UOKiK i rzecznik finansowy: Wakacje dla przedsiębiorców, jeśli kredyt na mieszkanie

Jeśli przedsiębiorca wziął kredyt jako konsument i przeznaczył go na własne potrzeby mieszkaniowe, ma prawo do wakacji kredytowych. Fakt, że prowadzi lub prowadził jednoosobowo działalność gospodarczą nie ma tu znaczenia. Jeśli jednak kredyt był wzięty na firmę, to nie skorzysta z wolności od rat. Tak niemal zgodnie twierdzą Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Rzecznik Finansowy.

W piątek 29 lipca weszły z życie przepisy ustawy z 7 lipca 2022 r. o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom. To jej art. 73 wprowadza tzw. wakacje kredytowe dla osób, które podpisały umowę z bankiem przed 1 lipca br. na kredyt hipoteczny na własne cele mieszkaniowe. W sumie daje on prawo do ośmiu miesięcy wakacji kredytowych w 2022 i w 2023 r. Pojawił się jednak problem, czy z wolności od rat mogą skorzystać też przedsiębiorcy. Dlatego zapytaliśmy Ministerstwo Finansów, autora przepisów, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Rzecznika Finansowego, czy wakacje kredytowe są też dla prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą? MF jeszcze nie odpowiedział, ale UOKiK i RF zgodnie twierdzą, że tak. Według UOKiK na ulgę w spłacie kredytu nie mogą jednak liczyć ci, którzy wzięli kredyt na firmę. Według RF w określonych okolicznościach, mogliby mieć do nich prawo.

Stanowisko UOKiK

- Na prawo do wakacji kredytowych nie ma wpływu, czy kredytobiorca prowadzi lub prowadził jednoosobowo działalność gospodarczą. Ważne jest, żeby kredyt został wzięty przez konsumenta, a nie przez przedsiębiorcę, i żeby był on przeznaczony na własne potrzeby mieszkaniowe. Natomiast nie będzie miało znaczenia, czy mieszkając w tym lokalu kredytobiorca ma jednocześnie pod tym samym adresem zarejestrowaną działalność gospodarczą. Przede wszystkim należy wziąć pod uwagę, czy realizuje bądź realizował potrzeby mieszkaniowe - twierdzi UOKiK. I wyjaśnia, że ustawa wskazuje w art. 73 ust. 1, że wakacje kredytowe udzielane są na wniosek konsumenta. - Oznacza to, że dana osoba musiała zaciągnąć kredyt hipoteczny na własne potrzeby mieszkaniowe jako konsument. Także art. 3 ustawy o kredycie hipotecznym, do którego odwołuje się art. 73 ust. 2 ustawy o finansowaniu społecznościowym, wskazuje, że chodzi o kredyt hipoteczny udzielony konsumentowi. 

Stanowisko Rzecznika Finansowego

Podobnie jak UOKiK odpowiedział Rzecznik Finansowy, który jednak zastrzegł, że wszystkie przypadki powinny być rozpatrywane indywidualnie na podstawie całości okoliczności każdej sprawy. - Niemniej jednak przepisy wprowadzające tzw. wakacje kredytowe nie przewidują warunku, który uzależniałby możliwość skorzystania z wakacji kredytowych od prowadzenia lub nieprowadzenia działalności gospodarczej. Podstawowym warunkiem jest zawarcie umowy kredytu hipotecznego w rozumieniu ustawy o kredycie hipotecznym oraz nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami, w złotówkach przed 1 lipca 2022 r. oraz którego okres kredytowania kończy się po upływie 6 miesięcy od tej daty, w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Jeśli powyższe warunki są spełnione fakt prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej w lokalu nie powinien mieć znaczenia - podkreśla Rzecznik Finansowy.

Kredyt mieszkaniowy na firmę - według UOKiK bez wakacji

Zapytaliśmy też, czy osoby, które jako przedsiębiorcy zawarły umowę z bankiem na kredyt hipoteczny, ale zakupioną tak nieruchomość użytkują na cele mieszkaniowe mogą korzystać z wakacji kredytowych? W ocenie UOKiK, jeśli ktoś zawarł umowę kredytową z bankiem jako przedsiębiorca, to nie może skorzystać z wakacji kredytowych. Urząd wyjaśnia, że art. 73 ust. 2 ustawy o finansowaniu społecznościowym wskazuje, że zawieszenie dotyczy wyłącznie spłaty kredytów hipotecznych wskazanych w art. 3 ustawy o kredytach hipotecznych – a tam jest mowa jedynie o kredytach udzielonych konsumentom. Nieco inaczej na kredyty mieszkaniowe zaciągnięte na JDG patrzy Rzecznik Finansowy.

Prawo nieruchomości. Zbiór przepisów ebook

Sprawdź  

Rzecznik Finansowy: nie każdy kredyt na firmę bez wakacji

Rzecznik Finansowy odpowiada podobnie, ale mniej zdecydowanie. Tak jak w przypadku osoby prowadzącej w mieszkaniu na kredyt działalność gospodarczą RF uważa, że każda sprawa powinna być oceniana indywidualnie, na podstawie całości jej okoliczności. Dlaczego? - Warunkiem skorzystania z wakacji kredytowych jest zwarcie umowy o kredyt hipoteczny w rozumieniu ustawy o kredycie hipotecznym. Wskazana tam definicja stanowi, że na podstawie umowy o kredyt hipoteczny kredytodawca udziela go konsumentowi, w rozumieniu przepisu art. 22¹ kodeksu cywilnego. Według tego z kolei przepisu za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową - wyjaśnia RF. 

Innymi słowy, to czy w danym przypadku kredytobiorca będzie mógł skorzystać z wakacji kredytowych będzie zależało od tego, czy w okolicznościach danej sprawy będzie mógł być uznany za konsumenta oraz czy kredyt przez niego zawarty został zaciągnięty w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. - Jeśli kredytobiorca nie jest osobą fizyczną lub zawarł umowę z bankiem w celu związanym bezpośrednio z jego działalnością gospodarczą lub cel jaki przyświecał mu przy zawarciu umowy był inny niż zaspokojenie jego własnych potrzeb mieszkaniowych, wtedy nie będzie mógł skorzystać z wakacji kredytowych. Ustalenie tych okoliczności wymaga jednak poznania całego tła sprawy, w szczególności zapoznania się z treścią umowy kredytowej - wyjaśnia RF. To zaś oznacza, że przykładowo jeśli prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą taksówkarz mieszka wraz z rodziną w mieszkaniu, które kupił na kredyt, a umowę z bankiem podpisał jako firma, powinien złożyć wniosek o wakacje.

Gdy bank odmówi wakacji

Z tym, że jak pisaliśmy w Prawo.pl, banki mają odrzucać wnioski, jeśli kredyt był wzięty na firmę. Tadeusz Białek, wiceprezes Związku Banków Polskich tłumaczył, że osoby, które zaciągnęły kredyt jako jednoosobowe działalności gospodarcze i swoje raty kredytowe wrzucają w koszty, nie skorzystają z wakacji kredytowych, ponieważ nie są konsumentami, tylko przedsiębiorcami. - Wyraźnie wynika to z ustawy. Banki odrzucą więc ich wnioski o przyznanie tego rodzaju wsparcia - wyjaśniał. Jeśli bank mu odmówi, tak jak pisaliśmy w Prawo.pl powinien złożyć reklamację, potem zwrócić się o interwencję do Rzecznika Finansowego, a także  zwrócić się do Rzecznika Małych i Średnich przedsiębiorców.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.