Coraz więcej osób w wieku 70, 80 lat wymaga częściowej pomocy. Instytucje takie jak Główny Urząd Statystyczny czy Eurostat publikują informacje, że ludzi starszych będzie przybywało. Zarówno więc społeczeństwo i mieszkańcy, jak i radni oraz władze samorządowe powinni mieć świadomość, że tematyka senioralna jest istotna, ale według ekspertów trzeba wspólnie tworzyć perspektywę i przyszłość. Niezbędna jest jednak to tego dobra diagnoza, a nie przygotowywanie pojedynczych programów.
Do wspólnych działań na rzecz seniorów powinni być włączeni przedstawiciele jak najszerszych środowisk – urzędników, biznesu, organizacji pozarządowych i samych seniorów.
Działania na rzecz seniorów w samorządach
Według Wiesławy Borczyk, prezes Ogólnopolskiej Federacji Stowarzyszeń Uniwersytetów Trzeciego Wieku, w gminach, gdzie tworzone są gminne lub miejskie rady seniorów, widać akceptację i zrozumienie kwestii senioralnej. – Niektóre samorządy stworzyły już nawet specjalne dokumenty pod nazwą „Polityka senioralna” na 5 lub 10 lat, co świadczy o postrzeganiu perspektywicznym problemu – mówi.
Na razie w skali kraju jest jednak niewiele takich samorządów – w ok. 300 gminach działają rady seniorów. Niektóre powiaty tworzą powiatowe rady seniorów, mimo że nie ma regulacji w tym zakresie.
- Tu chodzi o konsultacje, opiniowanie, zgłaszanie potrzeb, a nie o bycie radnymi z dietą – podkreśla Wiesława Borczyk. Jej zdaniem wielokrotnie nie ma tu zrozumienia wśród samorządowców, o co naprawdę chodzi w działaniu na rzecz seniorów.
Brakuje świadomości o sytuacji senioralnej
W Polsce jest niska świadomość o sytuacji senioralnej, również wśród samorządów. W każdym regionie kraju jest nieco inaczej. Świadomość taką można podnosić przez organizacje samorządowe, czy w skali regionalnej.
- Są samorządy, które bardzo aktywnie działają na rzecz osób starszych, a są takie, które słabiej działają – powiedział nam wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej Stanisław Szwed. Jak podkreślił, zarówno większe, jak i małe jednostki mają możliwość skorzystania ze wsparcia, oferta ze strony rządu jest, od samorządu zaś zależy, czy po środki sięgnie.
Wiceminister powiedział podczas panelu na temat polityki senioralnej i roli samorządów, że zmienia się nastawienie pracodawcy do osób starszych, na co wpływ ma również to, że seniorzy coraz lepiej radzą sobie z cyfryzacją i obsługą komputera. Według resortu najlepszym rozwiązaniem jest danie wyboru osobie, czy chce iść na emeryturę, czy nie.
Czytaj też: "Emerytura plus" trafi do blisko 10 mln osób
Gmina przyjazna seniorom
Uczestnicy panelu zwracali uwagę na problem mieszkań budowanych wiele lat temu, które nie mają wind i tworzą z osób starszych tzw. „niewolników 4 piętra”. Obecnie popularne stają się mieszkania senioralne”, które są dostosowane do potrzeb seniorów.
Każdy samorząd może dołączyć do Programu Ogólnopolska Karta Seniora i otrzymać certyfikat Gminy Przyjaznej Seniorom. Celem Programu jest aktywizacja seniorów oraz edukacja osób 60+ z zakresu ekonomii, bezpieczeństwa czy nowych mediów. Warunkiem przystąpienia do Programu Gmina Przyjazna Seniorom jest wydanie lokalnej edycji Ogólnopolskiej Karty Seniora z herbem danej miejscowości.
Programy wspierające działania na rzecz osób starszych
Wśród programów rządowych jest m.in. „Opieka 75+” - realizowany przez samorządy i polega na świadczeniu usług opiekuńczych dla seniorów w miejscach zamieszkania. Program Wieloletni „Senior +” na lata 2015-2020 skierowany jest również do samorządów – jego celem strategicznym jest zwiększenie aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym seniorów. Zapewnia środki na rozbudowę infrastruktury ośrodków wsparcia w środowisku lokalnym oraz zwiększenie miejsc w placówkach „Senior +”.
Program na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014–2020 powstał dla poprawy jakości i poziomu życia osób starszych przez aktywność społeczną. Zakłada praktyczne włączenie sektora organizacji pozarządowych do działań służących zaangażowaniu seniorów.
Panel odbył się podczas V Europejskiego Kongresu Samorządów w Krakowie.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
