MSWiA apeluje o szybkie odbieranie koncesji na alkohol, jeśli zawnioskuje o to do gminy policja, która skontroluje nielegalnie działający klub nocny. Jednak samorządy mogą procedury cofania koncesji prowadzić dopiero po otrzymaniu sygnałów - najczęściej od mieszkańców, a postępowania dowodowe trwają nawet kilka miesięcy. I zdarzają się raczej rzadko.

Zgodnie z ustawą o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży może być prowadzona tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez wójta, burmistrza, prezydenta miasta właściwego ze względu na lokalizację punktu sprzedaży. Są tam też wskazane dopuszczalne przypadki cofnięcia zezwolenia.

Czytaj w LEX: Zmiany w zezwoleniach na sprzedaż napojów alkoholowych w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii >

Rząd apeluje o wspólną walkę z nielegalnie otwartymi dyskotekami

Maciej Wąsik, wiceminister spraw wewnętrznych i administracji zwrócił się do samorządowców podczas ostatniego posiedzenia Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu z apelem o współpracę z rządem w zakresie przeciwdziałania nielegalnej działalności klubów nocnych i dyskotek, otwartych w wielu miejscach mimo obostrzeń. Jak podkreślił, takie miejsca są „zarzewiem dużych ognisk zakażeń COVID”. – Powinny być zamknięte, we wszystkich była policja i Sanepid, ale dotkliwość kary jest zbyt niska do korzyści, które odnoszą właściciele z otwarcia tych miejsc – mówił. Jak dodał, do prokuratury złożono już około 60 zawiadomień, kilka śledztw wszczęto. W ostatni weekend naliczono 19 czynnych dyskotek, a powinny być one zamknięte zgodnie z rozporządzeniem.

Czytaj w LEX: Odpowiedzialność Skarbu Państwa za szkody w trakcie pandemii >

Zapowiedział, że w ten weekend, od piątku 29 stycznia, rozpoczną się na szeroką skalę działania prowadzone przez wszystkie służby państwowe, na czele z Sanepidem i policją, które mogą „doprowadzić do zmniejszenia opłacalności prowadzenia tego typu biznesu w okresie pandemii”. - Będziemy tam, gdzie będą po temu przesłanki wynikające z ustawy o wychowaniu w trzeźwości, kierować do organów samorządu terytorialnego wnioski o odebranie koncesji na alkohol – podkreślił. I zaapelował o szybkie reakcje na zgłoszone przez policję przypadki przy rozpatrywaniu skierowanych do gmin wniosków o odebranie koncesji na alkohol.

Zobacz też: Miasta wspierały walkę z COVID pieniędzmi z zezwoleń na alkohol, ale było ich za mało>>
 

Cofnięcie koncesji tylko w sytuacjach określonych w przepisach

Sławomir Liżewski, prawnik, specjalista prawa gospodarczego i administracyjnego podkreśla, że cofnięcie koncesji na sprzedaż alkoholu następuje w sytuacjach określonych w przepisach. Zgodnie z ustawą o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi istnieje siedem przypadków, w których organ zezwalający cofa zezwolenie. Nie ma wśród nich wymienionych przypadków związanych z sytuacją epidemiczną.

Jak zauważa, samorząd jest przy cofaniu koncesji związany przepisami ustawy o wychowaniu w trzeźwości. I ocenia, że współpraca samorządów z rządem w tym zakresie może być trudna, bo zezwolenia są płatne i są dochodem samorządów, więc jednocześnie pozbawiałyby się one środków finansowych. - Tym bardziej, że przedsiębiorca, któremu zezwolenie cofnięto, może wystąpić o ponowne zezwolenie nie wcześniej niż po 3 latach – dodaje.

Jeśli chodzi o próby znalezienia podstaw do cofania koncesji w przepisach antycovidowych, ekspert podkreśla, że powstają one bez ogłoszenia stanu nadzwyczajnego, który mógłby uzasadniać ograniczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej. Stąd wyroki sądów, które stają po stronie przedsiębiorców. - Wydaje się, że skład orzekający musi brać pod uwagę hierarchię aktów prawnych, a w przypadku cofania koncesji należy spodziewać się mnóstwa pozwów – podkreśla Sławomir Liżewski.

Miasto może działać po sygnałach

Ireneusz Kutrzuba, rzecznik prasowy prezydenta Tarnowa podkreśla, że miasto nie otrzymało ostatnio sygnałów o tym, że doszło do nieprawidłowości z korzystaniem z zezwolenia na sprzedaż alkoholu. - Tylko wtedy może być działanie z naszej strony – mówi. 

