Dodatkowy 1 mld zł na podwyżki dla nauczycieli, oszczędności w opłatach za energię elektryczną, opracowanie Raportu o stanie finansów JST i wzoru Raportu o stanie gmin dla miast członkowskich – to główne zagadnienia, którymi zajmował się Związek Miast Polskich w roku 2019.
Zgromadzenie Ogólne ZMP w marcu
We Wrocławiu w dniach 5 i 6 marca odbędzie się Zgromadzenie Ogólne ZMP, na którym delegaci z miast członkowskich ZMP oficjalnie podsumują działania Związku w 2019 roku i wytyczą priorytety na 2020 rok.
Działania legislacyjne ZMP w zeszłym roku koncentrowały się wokół samorządowych finansów, edukacji, cen energii elektrycznej, odpadów komunalnych, rozwoju, dróg i transportu publicznego. Nie wszystkie jednak interwencje były uwieńczone pełnym sukcesem – podsumowuje korporacja.
W związku z podejmowanymi przez rząd próbami stworzenia i utrwalenia wizji bogatych samorządów sporządzono – we współpracy z innymi organizacjami samorządowymi Raport o stanie finansów JST, który został przedstawiony na posiedzeniu Komisji Wspólnej Rządu i ST w lipcu 2019 r. Nie został zakwestionowany, ale rząd nie wycofał się z twierdzeń o rzekomo dobrej sytuacji finansowej JST.
Oszczędności dla miast
Mimo że wciąż nie udaje się rozwiązać problemu rosnącej luki finansowej w oświacie i zabezpieczyć odpowiedniej wysokości środków na podwyżki dla nauczycieli w budżecie państwa, to po częściowym uwzględnieniu starań ZMP zapewniono dodatkowy 1 mld na podwyżki od września 2019 roku.
W ubiegłym roku, po skutecznej walce o ostateczny kształt ustawy stabilizującej wzrost cen energii, sfinalizowanej 29 grudnia 2018 r., udało się też uzyskać oczekiwany kształt dwóch rozporządzeń, dzięki którym ceny za energię w roku 2019 nie wzrosły w zapowiadanej pierwotnie skali. ZMP szacuje, że dzięki temu JST zaoszczędziły łącznie co najmniej 1 mld zł.
Czytaj też: Związek Miast Polskich wesprze miasta przy roszczeniach niepublicznych przedszkoli
Nowe rozwiązania
Stworzony w 2019 r. Fundusz Dróg Samorządowych został dzięki interwencji ZMP poprawiony, przez włączenie do grupy beneficjentów miasta na prawach powiatu oraz przez modyfikację wskaźnika „zasobności” JST. Związek miał również wpływ na uzyskanie korzystnych zmian przepisów dotyczących stref płatnego parkowania dla miast liczących ponad 100 tys. mieszkańców. Udało się także przesunąć o dwa lata termin uzyskania wskaźnika elektromobilności na poziomie 10 proc.
Związek Miast Polskich w ramach własnych prac, w tym prowadzonych na wniosek miast, przygotował projekty dotyczące m.in.:
- zniesienia ograniczenia liczby kadencji sprawowanych przez wójta, burmistrza, prezydenta miasta,
- zniesienia zakazu łączenia mandatu samorządowego z mandatem senatora,
- autonomii JST w zakresie zadań własnych (klauzule generalne w ustawach ustrojowych),
- zrekompensowania ubytków z udziału JST we wpływach z podatku PIT,
- zasady rekompensowania ubytków w dochodach własnych, spowodowanych przez zmiany prawne,
- zmniejszenie z 60 do 40 proc. poziomu dofinansowania ze środków UE w projektach unijnych,
- wynagrodzeń pracowników samorządowych, w tym pochodzących z wyboru.
Na podstawie konsultacji z miastami, przeprowadzonych w większości województw opracowany został Raport o stanie małych i średnich miast. Wnioski z niego służą ZMP w opiniowaniu projektów rządowych i UE. W 2019 roku ZMP rozpoczęło największy projekt dla miast dotyczący rozwoju lokalnego dla miast małych i średnich, który jest realizowany równolegle z resortowym programem grantów z funduszy norweskich. Wnioski miast będą przygotowane do aplikowania także do innych programów, a nowe narzędzia monitorowania rozwoju ułatwią planowanie strategiczne i tworzenie raportów o stanie miast.
Obecnie do ZMP należy 328 miast, w 2019 roku przystąpiło 27 miast.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
