Helsińska Fundacja Praw Człowieka (HFPC) przygotowała raport na temat funkcjonowania domów pomocy społecznej (DPS) w okresie pandemii COVID-19. Opracowanie pokazuje, że nie udało się zaspokoić wszystkich potrzeb i sprostać wszystkim problemom, z którymi zderzyły się DPS, a wprowadzane restrykcje doprowadziły do niepokojącego ograniczania praw mieszkańców.
Potrzebne wsparcie finansowe, rzeczowe i prawo
HFPC zdecydowała się zwrócić do władz kilkudziesięciu samorządów powiatowych (lub miast na prawach powiatu), które prowadzą domy pomocy społecznej z pytaniami dotyczącymi tego, w jaki sposób poradziły sobie z wyzwaniami, które spowodował rozprzestrzeniający się koronawirus. Fundacja chciała zgromadzić dobre praktyki przyjęte przez samorządy i domy pomocy społecznej oraz problemy, trudności i potrzeby, które nadal czekają na rozwiązanie.
Niemal wszystkie samorządy wskazały na konieczność udzielania dalszego wsparcia, szczególnie finansowego i rzeczowego, oraz intensyfikację działań na rzecz ochrony mieszkańców DPS. Z tego względu konieczne jest dopracowanie istniejących procedur przeciwdziałania COVID w DPS, a także procedur na wypadek zakażenia mieszkańców lub pracowników. Istotną rolę ma również zagwarantowanie łatwego dostępu do testów na obecność koronawirusa dla personelu i mieszkańców placówek, a obecnie w skali kraju istnieją w tym zakresie rozbieżności.
Wyzwaniem było i będzie w dobie postępujących wzrostów zakażeń, zapewnienie właściwej opieki mieszkańcom i mieszkankom DPS wobec braków kadrowych placówek. Pandemia obnażyła długofalowe zaniedbania w zakresie zagwarantowania odpowiedniej liczebności personelu opiekuńczego i pielęgniarskiego w DPS. Dlatego samorządy postulują konieczność dofinansowania wynagrodzeń tych grup zawodowych, a także wprowadzenie rozwiązań legislacyjnych, które ułatwią rekrutację nowych osób do kadry DPS w dobie rozwijającej się pandemii.
Czytaj też: Dodatek zadaniowy w DPS też za urlop i dla pracujących na czas pandemii>>
Ograniczenia praw mieszkańców DPS
Z raportu wynika, że wprowadzane w związku z pandemią restrykcje doprowadziły do zmian w funkcjonowaniu mieszkańców DPS - ograniczenia praw tych osób, w szczególności w zakresie prawa do utrzymywania kontaktów z bliskimi i światem zewnętrznym.
Za niepokojące uznaje HFPC sygnały dotyczące trudności w dostępie do opieki medycznej mieszkańców placówek, ponieważ może wiązać się to z zagrożeniem zdrowia, a nawet życia tych osób. Jeden z samorządów wskazał, że pogotowie ratunkowe zignorowało zgłoszenie o pogarszającym się stanie mieszkańca, a lekarze podstawowej opieki zdrowotnej i pielęgniarki odmawiali przyjazdu na wizyty domowe do DPS. Inny, że żadna z placówek podstawowej opieki zdrowotnej nie wyraziła zainteresowania współpracą z DPS w zakresie udzielania świadczeń medycznych dla mieszkańców placówki.
Testowanie na obecność koronawirusa
Dla samorządów wyzwaniem w tym zakresie było m.in. przeprowadzenie badań i początkowo – umieszczanie osób chorych w szpitalach. Długi czas oczekiwania na testy uniemożliwiał izolowanie osób chorych od potencjalnie zdrowych. Niewystarczająca liczba wykonywanych testów dotąd pozostaje problemem.
Część samorządów wskazała, że finansowała wykonywanie komercyjnych testów dla osób korzystających z pomocy społecznej, w szczególności dla nowo przyjmowanych mieszkańców lub personelu. Niektóre samorządy wskazały na problem, jakim jest brak
publicznego finansowania takich testów, co w praktyce oznacza poddawanie osób przyjmowanych do DPS izolacji.
Dostęp do środków ochrony osobistej i sprzętu medycznego
Wyzwaniem dla samorządów oraz domów pomocy społecznej było zaopatrzenie się w odpowiednie ilości środków ochrony osobistej dla personelu oraz mieszkańców placówek (maseczki jednorazowe i wielokrotnego użytku, przyłbice, fartuchy, kombinezony, rękawiczki, płyny dezynfekujące).
Istotne znaczenie w zabezpieczeniu potrzeb domów pomocy społecznej miały środki przekazywane przez samorządy oraz administrację państwową, a także nieoceniona była pomoc ze strony podmiotów prywatnych, organizacji pozarządowych i indywidualnych darczyńców.
Fundacja podkreśla, że w Polsce funkcjonują 824 domy pomocy społecznej (DPS) prowadzone przez samorządy. Mieszka w nich 80 tys. osób. Odpowiedzi na listy HFPC udzielił: powiat białobrzeski, Miasto Białystok, powiat bocheński, Miasto Bytom, powiat chełmiński, miasto Gdańsk, powiat grójecki, Miasto Kalisz, miasto Katowice, powiat kędzierzyńsko-kozielski, Miasto Kielce, powiat kłodzki, Miasto Kraków, Miasto Lublin, powiat lubliniecki, Miasto Olsztyn, powiat opoczyński, powiat ostrowski, powiat parczewski, powiat radomski, Miasto Poznań, Miasto Rzeszów, powiat skarżyski, Miasto Skierniewice, powiat tarnobrzeski, Miasto Toruń, Miasto st. Warszawa, Miasto Wrocław, Miasto Zielona Góra, powiat żniński.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
