Ustawa naprawcza dla wcześniejszych emerytów trafiła do konsultacji i opiniowania

Mężczyźni urodzeni w latach 1949–1952 i w roku 1954 oraz kobiety urodzone w latach 1954–1959, którzy przed dniem 6 czerwca 2012 r. złożyli wniosek o przyznanie emerytury częściowej lub emerytury na podstawie specjalnych przepisów, natomiast prawo do emerytury powszechnej nabyły po dniu 31 grudnia 2012 r., będą mieli ustaloną podstawę obliczenia emerytury bez potrącania kwot wypłaconych emerytur wcześniejszych.

Na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowany został projekt ustawy o ustalaniu wysokości emerytur z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dla osób, które do dnia 6 czerwca 2012 r. przeszły na emerytury na zasadach obowiązujących osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 r. (nr UD204), autorstwa Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

- Projekt ustawy o ustalaniu wysokości emerytur z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dla niektórych osób, które do dnia 6 czerwca 2012 r. złożyły wniosek o emeryturę na zasadach obowiązujących osoby urodzone przed dniem 1 stycznia 1949 r., ma na celu umożliwienie mężczyznom urodzonym w latach 1949-1952 i w roku 1954 oraz kobietom urodzonym w latach 1954-1959, którzy wniosek o emeryturę wcześniejszą złożyli przed 6 czerwca 2012 r., ustalenia wysokości emerytury powszechnej bez zastosowania mechanizmu pomniejszania podstawy jej obliczenia o sumę kwot pobranych emerytur wcześniejszych ujętego w art. 25 ust. 1b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - czytamy w uzasadnieniu do projektu. Jego autorzy przypominają, że przepis wprowadzony ustawą z dnia 11 maja 2012 r. (Dz. U. poz. 637), został zaskarżony do Trybunału Konstytucyjnego, który wyrokiem z dnia 6 marca 2019 r. (sygn. P 20/16), uznał go za niekonstytucyjny. Wykonaniem tego orzeczenia była ustawa z dnia 19 czerwca 2020 r. (Dz. U. poz. 1222), która weszła w życie 10 lipca 2020 r., a regulacje prawne w niej zawarte umożliwiły przeliczenie emerytur powszechnych bez zastosowania mechanizmu pomniejszania podstawy ich obliczenia o sumę kwot pobranych emerytur wcześniejszych, ubezpieczonym z rocznika 1953, pobierającym emeryturę wcześniejszą na podstawie wniosku złożonego przed dniem 1 stycznia 2013 r.

Jak podkreśla MRPiPS, TK w uzasadnieniu wyroku z dnia 6 marca 2019 r. nie zakwestionował możliwości stosowania mechanizmu potrącania, przewidzianego w art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej, w stosunku do osób urodzonych w innych latach niż rok 1953. Ten stan rzeczy ma naprawić ten projekt dla niektórych osób, które do dnia 6 czerwca 2012 r. złożyły wniosek o emeryturę na zasadach obowiązujących osoby urodzone przed dniem 1 stycznia 1949.

Czytaj również: 

Wcześniejsi emeryci nierówno traktowani>>

Ustawodawca nie przestrzegał zasad poprawnej legislacji, a chce, by emeryci znali skutki prawa>>

Co przewiduje projekt

Zgodnie z projektowanym art. 1, zasady ustalania wysokości emerytur powszechnych będą mieć zastosowanie do osób, które łącznie spełnią następujące warunki:

• w przypadku kobiet data ich urodzenia przypada w latach 1954-1959, a w przypadku mężczyzn w latach 1949-1952 oraz w 1954 r. (choć sporadycznie może dotyczyć również młodszych roczników np. nabywających emeryturę z tytułu działalności twórczej lub artystycznej – jak zastrzega ministerstwo),
• pobierają lub pobierały emerytury wcześniejsze,
• data złożenia wniosku o przyznanie prawa do emerytury wcześniejszej przypada przed 6 czerwca 2012 r.,
• wystąpiły o emeryturę powszechną przyznawaną po ukończeniu ustawowego wieku emerytalnego oraz emerytura ta ustalona została z pomniejszeniem podstawy jej obliczenia o sumę kwot pobranych emerytur „wcześniejszych” lub nabyły do niej prawo, ale nie wystąpiły z wnioskiem o jej przyznanie i nadal pobierają jedynie emeryturę wcześniejszą,
• data przyznania (nabycia) prawa do emerytury powszechnej przypada po 2012 r.

Jak stanowi art. 2 projektu, w podstawie obliczenia wysokości emerytury nie będzie uwzględniana waloryzacja roczna kapitału początkowego i składek na koncie ubezpieczonego w okresie od dnia przyznania jednego ze świadczeń wymienionych w art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej (określonego rodzaju emerytury wcześniejszej) do dnia osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego (art. 2 ust. 2 projektowanej ustawy).

- Przedstawione rozwiązanie ma na celu zapobieżenie zjawisku sztucznej kapitalizacji wartości emerytury powszechnej i jest zgodne z fundamentalną, ubezpieczeniową zasadą powiązania wysokości świadczenia z wysokością odprowadzonych składek – podkreślają projektodawcy.

Wysokość emerytury powszechnej osób, które wystąpiły z wnioskiem o jej przyznanie przed wejściem w życie projektowanej ustawy ustalana będzie na dzień złożenia tego wniosku (art. 2 ust. 3 projektu). Natomiast wysokość emerytury powszechnej osób, które z wnioskiem o jej przyznanie do czasu wejścia w życie projektowanej ustawy nie występowali, ustalana będzie na dzień osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego (art. 2 ust. 4 projektu).

Tak obliczona wysokość emerytury powszechnej zostanie podwyższona o coroczne waloryzacje, przeprowadzane w marcu dla emerytur i rent, licząc od dnia złożenia wniosku o przyznanie emerytury powszechnej (w przypadku osób, które wcześniej z takim wnioskiem wystąpiły) lub od dnia osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego (w przypadku osób, które do dnia wejścia w życie ustawy z wnioskiem o przyznanie emerytury powszechnej nie wystąpiły) do dnia wejścia w życie ustawy (art. 2 ust. 5 projektowanej ustawy).

Emerytura ustalona zgodnie z zasadami wprowadzanymi przez ustawę nie będzie mogła być niższa od dotychczas wypłacanej (art. 2 ust. 6 projektowanej ustawy).

Projektowane przepisy mają wejść w życie 1 czerwca 2026 r.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.