Jak wyjaśnia, w takich sprawach najczęściej mieszkańcy kierują do Wydziału Podatków i Windykacji pisma w formie skargi na zakłócanie porządku. - Po zgłoszeniach urząd miasta prowadzi postępowanie dowodowe, urzędnicy zajmujący się sprawą dokonują inspekcji miejsc sprzedaży lub podawania alkoholu, rozmawiają ze świadkami, wysłuchają stron i kontaktują się z policją, bo z zasady są jednoczesne zgłoszenia na policję – tłumaczy. Dokonuje się oceny sytuacji i na tej podstawie postanawia o odebraniu koncesji. Procedura taka może trwać nawet kilka miesięcy.

Jak mówi Ireneusz Kutrzuba, odebranie koncesji na sprzedaż alkoholu zdarza się rzadko. W ubiegłym roku w urzędzie miasta toczyły się dwa takie postępowania, zakończone w tym roku. Jedno z nich dotyczyło baru, na podstawie zgłoszenia o zakłóceniu porządku – postępowanie umorzono i koncesji nie odebrano. Drugie to sprawa o odebranie koncesji sklepowi, którego właściciel nie opłacił raty - tu postępowanie umorzono bo z powodu braku opłaty koncesja wygasła.

W 2019 roku ratusz otrzymał dwa wnioski od osób, które skarżyły się na sklepy sprzedające alkohol. - W jednym na zakłócanie porządku, koncesji jednak nie odebrano, bo nie zarzutu, w drugim przypadku chodziło o sprzedaż alkoholu osobom nietrzeźwym i tu koncesję odebrano – mówi rzecznik.

Czytaj w LEX: „Pozwy zbiorowe” jako odpowiedź na czasy „niedyspozycji” wymiaru sprawiedliwości w czasach epidemii koronawirusa >

Rata do 31 stycznia

Zgodnie z ustawą, do 31 stycznia lokale sprzedające lub podające alkohol muszą opłacić ratę koncesji na alkohol na 2021 r. Samorządy mogą je zwolnić z opłat lub wydłużyć czas na zapłatę na podstawie ustawy.

Marek Wójcik, pełnomocnik Związku Miast Polskich ds. legislacji mówił wiceministrowi, że apel jest zasadny ze względów epidemicznych. Zwrócił jednak uwagę, że w związku ze zmianą przepisów  samorządy będą miały mniejsze dochody z koncesji na sprzedaż alkoholu. – Niestety, bez uzgodnienia z nami wprowadza się rozwiązanie dotyczące niepłacenia pierwszej raty koncesji za alkohol, będziemy mieć mniejsze dochody z tego tytułu i nie mamy z tego tytułu rekompensaty – podkreślił.

Czytaj w LEX: Uchwały w sprawie maksymalnej liczby zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych na terenie gminy oraz zasad usytuowania na terenie gminy miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych >

Organ cofa zezwolenie w sytuacjach:

  1. nieprzestrzegania określonych w ustawie zasad sprzedaży napojów alkoholowych (jak sprzedaży i podawania napojów alkoholowych osobom nieletnim, nietrzeźwym, na kredyt lub pod zastaw czy z naruszeniem zakazów sprzedaży, podawania napojów zawierających więcej niż 18 proc. alkoholu w ośrodkach szkoleniowych i w domach wypoczynkowych),
  2. nieprzestrzegania określonych w ustawie warunków sprzedaży napojów alkoholowych,
  3. powtarzającego się co najmniej dwukrotnie w okresie 6 miesięcy w miejscu sprzedaży lub najbliższej okolicy, zakłócania porządku publicznego w związku ze sprzedażą napojów alkoholowych przez dany punkt sprzedaży, gdy prowadzący ten punkt nie powiadamia organów powołanych do ochrony porządku publicznego,
  4. wprowadzenia do sprzedaży napojów alkoholowych pochodzących z nielegalnych źródeł,
  5. przedstawienia fałszywych danych w oświadczeniu o wartości sprzedaży poszczególnych rodzajów napojów alkoholowych w punkcie sprzedaży w roku poprzednim (składanych do 31 stycznia),
  6. popełnienia przestępstwa w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przez osobę odpowiedzialną za działalność przedsiębiorcy posiadającego zezwolenie,
  7. orzeczenia wobec przedsiębiorcy posiadającego zezwolenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej objętej zezwoleniem.

Czytaj w LEX: Przesłanki cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży >