Sejmowa komisja ds. petycji podjęła decyzję o wystąpieniu z inicjatywą legislacyjną w zakresie przyznania diet członkom rad seniorów.

Według posła Sławomira Piechoty jeżeli samorządy poszukują osób aktywnych, którzy chcą poświęcić wspólnocie lokalnej swoje kompetencje i czas, to zwrot kosztów związanych z takim zaangażowaniem powinien być możliwy. Jak podkreślił, samorządy muszą działać w granicach prawa, więc należy umożliwić im rekompensowanie wydatków seniorów. Ustawa o samorządzie gminnym w tym zakresie powinna więc zostać zmieniona.

Seniorzy chętni, nie wszystkich stać, a gmina nie może

Petycja w sprawie uregulowania rekompensaty pieniężnej dla członków rad seniorów została wniesiona przez jedną z rad seniorów. Zaproponowano wprowadzenie regulacji umożliwiających wypłacanie diet członkom Rad Seniorów. Autorzy wskazali, że pracują oni społecznie, nie pobierając z tego tytułu diet ani wynagrodzenia. Jak podkreślają, nie wszystkich członków Rad Seniorów stać na dofinansowywanie ze swej emerytury działalności na rzecz rówieśników. Tymczasem organy gminy nie mają podstaw, by ten stan zmienić i pokrywać koszty diet.

Pobudzanie aktywności obywatelskiej osób starszych

Radomska Rada Seniorów powstała w 2014 roku.  Ma charakter konsultacyjny, doradczy i inicjatywny w sprawach ważnych dla osób starszych. Głównym celem jej działania jest integracja, wspieranie i reprezentowanie środowiska seniorów m.in. przez współpracę z władzami miasta przy rozstrzyganiu istotnych spraw i oczekiwań oraz wspieranie wszelkich form aktywności seniorów.

Jak informuje Katarzyna Piechota–Kaim, kierownik Biura Informacji Prasowej i Publicznej Urzędu Miejskiego w Radomiu, rada przyczynia się do zwiększenia udziału starszych mieszkańców miasta w zakresie współdecydowania o sprawach lokalnych. Ma również wpływ na działania gminy służące partycypacji i pobudzaniu aktywności obywatelskiej seniorów. Kadencja Rady trwa dwa lata. Rada liczy 11 członków.
 

Anna Bogacz, rzecznik prasowy Urzędu Miasta i Gminy Pleszew podkreśla, że działania rady zapobiegają marginalizacji seniorów i ma wpływ na profilaktykę zdrowotną oraz wypoczynek osób starszych.

Suwalska Rada Seniorów ma charakter konsultacyjny, doradczy i inicjatywny. Jej głównym celem jest reprezentowanie seniorów i wypracowywanie wspólnie z władzami miasta rozwiązań przyjaznych osobom starszym. - Radę powołano na wniosek dwóch organizacji pozarządowych: Stowarzyszenie Uniwersytet Trzeciego Wieku oraz suwalskiego oddziału Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów – mówi Kamil Sznel, kierownik Biura Prezydenta Miasta Suwałk.

Elbląska Rada Seniorów działa od 2012 r., liczy 14 członków, powstała
z inicjatywy Pełnomocnika Prezydenta ds. Seniorów i Prezydenta Miasta Elbląg w celu koordynacji działań podejmowanych na rzecz osób starszych w Elblągu. Rada została powołana Zarządzeniem Prezydenta Miasta Elbląg w sprawie powołania Elbląskiej Rady Seniorów.

 

Jak nie rada, to kluby

W Gminie Międzyzdroje dotychczas nie działa Rada Seniorów, projekt taki nie został zgłoszony. Działają natomiast bardzo aktywnie Kluby Seniorów, których działalność jest wspierana z budżetu gminy Międzyzdroje.

Jak deklaruje Andrzej Kozłowski z urzędu gminy Poraj, samorząd widzi potrzeby osób starszych. - Pomoc realizuje w szerokim wachlarzu oferowanej pomocy dla seniorów zrzeszonych w Polskim Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów, współpraca z kołami terenowymi przebiega bardzo owocnie, co pozytywnie oceniają obie strony - urząd i seniorzy - mówi.
 

Jak podkreśla, urząd z otwartością podchodzi do spraw seniorów i nigdy organizacje emeryckie nie spotkały się z jakąkolwiek odmową pomocy dla swoich inicjatyw. Obecnie jednak nie funkcjonuje Rada Seniorów, choć planuje się ją powołać w najbliższym czasie. Przez lata funkcjonowała Konsultacyjna Rada Seniorów, jako organ doradczy wójta, m.in. opiniowała całość projektu budżetu, plany zagospodarowania przestrzennego czy innych ważnych spraw lokalnych. - Funkcjonowała jak „rada starszych” – mówi Andrzej Kozłowski. 

Czytaj też: RPO: Konieczna jest kompleksowa nowelizacja ustawy o osobach starszych>>

Seniorzy bez ochrony i diet

Obsługę administracyjno-biurową powinien zapewnić urząd gminy, poprzez wskazanie odpowiedniej komórki lub wydziału organizacyjnego do zapewnienia prawidłowej pracy rady seniorów. Koszty działania rady pokrywane są z budżetu gminy.

Członkowie rady seniorów nie korzystają z ochrony prawnej przysługującej funkcjonariuszom publicznym. W literaturze podkreśla się, że praca w radzie seniorów ma charakter społeczny i jej członkom nie będą przysługiwać diety, wynagrodzenia lub zwrot innych kosztów związanych z pracą w radzie, bowiem brak jest podstaw prawnych do przyznania im tych uprawnień.

Według Biura Analiz Sejmowych kwestię przyznania diet członkom Rad Seniorów można rozważyć w kontekście radnych gminy. Uznaje się, że dieta radnego nie jest wynagrodzeniem za pracę, gdyż radny pełni funkcję społecznie, a fakt wykonywania mandatu nie skutkuje ani nawiązaniem stosunku pracy z gminą, ani też nawiązaniem z nim umowy cywilnoprawnej. Dieta ma stanowić ekwiwalent utraconych korzyści.