1 lipca 2023 roku wejdzie w życie nowelizacja z 9 marca 2023 r. do kodeksu postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, regulująca sposób doręczania przesyłek sądowych osobom fizycznym prowadzącym działalność gospodarczą. Przedsiębiorcy wpisani do CEiDG zobligowani będą do informowania sądu o każdej zmianie adresu do doręczeń w toku postępowania, z takim skutkiem, że uchybienie temu obowiązkowi doprowadzi do pozostawienia przesyłki w aktach ze skutkiem doręczenia. Stanowi to odpowiedź na wątpliwości interpretacyjne związane z doręczeniami kierowanymi do osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą.
Aktualnie, obowiązek zawiadamiania sądu o zmianie adresu i związane z jego uchybieniem konsekwencje dotyczą bowiem wyłącznie miejsca zamieszkania (art. 136 par. 1 i 2 k.p.c.). Od 1 lipca zmiana nie tylko miejsca zamieszkania, ale także adresu do doręczeń będzie podlegała obowiązkowi zgłoszenia sądowi, z rygorem pozostawienia pisma ze skutkiem doręczenia.
Czytaj więcej: Doręczenia w procedurze cywilnej po zmianach >>
Zmiany w zasadach doręczenie pierwszego pisma
Zmianie ulegną zasady dotyczące doręczenia przedsiębiorcom wpisanym do CEiDG pierwszego pisma w sprawie. W ostatnich latach wykształciły się różne praktyki w zakresie oceny skutków prawnych niemożności doręczenia stronie będącej przedsiębiorcą wpisanym do CEiDG pierwszego pisma procesowego.
Zobacz nagranie szkolenia: Nowe zasady doręczeń w postępowaniu cywilnym, ze szczególnym uwzględnieniem doręczeń komorniczych >>
Część sądów stosowała w drodze analogii przepisy dotyczące osób fizycznych, zobowiązując stronę powodową do skorzystania z doręczenia komorniczego. Wykształciła się również koncepcja odmienna przewidująca stosowanie fikcji doręczenia z uwzględnieniem adresu ujawnionego w rejestrze. Naprzeciw tej dwoistości zdaje się wychodzić ustawodawca wprowadzając generalną zasadę pozostawienia ze skutkiem doręczenia przesyłki, która nie została podjęta pomimo dwukrotnego awizowania pod adresem ujawnionym w rejestrze, bez obowiązku korzystania z doręczenia komorniczego. Przedsiębiorca wpisany do CEiDG będzie zatem ponosił dotkliwe konsekwencje zaniechania obowiązku ujawnienia zmiany adresu w rejestrze.
Nieco bardziej problematyczna i budząca kontrowersje może okazać się sytuacja, w której adnotacja na kopercie będzie wskazywać w sposób ewidentny, że doszło do faktycznej zmiany adresu do doręczeń w stosunku do adresu z rejestru, poprzez np. wskazanie, że adres jest nieaktualny, nieznany, brak jest budynku pod wskazanym adresem czy też działalność pod tym adresem prowadzona jest przez inną firmę. W takim przypadku pismo będzie doręczane na adres zamieszkania przedsiębiorcy. Brak znajomości adresu zamieszkania przez powoda spowoduje konieczność skorzystania z doręczenia przez komornika sądowego (art. 139 ze zn 1 k.p.c.), przy czym koszty tego doręczenia będą obciążały pozwanego niezależnie od wyniku sprawy.
Czytaj więcej: Praktyczne aspekty doręczeń pism procesowych za pośrednictwem komornika sądowego oraz e-doręczeń w postępowaniu egzekucyjnym >>
Z uzasadnienia nowelizacji wynika wprost, że pozostawienie w aktach ze skutkiem doręczenia pism sądowych dwukrotnie awizowanych będzie niedopuszczalne tylko w sytuacjach, gdy z adnotacji poczty w sposób oczywisty wynika, że adres jest nieaktualny, nieznany bądź budynek nie istnieje. Powyższe zmiany już na obecnym etapie należy ocenić pozytywnie. Stosowanie większego rygoryzmu względem przedsiębiorców ujawnionych w CEiDG z pewnością uprości i skróci postępowanie, a także położy kres nielojalnemu postępowaniu polegającemu na unikaniu przez przedsiębiorców odbioru nierzadko problematycznej przesyłki sądowej.
Autorka: Dominika Bielska adwokat (in spe) w Octo Legal.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.