We wtorek rząd przyjął projekt nowelizacji ustawy o zasadach o zasadach zarządzania mieniem państwowym. Dotyczy to spółek z udziałem Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Regulujące te sprawy przepisy budziły do tej pory spore wątpliwości, a prace nad projektem trwały ponad rok.

Więcej uprawnień dla premiera

Projekt przede wszystkim wzmacnia i doprecyzowuje kompetencje i zadania Prezesa Rady Ministrów. Premier będzie m.in. zatwierdzał w spółkach o istotnym znaczeniu dla gospodarki państwa instrukcje do głosowania m.in. w sprawie zmiany statutu, łączenia się spółek oraz podziału zysku. Ważna zmiana dotyczy zbywania akcji należących do Skarbu Państwa lub państwowych osób prawnych. Nie będzie już konieczna zgoda Rady Ministrów na zbycie akcji Skarbu Państwa, w których posiada on nie więcej niż 10 proc. kapitału zakładowego chyba, że wartość rynkowa tych akcji przekracza 1 mln zł. Projekt ponadto rozszerzono listę spółek, w których akcje SP nie podlegają zbyciu. Znajdzie się na niej PERN Spółka Akcyjna z siedzibą w Płocku oraz spółka  powołana do realizacji Centralnego Portu Komunikacyjnego.

Czytaj również: Zmiana w nadzorze nie uzdrowiła państwowych spółek >>

Zgodnie z projektowaną zmianą  premier będzie mógł żądać przekazania informacji dotyczących wykonywania uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa w spółkach oraz działalności spółek z udziałem Skarbu Państwa od wszystkich organów lub podmiotów, które wykonują prawa z akcji Skarbu Państwa.

Projekt koryguje również mechanizm przekazywania uprawnień do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa. Przekazanie to będzie następowało w rozporządzeniu prezesa Rady Ministrów określającym wykaz spółek, w których uprawnienia przysługujące Skarbowi Państwa wykonują inni członkowie Rady Ministrów, pełnomocnicy rządu lub państwowe osoby prawne, w tym także jednoosobowe spółki Skarbu Państwa oraz określono zakres przekazanych uprawnień.

Powstanie fundusz na kupowanie akcji

Projekt noweli przewiduje utworzenie nowego państwowego funduszu celowego – Funduszu Inwestycji Kapitałowych - który ma zapewnić źródła finansowania na nabywanie i obejmowanie akcji lub udziałów spółek. Projekt przewiduje, że fundusz będzie zasilany m.in. wpłatami z zysku jednoosobowych spółek Skarbu Państwa, 30 proc. każdej wypłaconej dywidendy, a także zaliczkami na poczet przewidywanej dywidendy z akcji należących do Skarbu Państwa. Zgodnie z projektem środki te staną się przychodami funduszu od stycznia 2020 r.

 


Ponadto w noweli:

  • doprecyzowano, że zgoda walnego zgromadzenia będzie wymagana w przypadku zbycia akcji innej spółki o wartości rynkowej przekraczającej 100 mln złotych lub 10 proc. sumy aktywów z ostatniego zatwierdzonego sprawozdania finansowego;
  • wprowadzono obowiązek, aby zasady zbywania składników aktywów trwałych uwzględniały zastosowanie trybu aukcji obok dotychczasowego trybu przetargu;
  • doprecyzowano, że obowiązek przedkładania walnemu zgromadzeniu przez organ zarządzający zaopiniowanego przez organ nadzorczy, a w przypadku spółek publicznych przedkładania organowi nadzorczemu, sprawozdania o wydatkach reprezentacyjnych, a także wydatkach na usługi prawne, usługi marketingowe, usługi w zakresie stosunków międzyludzkich (public relations) i komunikacji społecznej oraz usługi doradztwa związanego z zarządzaniem, będzie realizowany wraz z przedkładanym sprawozdaniem organu zarządzającego z działalności spółki w ubiegłym roku;
  • przewidziano, że wymóg przeprowadzania postępowania kwalifikacyjnego na członka organu zarządzającego dotyczy przypadków, gdy organ zarządzający powołuje rada nadzorcza, z wyłączeniem członka organu zarządczego wybieranego przez pracowników.

 

Wynagrodzenie zarządu z VAT

Duże zmiany czekają też członków rad nadzorczych i zarządów. Złagodzone zostaną wymogi formalne wobec członków RN wybieranych przez pracowników. Nie będą musieli posiadać wykształcenia wyższego oraz pozytywnej opinii Rady do spraw spółek z udziałem Skarbu Państwa lub państwowych osób prawnych. Z drugiej strony ukończenie studiów podyplomowych MBA umożliwi spełnienie wymogów dla członków RN.  Przede wszystkim jednak nowelizacja wprowadza  zmiany w ustawie o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami. Wprowadza możliwość podjęcia uchwał przewidujących, że wynagrodzenie członków zarządu obowiązanych do rozliczania podatku od towarów i usług podwyższa się o podatek od towarów i usług. Nowela przewiduje też uprawnienie do płatnej przerwy w świadczeniu usług zarządzania w wymiarze nieprzekraczającym 24 dni kalendarzowych w roku obrotowym. Projekty uchwał w sprawie wynagrodzeń będą mogły także przewidywać uprawnienia członków organu zarządzającego do świadczeń dodatkowych.

 

Ponadto wprowadzono ograniczenia w zakresie pełnienia przez członków organów zarządzających funkcji w organach innych spółek. Członek zarządu będzie mógł pełnić funkcję członka organu wyłącznie w podmiotach wobec których spółka jest podmiotem dominującym, ale nieodpłatnie. Pełnienie funkcji członka organu w tych podmiotach będzie nieodpłatne.

Nowe rozwiązania mają wejść w życie po 14 dniach od daty ich publikacji w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem niektórych artykułów, które zaczną obowiązywać w innych terminach.  


Czytaj w SIP LEX:

Nowe regulacje zasad zarządzania mieniem państwowym w zakresie powoływania i odwoływania członków organów nadzorczego i zarządzającego w spółkach z udziałem Skarbu Państwa >>
Szczególna regulacja sankcji z tytułu wadliwych czynności prawnych spółek z udziałem Skarbu Państwa >>
Jakie warunki muszą spełnić członkowie rady nadzorczej spółki należącej do Skarbu Państwa?
Jakie wymagania muszą spełnić członkowie rady nadzorczej w spółce ze 100% udziałem gminy?