Projekt został opublikowany w wykazie prac Rady Ministrów pod numerem UD335. Ma być przyjęty przez rząd w I kwartale przyszłego roku, a nad szczegółowymi rozwiązaniami pracuje Tomasz Lewandowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii.

Z informacji MRiT wynika, że problem dotyczy głównie budynków w Warszawie. Przyczyny nieuregulowanego stanu prawnego gruntów są różne: niektóre spółdzielnie nie zgłosiły w terminie roszczenia o ustanowienie użytkowania wieczystego gruntów oraz przeniesienie własności budynków, inne nie doczekały się rozstrzygnięć organów. Są też spółdzielnie, którym przysługują nietrwałe tytuły prawne do gruntu, jak dzierżawa lub użytkowanie.

Projekt ma na celu m.in.:

  • uregulowanie praw do gruntów zabudowanych przez spółdzielnie mieszkaniowe,
  • uregulowanie wykorzystania użytkowania wieczystego na cele społecznego budownictwa mieszkaniowego,
  • doprecyzowanie przepisów związanych z gospodarowaniem nieruchomościami.

Uregulowanie praw do gruntów zabudowanych przez spółdzielnie mieszkaniowe

Spółdzielnie będą mogły wystąpić z roszczeniem o ustanowienie użytkowania wieczystego gruntów oraz o nieodpłatne przeniesienie własności budynków. Projektodawca chce, by ustanawianie użytkowania wieczystego odbywało się w trybie administracyjnym, a nie w drodze umowy, co pozwoli m.in. wnieść odwołanie od ewentualnej niekorzystnej decyzji.

Przekształcenie będzie wiązało się ze zobowiązaniem spółdzielni mieszkaniowej do uiszczania pierwszej opłaty i opłat rocznych za użytkowanie wieczyste. Projektodawca przewiduje możliwość udzielenia bonifikaty od pierwszej opłaty, a określone spółdzielnie mogą być z niej zwolnione. Planowane są też zmiany w ustawie o gospodarce nieruchomościami, zmierzające do usunięcia przeszkód w regulacji stanu prawnego gruntu ze względu na zgłoszone roszczenia poprzednich właścicieli lub ich następców prawnych.

Uregulowanie wykorzystania użytkowania wieczystego na cele społecznego budownictwa mieszkaniowego

Projekt zmierza do zniesienia generalnego zakazu ustanawiania użytkowania wieczystego na cele mieszkaniowe, tj. przywrócenia stanu prawnego sprzed 1 stycznia 2019 roku.

Planowane jest też wprowadzenie preferencyjnych opłat z tytułu użytkowania wieczystego ustanowionego na cele budownictwa społecznego oraz budowę akademików.

Doprecyzowanie przepisów związanych z gospodarowaniem nieruchomościami

W tym zakresie projekt zakłada:

  • włączenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu do zasobu nieruchomości,
  • wprowadzenie możliwości odwołania wyposażenia lub doposażenia w przypadku wykorzystywania nieruchomości niezgodnie z przeznaczeniem,
  • uzupełnienie katalogu podmiotów doposażanych o samorządowe osoby prawne,
  • doprecyzowanie przepisów o gospodarce nieruchomościami w przypadku udostępniania nieruchomości na czas nieoznaczony.

Czytaj także: 300 tysięcy mieszkań bez ksiąg wieczystych, bo spółdzielnie nie mogą uregulować prawa do gruntu