W procedurze wyborczej nadal na organach gminy spoczywa wiele obowiązków. Bez udziału samorządów i ich zaangażowania wyborów nie da się przeprowadzić - uważają eksperci.
Sporządzenie spisów wyborców przez gminy
Do 20 kwietnia gminy muszą sporządzić spisy wyborców. Rejestr wyborców, na podstawie którego sporządzane są spisy wyborców, prowadzi gmina jako zadanie zlecone. Jest to zbiór danych osobowych z ewidencji ludności i potwierdza prawo wybierania oraz prawo wybieralności.
Można go zobaczyć na wniosek w urzędzie gminy, np. żeby sprawdzić, czy osoba jest tam wpisana. Wójt wydaje na wniosek wyborców decyzję o wpisaniu lub odmowie wpisania do rejestru wyborców.
Czytaj w LEX: Prowadzenie rejestrów wyborców przez gminę >
Termin na składanie wniosków przez wyborców o dopisanie ich do spisu wyborców w wybranym przez siebie obwodzie głosowania na terenie kraju mija 5 maja.
Czytaj też: Termin wyborów prezydenckich to 10 maja, ruszyła kampania wyborcza>>
Zadania komisarzy wyborczych, ale odpowiada też wójt
Do 26 marca komisarze wyborczy maja dokonać zmian w podziale na obwody głosowania i zmiany siedzib obwodowych komisji wyborczych. Jak wynika wprost z kalendarza wyborczego, jest to obecnie zadanie komisarzy wyborczych.
Jak podkreśla dr hab. Anna Rakowska-Trela, profesor Uniwersytetu Łódzkiego, konstytucjonalista, adwokat, należy jednak podkreślić, że na późniejszym etapie co do zasady za techniczno-organizacyjną stronę przygotowania lokali wyborczych odpowiada wójt, burmistrz, prezydent miasta.
Czytaj w LEX: Zadania jednostek samorządu terytorialnego w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej >
Zamiar głosowania korespondencyjnego przez niepełnosprawnych wyborców
Zamiar głosowania korespondencyjnego wyborca niepełnosprawny ma zgłaszać komisarzowi wyborczemu do 15. dnia przed dniem wyborów. Zgłoszenie może być dokonane ustnie, pisemnie, telefaksem lub w formie elektronicznej.
Zgłoszenie to komisarz wyborczy niezwłocznie przekazuje właściwemu urzędnikowi wyborczemu. Całość procedury dotyczącej zgłoszenia i głosowania korespondencyjnego w najbliższych wyborach będzie realizowana przez urzędników wyborczych, a więc będą w niej nadal uczestniczyć – zapewniając obsługę oraz warunki pracy urzędnikom wyborczym – gminy.
Do 4 maja będzie istniała możliwość składania wniosków o sporządzenie aktu pełnomocnictwa do głosowania. Pełnomocnictwa do głosowania udziela się przed wójtem lub przed innym pracownikiem urzędu gminy upoważnionym przez wójta do sporządzania aktów pełnomocnictwa do głosowania.
Zapewnianie obsługi urzędnikom wyborczym
Urzędy gmin zajmują się obsługą urzędników wyborczych. Ustawodawca powołał Korpus Urzędników Wyborczych, którzy mają działać w każdej gminie i są powoływani przez Szefa Krajowego Biura Wyborczego. Zobacz też: Badanie: Urzędnicy wyborczy są problemem dla gmin>>
Zapewnienie przez wójta obsługi i warunków pracy umożliwiających prawidłowe wykonywanie zadań przez urzędników wyborczych jest zadaniem zleconym jednostek samorządu terytorialnego.
Wśród innych obowiązków gmin jest też m.in. zapewnianie ochrony lokalu obwodowej komisji wyborczej w razie ewentualnej przerwy w głosowaniu czy zapewnianie przez wójta lokali obwodowych komisji wyborczych ds. przeprowadzenia głosowania w obwodzie dostosowanych do potrzeb wyborców niepełnosprawnych. W każdej gminie co najmniej połowa lokali obwodowych komisji wyborczych powinna być dostosowana do ich potrzeb.
Gmina ma też obowiązek takiego zorganizowania siedzib obwodowych komisji wyborczych, aby w lokalu wyborczym było umieszczone, w miejscu widocznym dla wyborców, godło państwowe oraz aby w jednym pomieszczeniu znajdował się tylko jeden lokal wyborczy. Ma też obowiązek właściwego oznaczenia terenu i znajdujących się na nim budynków urzędów oraz zapewnienia miejsc przeznaczonych na bezpłatne umieszczanie urzędowych obwieszczeń wyborczych.
- Na szczęście nowo wprowadzane rozwiązania były już stosowane w wyborach w 2018 i 2019 r., tym samym należy zakładać, że wybory prezydenta RP w 2020 r. przebiegną z punktu widzenia organizacyjnego sprawnie - podkreśla.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.