Nowe zasady liczenia limitów pomocy publicznej wynikają z projektu nowelizacji ustawy o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej, który we wtorek przyjął rząd. Projekt ma dostosować polskie regulacje do prawa unijnego. Sposób liczenia czasu przy pomocy de minimis w rolnictwie polega obecnie na sumowaniu kwot z bieżącego roku podatkowego i dwóch poprzednich lat. Po zmianie stosowany ma być okres 3 lat minionych, liczony od dnia złożenia wniosku o pomoc. Pomoc de minimis to forma wsparcia finansowego dla rolników udzielana przez państwo, która – ze względu na niewielką wartość – nie wymaga wcześniejszej zgody Komisji Europejskiej. Maksymalny limit takiej pomocy dla jednego producenta rolnego w ciągu trzech lat wynosi obecnie 50 tysięcy euro.

Inaczej policzą kwotę w euro

Znikną też oficjalne obwieszczenia o wykorzystanych limitach pomocy de minimis. Dotychczas minister rolnictwa miał obowiązek ogłaszania (w obwieszczeniu) wysokości wykorzystanego krajowego limitu pomocy de minimis. Obecnie, dzięki cyfrowemu monitorowaniu w aplikacji Systemu Rejestracji Pomocy Publicznej w Rolnictwie (SRPP), ta forma informowania jest zbędna. Dane są dostępne na bieżąco i aktualizowane w czasie rzeczywistym. Precyzyjnie w ustawie opisano też sama aplikację SRPP monitorującą wykorzystanie pomocy, gdyż dotychczas nie był ona wyraźnie wymieniona  w przepisach. Projekt noweli teraz trafi do Sejmu.

 

Sprawdź również książkę: Kształtowanie ustroju rolnego. Komentarz >>


Inną zmianę ważną dla rolników zapowiedziało Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW) – chodzi o definicję tzw. aktywnego rolnika, która będzie zawarta w specjalnej ustawie. Projekt ma numer UC113 w wykazie prac legislacyjnych rządu, a prace nad nim mają się zakończyć do końca bieżącego roku. -Zgodnie z przepisami UE, od 2023 r. płatności bezpośrednie i płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami (ONW), są przyznawane wyłącznie rolnikom aktywnym zawodowo, co oznacza, że stosowanie definicji aktywnego rolnika jest obowiązkowe dla państw członkowskich – pisze MRiRW.

Ma to służyć ukierunkowaniu wsparcia w ramach Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) na faktycznych rolników, zapewniając tym samym efektywne wykorzystanie środków finansowych. W Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023‒2027 zostały przyjęte rozwiązania, które już obowiązywały w Polsce w latach 2015‒2017. Rolnicy, którzy za poprzedni rok otrzymali płatności bezpośrednie w kwocie do 5000 euro są automatycznie uznawani za aktywnych zawodowo. Gdy kwota ta jest większa, to rolnik jest uznawany za aktywnego, jeżeli nie prowadzi żadnej z działalności wymienionej na negatywnej liście. Niemniej jednak, rolnik prowadzący jakiś rodzaj innej działalności może zostać uznany za aktywnego, jeżeli rolnictwo jest jego działalnością przeważającą (co wynika z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, Krajowego Rejestru Sądowego bądź bazy REGON). Drugi wyjątek to udokumentowanie, że  przychód z działalności rolniczej stanowi co najmniej jedną trzecią całego jego przychodu, lub kwota płatności bezpośrednich, jakie mu przysługiwały za poprzedni rok, wynosi co najmniej 5 proc. całości przychodów z działalności pozarolniczej.

 

Ma to wyeliminować takie zjawiska na wsiach, jak m.in. ustne umowy dzierżawy, przez co pieniądze trafiają teraz do gospodarstw z małym areałem, a nie do faktycznych producentów rolnych (piszemy o tym w tekście Reforma rolna - dzierżawa tylko pisemna). -Natomiast rolnicy gospodarujący (prowadzący działalność rolniczą) na gruntach wydzierżawionych na podstawie umowy ustnej nie wnioskują o przyznanie płatności bezpośrednich oraz płatności ONW pomimo faktycznego użytkowania gruntu. Ponadto są pozbawieni możliwości korzystania z innych świadczeń związanych z taką powierzchnią. Deklarowana powierzchnia wpływa na parametry decydujące o kwalifikowalności gospodarstwa do różnych innych interwencji, np. może być podstawą dla wypłaty innych płatności krajowych (np. do paliwa rolniczego), wpływa na obsadę zwierząt, której zbyt wysoki poziom może wykluczyć gospodarstwo z niektórych interwencji (np. z rolnictwa ekologicznego, ekoschematu ekstensywne użytkowanie gruntów) oraz może wpływać na wyliczaną wielkość ekonomiczną gospodarstwa, której wysokość decyduje o dostępie do wsparcia inwestycyjnego – tłumaczy resort rolnictwa planowana zmianę przepisów. Oprócz tego powstanie rejestr rolników aktywnych zawodowo. Informacja o statusie rolnika jako aktywnego zawodowo znajdzie się też w ewidencji prowadzonej przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Rolnik poszuka faktur za nawozy

Urzędnicy przewidzieli wnikliwą weryfikację statusu aktywnego rolnika na podstawie np. faktur za zakup nawozów, środków ochrony roślin, materiału siewnego i rozmnożeniowego, usług/zabiegów agrotechnicznych, ubezpieczeń, płodów rolnych, dowodów opłacenia czynszu dzierżawnego bądź pracy najemnej, a także umowy kontraktacji lub dostawy. Rolnikiem aktywnym zawodowo będzie też automatycznie osoba, która ma inwentarz zarejestrowany w systemie Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt, otrzymuje płatności związane z produkcją do roślin albo płatności ekologiczne, rozlicza podatek VAT itp.

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.