w domu seniora a także lekarstwa i inne koszty bezpośrednio związane z opieką nad spadkodawczynią. Jego zdaniem, wszystkie tego rodzaju koszty mogą być odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn jako długi i ciężary spadku, pomniejszając tym samym jej wysokość, jak i wysokość samego podatku. Przy czym należy podkreślić, że tylko wymienione w przepisie koszty zmniejszają wysokość podstawy opodatkowania, a nie każdego rodzaju koszty poniesione na przestrzeni wielu lat.
Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 26 października 2021 r., nr 0111-KDIB2-3.4015.157.2021.3.MD
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
