Rola samorządu terytorialnego i jego zadania były wśród tematów ogólnopolskiej konferencji naukowej ,,Samorząd terytorialny – dawniej i dziś” zorganizowanej w formule online przez Wydział Prawa i Administracji Uniwersytet Technologiczno-Humanistycznego im. Kazimierza Pułaskiego w Radomiu. Portal Prawo.pl objął konferencję patronatem medialnym.

Uczestnicy konferencji podkreślali, że dostęp do szerokopasmowego internetu jest szansą na poprawę warunków życia mieszkańców mniejszych miejscowości. W czasie pandemii, kiedy dzieci uczą się w domach online, a wiele osób pracuje zdalnie, na mniej zurbanizowanych terenach, gdzie brak dostępu do sieci, wykluczenie cyfrowe bardziej niż zazwyczaj utrudnia funkcjonowanie.

Inwestycje w rozbudowę sieci szerokopasmowych

Inwestycje mające na celu rozbudowę sieci szerokopasmowych są w większości prowadzone przez prywatnych przedsiębiorców telekomunikacyjnych i w mniejszym stopniu przez samorządy. Paulina Zadykowicz z Uniwersytetu w Białymstoku podkreślała podczas konferencji znaczenie inwestycji światłowodowych. – Są one szansą na rozwój sieci i dostęp do szerokopasmowego internetu, ze względu na dostępność sieci – mówiła.

Wśród ważnych aspektów tych inwestycji jest dopuszczalność umiejscawiania sieci światłowodowej w granicy pasa drogowego. Przepisy regulujące kwestię rozbudowy sieci stanowią, że podstawowym sposobem, jak sieć rozbudowywać i gdzie umieszczać okablowanie są pasy drogowe dróg publicznych. Jak wyjaśniła, w praktyce ze światłowodów korzysta się przede wszystkim w celu transmitowania sygnałów telewizyjnych, telefonicznych i internetowych o dużych prędkościach. Sieci światłowodowe mogą być lokalizowane w różnych miejscach, ale zgodnie z rozwiązaniami tzw. mega ustawy (ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych), rozwój sieci szerokopasmowego internetu powinien odbywać się w dużej mierze w obrębie pasa drogowego drogi publicznej.

 

Małgorzata Izabela Ofiarska, Zbigniew Ofiarski

Sprawdź  

Lepiej, gdy kanał technologiczny już jest

Jak podkreślała Paulina Zadykowicz, na umieszczanie instalacji kablowej ma duży wpływ to, czy kanał technologiczny znajduje się już w obrębie pasa drogowego, czy nie. Jeśli nie, przedsiębiorca telekomunikacyjny musi wybudować kanał technologiczny we własnym zakresie. Duża prostsza – i zachęcająca firmy – jest sytuacja, gdy kanał już istnieje. Wtedy najważniejsze dla firmy jest uzyskanie zezwolenia na zajęcie pasa drogowego, by umieścić okablowanie w kanale. - Kiedy kanału technologicznego nie ma, przyszły inwestor musi uzyskać wiele decyzji administracyjnych w celu zrealizowania inwestycji. Pierwszym krokiem jest uzyskanie zezwolenia na lokalizację urządzeń infrastruktury technicznej w pasie drogowym, decyzja może być odmowna – mówiła.

Ze statystyk wynika, że kanały technologiczne są w większości lokalizowane w pasach drogowych w granicach dróg krajowych. – To mniej więcej 5 proc. wszystkich dróg, które są w ramach dróg publicznych – podkreśla Paulina Zadykowicz. Jak dodaje, nie ma instrumentów prawnych, które „zmuszałyby” zarządców drogi do lokalizacji kanału technologicznego poza drogami krajowymi. Na takich drogach kanał może powstać, jeśli w ciągu 60 dni od dnia umieszczenia informacji publicznej o planowanej budowie czy przebudowie drogi, zgłosi się podmiot zainteresowany budową kanału technologicznego.

Zwolnienie przedsiębiorcy z opłaty za zajęcie pasa drogowego zależy od tego, czy kanał był zbudowany przez zarządcę drogi, czy nie. Opłaty za umieszczanie urządzeń technicznych w pasie drogowym ponoszą przedsiębiorcy, którzy sami instalują tam kanały.

Zobacz też: Gminy według własnych zasad ustalają stawki za zajęcie pasa drogowego - wojewodowie unieważniają uchwały>>

Władze samorządowe powinny ułatwiać inwestycje w szerokopasmowy internet

W miastach i aglomeracjach nie ma na ogół problemów z dostępem do szerokopasmowego internetu. Problem taki mają mniejsze miejscowości. W XXI wieku, kiedy nie wyobrażamy sobie życia bez dostępu do internetu, wśród wniosków de lege ferenda Paulina Zadykowicz wymienia ustalenie przez ustawodawcę mechanizmów skłaniających zarządców dróg - władze samorządowe do umieszczania w pasach drogowych kanałów technologicznych, co zachęci przedsiębiorców telekomunikacyjnych do podejmowania inwestycji w mniejszych miejscowościach.

Również wysokie stawki opłat za zajęcie pasa drogowego mogą „odstraszać” przedsiębiorców telekomunikacyjnych od podejmowania inwestycji w mniejszych miejscowościach.

Rola samorządu to zaspokajanie potrzeb mieszkańców – najlepiej wie, czego chcą

Jak mówiła podczas konferencji ,,Samorząd terytorialny – dawniej i dziś” dr hab. Joanna Smarż, prof. UTH, dziekan Wydziału Prawa I Administracji, celem istnienia samorządu jest realizacja zadań o charakterze lokalnym, które sprawniej i efektywniej mogą być wykonywane przez lokalne władze. Bo to im łatwiej jest diagnozować potrzeby mieszkańców, z którymi się w bliższym kontakcie.

Zwróciła też uwagę na inną funkcję samorządu – związaną ze społeczeństwem obywatelskim, a także na to, że samodzielność samorządu jest ograniczona nadzorem organów państwa, które może wkraczać w działanie samorządu w przypadkach określonych ustawami.

Jak jednak podkreśliła, zapewnienie odpowiednich środków finansowych samorządom jest konieczne, tu ważna jest rola państwa. - Ostatnio powraca temat, że te środki są za małe – zaznacza prof. Smarż.

Podczas konferencji podjęto również m.in. temat wykluczenia transportowego, powiatowego rzecznika ochrony konsumentów, ochrony danych osobowych w pracy zdalnej w administracji, działalności gospodarczej gmin czy zarządzania w samorządach.