Z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości będących we współwłasności małżeńskiej zwrócił się prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą - sprzedaż drewna i usługi transportowe z tym związane, której siedzibą było aktualne miejsce zamieszkania wnioskodawcy. W związku z prowadzoną działalnością wnioskodawca stał się czynnym podatnikiem VAT, posiadał nieograniczony obowiązek podatkowy, a dokumentację podatkową prowadził w formie podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Wnioskodawca wspólnie z żoną był właścicielem działek rolnych, których łączna powierzchnia nie przekraczała 1 ha. W ramach wspólności majątkowej małżeństwo rozważało sprzedaż bądź przekazanie nieruchomości w formie darowizny, wskazując, że nieruchomości nie były do tej pory udostępniane innych osobom.

 

Wątpliwości co do sprzedaży działek nabytych w formie darowizny

Kilka lat wcześniej wnioskodawca przyjął od brata darowiznę w postaci niezabudowanej działki, która pierwotnie stanowiła część majątku własnego rodziców wnioskodawcy. W wyniku podziału nieruchomości zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego wyodrębniono m.in. sześć działek budowlanych wraz z drogą wewnętrzną i dojazdową, a pozostała powierzchnia niezabudowanej nieruchomości stanowiła grunt rolny, przeznaczony do użytkowania zgodnie z jego przeznaczeniem. Jak wskazał wnioskodawca, od momentu nabycia nieruchomość była wykorzystywana wyłącznie do celów rolniczych, nie stanowiła ani przedmiotu najmu ani nie była wykorzystywana w prowadzonej działalności gospodarczej. Na działkach nie znajdowały się żadne budowle i budynki.

Wnioskodawca planował rozpocząć sprzedaż działek w imieniu własnym, w sposób okazjonalny i nieregularny. Jednakże mając wątpliwości, czy sprzedając wydzielone, otrzymane w formie darowizny działki, będzie zobowiązany do zapłacenia podatku dochodowego lub VAT, zwrócił się do dyrektora KIS. Uważał, że sprzedaż nieruchomości przyjętej w formie darowizny od brata, która od pokoleń stanowiła część majątku rodzinnego nie będzie skutkować powstaniem obowiązku opłacenia podatku dochodowego lub VAT, bowiem działalność gospodarcza wnioskodawcy nie polega na zawodowym obrocie nieruchomościami. W sytuacji sprzedaży nieruchomości wnioskodawca występowałby jako osoba fizyczna zbywająca własny majątek, a nie majątek przedsiębiorstwa, którego jest właścicielem. Zgodnie z dotychczasową praktyką, wnioskodawca wskazał, że nie zakupił nigdy żadnej nieruchomości, którą w dalszej kolejności zamierzał odsprzedać dla zysku. Co ważne, podkreślił, że wszelkie działania, które ukierunkowane były na podział przyjętej nieruchomości zostały podjęte po upływie sześciu lat od dnia przyjęcia darowizny.

Stanowisko przedstawione przez wnioskodawcę, zdaniem dyrektora KIS, było prawidłowe (interpretacja indywidualna z 3 stycznia 2023 r., nr 0113-KDIPT1-2.4012.766.2022.3.KW).

Zobacz również: Sprzedaż nieruchomości opodatkowana VAT i zwolniona z PCC >>

Warunki opodatkowania VAT zbycia nieruchomości

Dyrektor KIS na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług stwierdził, że zbycie nieruchomości ustawodawca potraktował jako czynność odpłatnej dostawy towarów opodatkowanej VAT. Jednakże, co ważne, nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów podlega opodatkowaniu VAT, ponieważ tylko czynność wykonywana przez podmiot działający w charakterze podatnika VAT podlega takiemu opodatkowaniu. Na potwierdzenie powyższych okoliczności dyrektor KIS odniósł się do regulacji prawa wspólnotowego Unii Europejskiej, z których wynika, że każda osoba dokonująca czynności opodatkowanych w sposób okazjonalny związanych z działalnością gospodarczą (m.in. działalnością producentów, handlowców, działalnością rolniczą) może być podatnikiem VAT. Jednakże wyłącznie każdorazowa ocena okoliczności faktycznych danej sprawy pozwala dojść do takich wniosków.

Odnosząc się do kwestii stosunków majątkowych powstających pomiędzy małżonkami, uregulowanych w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, organ interpretujący wskazał, że wspólność majątkowa małżeńska zarówno ta umowna jak i ustawowa jest równoznaczna współwłasności poszczególnych składników majątku wspólnego obojga małżonków. W czasie trwania wspólności małżeńskiej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

 

Zasiedzenie nieruchomości w praktyce [PRZEDSPRZEDAŻ] ebook

Antoni Górski

Sprawdź  

Kluczowa aktywność właściciela gruntów

Organ interpretujący w dalszej kolejności przywołał istotne w kontekście sprawy orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011r. wydane w sprawach połączonych (C-180/10 i C-181/10), z którego wynikało, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej, bowiem i liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia pomiędzy czynnościami dokonywanymi prywatnie a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

Czytaj glosę krytyczną do tego orzeczenia: Wesołowska Agnieszka, Dostawa gruntów jako czynność opodatkowana podatkiem VAT. Glosa do wyroku TS z dnia 15 września 2011 r., C-180/10 i C-181/10 >

Z kolei, jeżeli osoba dokonująca sprzedaży gruntów podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, do czego angażuje środki podobne do takich, jakie są wykorzystywane przez osoby zajmujące się profesjonalne tego rodzaju obrotem (producentów, handlowców i usługodawców), wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym (mienia służącego do celów prywatnych, zaspokajającego własne potrzeby, niewykorzystywanego dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej), może zostać uznana za podatnika. Co ważne, jak wskazał organ interpretujący, podatnik ma obowiązek wykazywania zamiaru wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego w całym okresie posiadania nieruchomości.

Czytaj w LEX:

Optymalizacja VAT sposobu nabycia nieruchomości ze względu na cel zakupu >

Optymalizacja VAT sposobu nabycia nieruchomości ze względu na osobę nabywcy >

W sytuacji wnioskodawcy nie występuje ciąg zdarzeń jednoznacznie przesądzających o tym, że planowana sprzedaż działek wypełnia przesłanki działalności gospodarczej, sam wnioskodawca nie podejmował także aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami świadczących o zaangażowaniu środków w podobny sposób, jaki jest wykorzystywany przez choćby handlowców, dlatego sprzedaż działek budowlanych w tym przypadku nie stanowi działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu VAT. Działania podejmowane przez wnioskodawcę mają charakter zwykłego zarządu majątkiem prywatnym, w związku z czym dokonując transakcji sprzedaży niezabudowanych działek będących we współwłasności małżeńskiej nie będzie działał w charakterze podatnika VAT prowadzącego działalność gospodarczą. Bez znaczenia w tej sytuacji pozostaje przyszły nabywca przedmiotowych działek - osoba fizyczna czy podmiot gospodarczy, jakim przykładowo jest firma deweloperska.

Zobacz linię orzeczniczą w LEX: Kłos Piotr, Opodatkowanie VAT sprzedaży działek budowlanych >

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.