Zgodnie z ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach deklaracje o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi mogą być składane za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Rada gminy ma określić warunki i tryb składania deklaracji za pomocą środków komunikacji elektronicznej, m.in. ich format elektroniczny.

Podczas Konwentu Burmistrzów i Wójtów Śląskiego Związku Gmin i Powiatów, Daniel Kołodziej, prezes Regionalnej Izby Obrachunkowej w Katowicach, poinformował samorządowców nt. aktualnych zagadnień i problemów związanych ze współpracą RIO z jednostkami samorządu. Wśród błędów i naruszeń prawa w uchwałach samorządowych wskazał m.in. przekroczenie uprawnień ustawowych czy naruszenia ustawy o finansach publicznych. Pokaźna grupa naruszeń dotyczyła jego zdaniem tzw. uchwał śmieciowych.

- Naruszenia były związane z uchwalaniem stawek i zwolnień, duża część uchwał dotyczyła stawek opłat ustalanych od nieruchomości, na których są domki letniskowe, gdzie państwo przyjmowaliście stawkę od domku letniskowego, a w ustawie jest mowa o nieruchomości a nie o domku – mówił samorządowcom. Jak dodał, dużo naruszeń dotyczyło samych deklaracji śmieciowych, których wzory samorządy uchwalały.

 


Wzór deklaracji śmieciowej powinien być w formie elektronicznej

RIO starała się też wyeliminować podejmowane przez gminy uchwały śmieciowe, w których nie były  udostępniane wzory deklaracji śmieciowych w formie elektronicznej. - Wzór deklaracji powinien być w formie elektronicznej, jak wskazuje ustawa – mówił Daniel Kołodziej. Okazuje się, że niektóre gminy od lat nie mają formy elektronicznej udostępnionej na swoich stronach internetowych.

Mieszkaniec nie ma więc możliwości składania deklaracji w formie elektronicznej. – Uchwały w sprawie określenia wzoru były więc przez izbę eliminowane, jeśli jednostka jednocześnie takiego wzoru nie zamieściła na swojej stronie w formie elektronicznej, albo nie uchwaliła w formie elektronicznej – podkreślił. Jak dodał, była to zdaniem RIO istotna kwestia, bo mieszkaniec mógłby przekazać elektronicznie deklarację, a sporo gmin nie daje takiej możliwości.

Wejście w życie aktów prawa miejscowego

Zwrócił też uwagę na problem przepisów dotyczących wejścia w życie uchwał i zarządzeń, które stanowią akty prawa miejscowego. Jak wyjaśnił, przepisy mówią, że ważna jest publikacja ogłoszenia, że przepisy prawa miejscowego wchodzą w życie 14 dni od dnia ogłoszenia. Jak dodał, jest możliwa taka modyfikacja, ale trzeba dopełnić warunków ustawowych. Najpierw jest ogłoszenie, a potem liczy się 14 dni. Jeśli korzystniejsze jest wcześniejsze wejście w życie, musi to być ogłoszone.

- Nie może być podane, że akt „wchodzi w życie i obowiązuje z dniem”, bo jest to niedopuszczalne – mówił. Jak tłumaczył, wiązało się z tym podejmowanie uchwał na podstawie ustawy covidowej, związanych albo ze zwolnieniami od podatku od nieruchomości, albo z przesunięciem terminu płatności. Jak mówił, zdarzało się, że gminy przesuwały termin płatności w momencie, gdy termin już mijał, a więc raty, które płaci podatnik, stały się już zaległością. Takie uchwały były eliminowane przez RIO. Jak dodał, na szczęście gminy po tym, jak takie uchwały uchylały, szybko wprowadzały właściwe zapisy.