Mimo iż imprezy integracyjne organizowane są powszechnie od wielu lat, przedsiębiorcy wciąż mają problemy z ich prawidłowym rozliczeniem. Stanowisko fiskusa jest bardzo restrykcyjne - firma organizująca spotkanie integracyjne musi dzielić wydatki. Odliczy koszty zaproszenia tylko części gości, m.in. własnych pracowników i członków zarządu. Fiskus wyklucza jednak z kosztów wydatki przypadające na współpracowników, czyli osoby prowadzące działalność gospodarczą, członków rady nadzorczej i kontrahentów.

Wiele sporów trafia przed sądy administracyjne, których orzecznictwo nie jest jednolite.

Czytaj również: Fiskus nierówno traktuje gości zaproszonych na imprezę integracyjną >>.

Najnowszy wyrok niekorzystny dla biznesu

Naczelny Sąd Administracyjny wydał 11 października 2023 r. (sygn. II FSK 326/21) wyrok korzystny dla fiskusa. Orzekł, iż wydatki ponoszone przez spółkę na zakup artykułów spożywczych dla partnerów biznesowych - osób będącymi samodzielnymi przedsiębiorcami lub współpracującymi ze spółką - nie mogą być kosztem uzyskania przychodu. Zgodnie w wyrokiem, należy odróżnić pozycję prawną pracowników spółki oraz osób fizycznych nie będących jej pracownikami, a świadczącymi na jej rzecz usługi w ramach własnej działalności gospodarczej. Pracownik wykonuje swoje zadania na podstawie kodeksu pracy - na rzecz pracodawcy, pod jego kierunkiem, w określonym miejscu i czasie. Natomiast osoby świadczące usługi na rzecz spółki należy rozliczać inaczej, gdyż wykonują działalność gospodarczą we własnym imieniu.

Chodziło o spółkę, która ponosi wydatki na poczęstunek dla pracowników i osób współpracujących. NSA zgodził się z fiskusem, że spółka nie odliczy usług gastronomicznych, usług cateringowych, gotowych posiłków oraz artykułów spożywczych (takich jak np.: kawa, herbata, ciastka, soki, miód, cytryna, imbir, woda i owoców) na rzecz stałych współpracowników. Chodzi o osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych i osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. 

NSA uzasadniał, że w przypadku osób prowadzących działalność gospodarczej nie ma potrzeby motywowania ich do lepszego prowadzenia ich własnej działalności. Mimo iż imprezy integracyjne mają korzystny wpływ na współpracę, to należy uznać je za wydatki na reprezentację, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT. Zgodnie z tym przepisem, do kosztów uzyskania przychodu nie zalicza się kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych. Tylko w przypadku pracowników można zastosować art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, który odnosi się do kosztów uzyskania przychodu. 

Czytaj też w LEX: Kaczorowska Iwona, Nie każde spotkanie integracyjne jest kosztem podatkowym. Wyrok NSA z 19.10.2022 r., II FSK 572/22 >

Orzeczenia sąd są niejednolite

- Spółki muszą co do zasady dzielić ponoszone koszty na dwie grupy: pracowników na umowie o pracę i osoby współpracujące. Takie podejście od kilku lat przyjmuje dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, ale również większość wyroków sądów administracyjnych idzie w tym kierunku. Zdarzają się też wyjątki, zarówno orzeczenia na poziomie WSA, jak i NSA, co daje nadzieję na zmianę linii orzeczniczej. Wydaje się, że zakaz odliczenia kosztów przypadających na współpracowników to podejście zbyt restrykcyjne. Można bowiem znaleźć argumenty, że koszty choćby pośrednio przyczyniają się do wzrostu przychodów firmy – mówi Grzegorz Grochowina, szef Zespołu Zarządzania Wiedzą w Departamencie Podatkowym w KPMG w Polsce.

W wyroku z 8 grudnia 2022 r. (sygn. II FSK 1130/20) NSA zajął odmienne stanowisko. Przyznał rację spółce z branży IT, która organizowała spotkania z kontrahentami w celach szkoleniowych i integracyjnych. Uczestnikami spotkań byłyby osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, współpracujące ze spółką na podstawie kontraktów B2B oraz na podstawie umów zlecenia.

Wystąpiła o interpretację, czy wszystkie związane z tym wydatki można odliczyć od przychodu. Chodziło o wydatki na: transport uczestników (bilety lotnicze, kolejowe, autobusowe i taksówki), zakwaterowanie (w apartamencie hotelowym albo w wynajętym domku lub willi), wyżywienie, opłacenie spikera lub osoby prowadzącej szkolenie. 

NSA orzekł, iż kosztem uzyskania przychodu są wydatki na spotkania o charakterze integracyjno-szkoleniowym. 

Sprawdź w LEX: Czy wydatki na spotkanie integracyjno-szkoleniowe dla zewnętrznych firm można ująć w kosztach? >

- Wydatki powiązane z częścią merytoryczną spotkania i dotyczące części integracyjnej spotkania są dwoma różnymi zdarzeniami, o odrębnym charakterze i celu przez co wymagają odrębnej oceny prawnej. Organ więc, jak wskazał sąd pierwszej instancji, powinien dokonać oceny całokształtu okoliczności faktycznych i wypowiedzieć się, które z opisanych wydatków są wydatkami na reprezentację, a które mają na celu dostarczenie informacji i wiążą się ze szkoleniową częścią spotkania oraz które nich w świetle przedstawionego opisu zdarzenia spełniają przesłanki art. 15 ust. 1 ustawy o CIT - orzekł NSA.

Sprawdź w LEX: Jak rozliczać wydatki na spotkanie integracyjne pracowników, zleceniobiorców oraz osób współpracujących? >

 


Zawężająca wykładnia fiskusa

korzystny dla firm, ale nieprawomocny wyrok, wydał 21 kwietnia 2023 r. WSA w Poznaniu (sygn. I SA/Po 114/23). W tym przypadku również chodziło o spółkę z branży IT, która zaprasza na spotkania integracyjne zarówno pracowników, jak i współpracowników na umowach B2B. 

- Sąd podziela pogląd skarżącej, że w przedstawionych okolicznościach faktycznych organ dokonał zawężającej wykładni art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Nie ma istotnego znaczenia forma umowy zawartej z daną osobą, ma natomiast znaczenie jednakowy cel wydatków, tj. nawiązanie i utrzymanie współpracy z najlepszymi współpracownikami oraz zwiększanie wydajności zespołu, a w konsekwencji osiągnięcie wyższych przychodów przez skarżącą - uzasadnia WSA. 

Według WSA, sam rodzaj umowy łączącej skarżącą ze współpracownikami nie może być przesłanką wyłączającą zastosowanie art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Spotkania integracyjne mają wpływać na wzmocnienie pozytywnych relacji pracowników i współpracowników, jak również zwiększać ich identyfikację ze spółką, motywację do wydajnej pracy i lojalność wobec spółki. 

Czytaj też w LEX: Działalność socjalna pracodawcy - konsekwencje podatkowe >

- Nie ulega wątpliwości, że interpretacje fiskusa nie uwzględniają realiów biznesowych. Trudno zrozumieć stanowisko, iż wydatki dotyczące integracji ze współpracownikami nie mają związku z uzyskiwaniem przychodów. Zakaz odliczenia kosztów przypadających na współpracowników nie wynika wprost z przepisów. Należy jednak mieć nadzieję, że korzystne wyroki przyczynią się do ustalenia korzystnej dla firm linii orzeczniczej - mówi Paweł Lewandowski, doradca biznesowy.  

Czytaj też w LEX: Wypadek a wyjazd integracyjny >