Projekt ustawy poszerzającej kompetencje inspektorów pracy stał się przedmiotem wystąpienia Agnieszki Majewskiej, rzecznika małych i średnich przedsiębiorców, do Agnieszki Dziemianowicz-Bąk, minister rodziny, pracy i polityki społecznej. Jak zauważa minister Majewska, istotna część projektowanych regulacji budzi poważne obawy i wątpliwości interpretacyjne wśród przedsiębiorców. Głosy krytyki ze strony sektora MŚP, który zatrudnia blisko 2/3 pracowników, są w tym przypadku szczególnie istotne.
Czytaj więcej: Będzie odrębne postępowanie sądowe w sprawach o ustalenie istnienia stosunku pracy >>
Stwierdzanie istnienia stosunku pracy w drodze decyzji administracyjnej…
Najpoważniejsze zastrzeżenie Rzecznika MŚP budzi przyznanie PIP kompetencji do stwierdzania istnienia stosunku pracy na drodze decyzji administracyjnej, a nie – jak dotąd – sądowej. Zdaniem Agnieszki Majewskiej, jest to zbyt głęboka ingerencja w zasadę swobody umów, pewność zobowiązań cywilnoprawnych i stabilność obrotu gospodarczego. Rozwiązanie to narusza równocześnie wolę stron co do rodzaju zawartej umowy oraz niesie ryzyko arbitralności.
Wiele wątpliwości budzi natychmiastowa wykonalność decyzji PIP. Rzecznik MŚP zwraca uwagę, że tego typu narzędzie prawne jest stosowane w sytuacjach wyjątkowych, gdy jest to konieczne w celu zabezpieczenia ważnych dóbr do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia spraw przez sąd. - Szczególnie wątpliwy jest w tym kontekście obowiązek opłacania należności z tytułu podatków i ubezpieczeń społecznych przed prawomocnym rozstrzygnięciem sporu. Zaburza to równowagę praw i słusznych interesów pracodawców, pracowników i pozostałych uczestników systemu ubezpieczeń społecznych – uważa Agnieszka Majewska. Dlatego wnosi o wykreślenie przepisów przewidujących natychmiastową wykonalność decyzji PIP i uzależnienie ich wejścia w życie od prawomocnego wyroku sądowego. Rozwiązaniem kompromisowym mogłoby być wprowadzenie mechanizmu natychmiastowej wykonalności w odniesieniu do spraw, w których stwierdzone przez inspekcję naruszenie prawa ma charakter rażący.
Cena promocyjna: 224.1 zł
|Cena regularna: 249 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 174.3 zł
…i jej skutki podatkowo-ubezpieczeniowe
Kolejne z zastrzeżeń dotyczy skutków regulacji przewidującej natychmiastową wykonalność w zakresie zobowiązań podatkowych i ubezpieczeniowych w związku z przekształceniem przez PIP umowy cywilnoprawnej w stosunek pracy. - Projekt nie wyjaśnia, jaki będzie wpływ wydania przez inspekcję decyzji stwierdzającej istnienie stosunku pracy na ocenę dokonanych przez pracodawcę przed wydaniem tej decyzji czynności związanych z realizacją obowiązków podatkowych, w tym obowiązków związanych z VAT. Pojawia się także wątpliwość, czy należności uiszczone z tytułu umów cywilnoprawnych zostaną zaliczone w poczet należności z tytułu umowy o pracę. Nie wiadomo, czy strony umowy będą musiały występować do ZUS i organów podatkowych z odrębnymi wnioskami o zwrot uiszczonych należności, czy też zwroty takie będą realizowane z urzędu. Wątpliwości budzi kwestia wzajemnej relacji między decyzjami Inspekcji z wydawanymi przez ZUS rozstrzygnięciami dotyczącymi należności z tytułu ubezpieczeń społecznych - podkreśla Agnieszka Majewska. I wskazuje, że „brak doprecyzowania omawianych przepisów skutkować może wieloma sporami interpretacyjnymi i trudnościami w praktyce ich stosowania”.
Jak zauważa Rzecznik MŚP, skutki stwierdzenia stosunku pracy wpływać będą na możliwość korzystania z uprawnienia do równego rodzaju ulg i ułatwień, zwłaszcza przez mikroprzedsiębiorców. Chodzi na przykład o uprawnienie do korzystania z wakacji składkowych.
Sprawdź również książkę: Sądowe postępowanie w sprawach z zakresu prawa pracy >>
Tylko 7 dni na odwołanie od decyzji inspektora pracy
Zastrzeżenia Rzecznika MŚP dotyczą także zbyt ogólnego określenia elementów decyzji stwierdzającej istnienie stosunku pracy czy też przepisy regulujące postępowanie odwoławcze (w tym zwłaszcza ustalenie bardzo krótkiego, 7-dniowego terminu na odwołanie od decyzji inspekcji). Brak w projekcie postanowień dotyczących reguł dowodowych związanych z wykazaniem istnienia lub nieistnienia stosunku pracy. Dla małych przedsiębiorców, nie dysponujących wyspecjalizowanymi działami kadr i wsparciem prawnym nie do zaakceptowania jest sytuacja, w której to oni będą musieli zaskarżać sporne rozstrzygnięcia i to na nich przeniesiony zostanie ciężar dowodzenia błędności wydanej przez Inspekcję decyzji. Wątpliwości budzi zakaz korzystania z alternatywnych form rozwiązywania sporów, co kłóci się z promowanym dotychczas przez ustawodawcę pozytywnym podejście do polubownego rozstrzygania kwestii spornych. Minister Majewska kwestionuje wreszcie zasadność zwiększenia maksymalnego wymiaru kar za naruszenie przepisów prawa pracy.
Wskazując na wiele innych niedoskonałości projektu, Rzecznik MŚP apeluje o wprowadzenie głębokich korekt, które zapewniałyby równowagę między dążeniem do zwiększenia skuteczności działań PIP a poszanowaniem praw i słusznych interesów przedsiębiorców.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
