Chodzi o ustawę o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1621), która dodatkowo zmienia przepisy dziewięciu innych aktów prawnych. Nowe prawo zacznie co do zasady obowiązywać już w sobotę, 18 września 2021 r. Są jednak przepisy, które wejdą w życie z początkiem przyszłego roku, a niektóre jeszcze później. Ustawa wprowadza cały szereg bardzo ważnych zmian. Tu, ze zrozumiałych względów, wymienimy tylko kilka, o których szerzej pisaliśmy od momentu pojawienia się projektu

Czytaj również: Płatnicy składek będą mieli tylko 5 lat na korektę dokumentów>>
 

Emerytury czerwcowe – komu ZUS przeliczy świadczenie korzystniej

Wśród zmian, na które warto zwrócić uwagę jest m.in. rozwiązanie problemu czerwcowych emerytur. Ale nie wszystkich, bo nowe zasady ich ustalania – zgodnie z art. 17 tej ustawy – będą miały zastosowanie wyłącznie do emerytur przyznanych na wniosek zgłoszony po dniu 31 maja 2021 r. lub przyznanych na podstawie art. 24a ustawy zmienianej w art. 3  (czyli ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych) osobom, które wiek emerytalny ukończyły po dniu 31 maja 2021 r., oraz do rent rodzinnych przyznanych po osobach zmarłych po dniu 31 maja 2021 r. Nowe przepisy nie obejmą natomiast osób, które w latach wcześniejszych przeszły na emeryturę właśnie w czerwcu.

 


Wybrane zmiany, które wejdą w życie 1 stycznia 2022 r.

Co ważne, od 1 stycznia 2022 roku zmienią się zasady zawieszania renty socjalnej. W przypadku osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczeń społecznych, rencista socjalny będzie mógł osiągnąć przychód wynoszący do 70 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Renta socjalna ulegnie zawieszeniu po osiągnięciu przychodu przekraczającego 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia.

Z początkiem nowego roku zacznie też obowiązywać art. 4 nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw, który zmienia przepisy ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, a dokładnie art. 61a poprzez dodanie do niego nowego ust. 2. Zgodnie z nim, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, w celu ustalenia prawa do zasiłku i jego wypłaty, może pozyskiwać dane i informacje w zakresie niezbędnym do ustalenia prawa do zasiłków, ich wysokości, podstawy wymiaru oraz do ich wypłat od ubezpieczonych oraz płatników składek, którzy są obowiązani bezpłatnie je udostępnić. Przepis ten daje ZUS szerokie możliwości zbierania informacji odnośnie konkretnej osoby ubiegającej się o zasiłek, i to od bliżej niesprecyzowanych podmiotów i osób, czyli osób trzecich. Zdaniem ekspertów, na podstawie tego przepisu na żądanie ZUS znajomy, sąsiad czy nawet członek rodziny będą musieli dostarczyć zakładowi informacje o osobie korzystającej ze świadczenia.

 


ZUS sam sprawdzi pracujących cudzoziemców

Już od soboty, 18 września 2021 r. ZUS będzie miał dostęp do danych i rejestrów dotyczących zezwoleń na pracę cudzoziemców. W ten sposób urzędnicy będą mogli prowadzić analizę ryzyka wystąpienia nieprawidłowości oraz samodzielnego weryfikowania, czy osoby te są właściwie ubezpieczone. To ewidentne uszczelnienie systemu ubezpieczeń społecznych, które ma zapewnić dodatkowe wpływy. Chodzi o art. 7 ustawy, który zmienia art. 90c ust. 11 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, dopisując ZUS do listy podmiotów, mają dostęp do centralnego elektronicznego rejestru prowadzonego przez ministra pracy, a dotyczącego zezwoleń na pracę, zezwoleń na pracę sezonową oraz oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi. W ten sposób Zakład zyska dostęp do informacji przechowywanych w rejestrach, dotyczących cudzoziemca (m.in. jego imienia i nazwisko, daty urodzenia, płci, obywatelstwa, numeru PESEL, jeżeli został nadany, a także nazwy, serii, numeru, daty wydania i daty ważności dokumentu podróży czy adresu pobytu cudzoziemca na terytorium RP), a także stanowiska i rodzaju pracy przez niego wykonywanej, a nawet miejsca pracy.