Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o ochotniczych strażach pożarnych w ramach realizacji zadania własnego w zakresie ochrony przeciwpożarowej gmina zapewnia, stosownie do posiadanych sił i środków, ochotniczym strażom pożarnym:

  1. obiekty, tereny, pojazdy i sprzęt specjalistyczny, środki ochrony indywidualnej, umundurowanie i środki łączności oraz ich utrzymanie,
  2. ubezpieczenie strażaków ratowników OSP i kandydatów na strażaków ratowników OSP oraz członków młodzieżowych drużyn pożarniczych i dziecięcych drużyn pożarniczych, w tym ubezpieczenie grupowe, od odpowiedzialności cywilnej i od następstw nieszczęśliwych wypadków, podczas wykonywania powierzonych zadań,
  3. badania lekarskie strażaków ratowników OSP przeprowadzane w celu stwierdzenia braku przeciwwskazań do udziału w działaniach ratowniczych;
  4. badania lekarskie kandydatów na strażaków ratowników OSP przeprowadzane w celu stwierdzenia braku przeciwwskazań do udziału w szkoleniu podstawowym przygotowującym do bezpośredniego udziału w działaniach ratowniczych.

Artykuł ten jednak nie wyczerpuje zakresu i sposobów finansowania ochotniczych straży pożarnych.

Czytaj w LEX: Finansowanie ochotniczych straży pożarnych przez jednostki samorządu terytorialnego - komentarz praktyczny >>>

 

 

Nietrafne stanowisko RIO Kielce

Regionalna Izba Obrachunkowa w Kielcach w odpowiedzi na zapytanie gminy Samborzec wydała stanowisko w którym uznała, że: „Gmina nie może pokrywać kosztów zakupu paliwa do samochodów będących w dyspozycji OSP w przypadku ich wykorzystywania na dojazdy strażaków, które nie są związane z ochroną życia, zdrowia, mienia lub środowiska” (Pismo z 26 stycznia 2023 r., WI.54.66.2022). Ze stanowiska RIO wynika, że gmina nie może sfinansować zakupu paliwa dla OSP na wyjazdy na msze, imprezy, zebrania.

Jest to stanowisko nietrafne. W pierwszej kolejności należy wskazać, że RIO Kielce powołało się na niewłaściwe przepisy prawa.  Kolegium odwołało się do art. 32 ust. 1 ustawy z 24 sierpnia 1991 o ochronie przeciwpożarowej, zgodnie z którym  koszty wyposażenia, utrzymania, wyszkolenia i zapewnienia gotowości bojowej jednostek ochrony przeciwpożarowej, o których mowa w art. 15 pkt 1a-5 i 8, ponoszą podmioty tworzące te jednostki. Widać wyraźnie, że jakiś pracownik z RIO Kielce uciął sobie drzemkę i jeszcze się nie obudził. Nie dostrzegł on że od 1 stycznia 2022 r. obowiązuje ustawa z 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych, która zmieniła zasady finansowania OSP przez gminę w pewnych zakresach.

WZORY dokumentów w LEX:

 

Powołany przez RIO przepis art. 32 ust. 1 u.ppoż. zawiera odesłanie do art. 15 pkt 1a-5 i 8 u.ppoż., który nie dotyczy już ochotniczych straży pożarnych, o których mowa w punkcie 6 tego przepisu. Obecnie przepisami, który co do zasady określają finansowanie Ochotniczych Straży Pożarnych przez gminy jest art. 10 i 32 ustawy o ochotniczych strażach pożarnych.

Dodatkowo RIO Kielce nie dostrzegło, że OSP oprócz działalności ściśle ratowniczej mogą wykonywać inne zadania statutowe z obszaru np. kultury, edukacji itp., i na te działania mogę uzyskiwać finansowanie z gminy na podstawie innych paragrafów klasyfikacji budżetowej niż ochrona przeciwpożarowa.

Czytaj też: Zadania gmin w zakresie współpracy z ochotniczymi strażami pożarnymi >>>

 


Zadania gminy i ich finansowanie

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 6, 8-10, 18 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy m.in.: pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych, edukacji publicznej, kultury, w tym bibliotek gminnych i innych,  instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami, kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych, promocji gminy. W zakresie tych zadań gmina może udzielać różnym podmiotom finansowania w różnych trybach. Także OSP mogą uzyskiwać z gminy dofinansowanie na realizację tych zadań. Zgodnie z art. 32 ust. 5 ustawy o ochotniczych strażach pożarnych   jednostki samorządu terytorialnego (a więc także gminy) mogą przekazywać Ochotniczym Strażom Pożarnym dodatkowe środki pieniężne również w formie dotacji. Gmina może udzielić OSP dotacji także w trybie art. 221 ustawy o finansach publicznych oraz w trybie ustawy o  działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Wyjazdy OSP na zebrania, msze i imprezy mogą być uznawane za realizację zadań gminy z zakresu edukacji, kultury, promocji itp. Na realizację tych zadań gmina może przekazywać OSP dotację celową.

W związku z powyższym gmina może sfinansować paliwo na wyjazdy OSP na imprezy, msze i zebrania, ale nie na podstawie art. 10 ustawy o ochotniczych strażach pożarnych, ale w trybie dotacji celowej.

Dr Dariusz P. Kała, z Kancelarii Prawnej „LexKała”, specjalizuje się w prawie ochrony przeciwpożarowej