Były to pierwsze po ponad półwieczu wolne wybory w Polsce. Doprowadziły one do odrodzenia w naszym kraju samorządu terytorialnego. W ten sposób został zakończony proces odbudowy demokratycznego ustroju państwa, zaprojektowany w 1981 roku przez wielki ruch społeczny Solidarność w programie Samorządna Rzeczpospolita – czytamy w uchwale Zarządu.

Wkład samorządów w rozwój Polski

Wyniki częściowo wolnych wyborów parlamentarnych 4 czerwca 1989 roku umożliwiły przygotowanie przez odrodzony Senat RP projektu ustawy o samorządzie terytorialnym, uchwalonej 8 marca 1990 roku. Ustawa ta stanowiła realizację tezy 21 programu Samorządna Rzeczpospolita.

Zarząd Związku Miast Polskich uznaje rok 2020 Rokiem Samorządu Terytorialnego. Pod uwagę wziął znaczenie odrodzenia 30 lat temu samorządu terytorialnego dla odbudowy demokratycznego państwa. Docenia też wkład gmin, powiatów i województw samorządowych w późniejszy rozwój Polski.

Czytaj też: Potrzeba więcej pieniędzy, także unijnych, na rozwój miast

Priorytety ZMP w przyszłym roku

Podczas posiedzenia zarządu ZMP w Kielcach reprezentanci miast członkowskich mówili o potrzebie zmian dotyczących ustroju JST zwiększających uprawnienia mieszkańców wspólnot lokalnych. Są wśród nich zniesienie zakazu łączenia mandatu samorządowego z mandatem senatora i ograniczenia liczby kadencji wójta czy wprowadzenie klauzuli generalnej autonomii samorządów w zakresie zadań własnych.

Postulaty miast dotyczą też finansów samorządowych - przywrócenie zasady rekompensowania ubytków w dochodach własnych spowodowanych przez zmiany ustawowe, zwrot nieodliczonego podatku VAT od inwestycji publicznych JST.

Samorządowcy oczekują też zapewnienia minimalnego poziomu finansowania oświaty z budżetu państwa w relacji do PKB czy przekształcenia części subwencji szkolnej, dotyczącej wynagrodzeń nauczycieli, w dotację celową - wypłata wynagrodzeń nauczycielskich powinna być zadaniem zleconym JST.

Samorządowcy z ZMP chcą również wprowadzenia ustawy metropolitalnej (aglomeracyjnej), zmian zwiększających uprawnienia organizacji zrzeszających samorządy, nowej ustawy o planowaniu przestrzennym oraz systemowych zmian w gospodarce odpadami. Liczą, że dzięki aktywności senatorów wywodzących się z samorządu i ZMP, objęcia przewodnictwa senackiej komisji zajmującej się sprawami samorządowymi przez Prezesa ZMP, uda się wprowadzić te zmiany za pośrednictwem inicjatywy ustawodawczej izby wyższej parlamentu.